Bewogen wit

Ken je dat, dat je al jarig bezig bent met dingen, in mijn geval borduurwerk, dat schijnbaar totaal niets met elkaar te maken heeft. En dat je ineens de verbinding tussen al die losse werkjes kunt maken, waardoor er één geheel ontstaat, één thema. Dat had ik met mijn proefjes/samples van verschillende borduurtechnieken, vaak wel gemaakt in wit, offwhite of naturel, en, dat weet ik nu, allemaal vallend binnen het thema Bewogen wit.

Online cursus ‘Het Kunstkabinet/Cabinet of Curiousities’

Om iets nieuws te leren ben je nooit te oud. Ieder jaar probeer ik een cursus of workshop te volgen waarin ik nieuwe dingen leer. Naast borduurgerelateerde workshops zoals die van de Stitchclub van Textileartist.org probeer ik ook andere technieken of invalshoeken uit, die ik dan later weer in mijn borduurwerk kan integreren. Zo heb ik in de zomer van 2019 bij CREA in Amsterdam de zomerweekcursus Collage gevolgd. Hier heb ik daar verslag van gedaan.

Dit jaar kwam ik bij MK24 de online cursus ‘Het Kunstkabinet/Cabinet of Curiosities’ gegeven door Iris Kloppenburg tegen. Hierin maakte je aan de hand van een bestaand kunstwerk een vertaling naar een Cabinet of Curiosities, ook wel Kunstkabinet of Rariteitenkabinet genoemd.

Volgens Wikipedia is een kunst- en rariteitenkabinet een kast waarin een verzameling van kunst en rariteiten kon worden bewaard. Het was vooral populair in de 16e, 17e en 18e eeuw.

Onder ‘rariteiten’ verstaan we zeldzame voorwerpen die meestal werden ingevoerd van buiten Europa. Dat konden vreemde schelpen zijn, zoals de nautilusschelp, struisvogeleieren, mineralen, kristallen, edelstenen, parels, opgezette dieren, exotische dieren – de aankomst van een neushoorn in 1515 veroorzaakte al een hype, de Surinaamse pad zou erg populair worden in rariteitenkabinetten – en gedroogde planten. Ook inheemse eigenaardigheden zoals narwaltanden en Siamese tweelingen werden erin opgenomen. De ‘kunstcollectie’ omvatte bovenal schilderijen en prenten.

Aartshertog Leopold Wilhelm in zijn kunstgalerij in Brussel, geschilderd door David Teniers II.

Het woord kabinet sloeg aanvankelijk op het opbergmeubel waarin deze voorwerpen verzameld werden. Mettertijd ging men de kamer waar de ‘rariteiten’ opgeslagen waren kabinet noemen en ten slotte omvatte het woord kabinet de hele verzameling.

Het doel was het systematiseren van kennis, een soort voorloper van Wikipedia dus.

Mijn inspiratie

Geïnspireerd door één van de reliëfs van Jan Schoonhoven ging ik aan de slag.

Jan Schoonhoven – Combinatie 1968

Bijzonder aan de reliëfs van Jan Schoonhoven vind ik dat je, ondanks dat het in één kleur – wit – uitgevoerd is, afhankelijk waar je staat toch verschillende kleuren ziet. En dat het wit daardoor lijkt te bewegen. Dit komt o.a. door de schaduwwerking en het reliëf in het werk. Dat kan je niet goed ziet op de foto hierboven, maar wel op een zijaanblik van een ander werk.

Een zijaanzicht van een van de reliëfs van Jan Schoonhoven.

De textuur van de reliëfs deed me denken aan allerlei handwerktechnieken met reliëf zoals Zaans stikwerk of smockwerk. Ook had ik tijdens Broodje Breien van Loret Karman ooit gespeeld met de reliëfwerking van simpel breiwerk in recht en averechte steken en dat geprobeerd om te zetten in borduurwerk.

Een mooie gelegenheid dus om mijn uitgebreide proefjesverzameling eens op een bijzondere manier te presenteren in een kunstkabinet/rariteitenkabinet onder de naam ‘Bewogen wit/Ripled white’.

Bewogen wit 01-2021

Omdat voor mij het rariteitenkabinet geen stilstaand/vast beeld is, maar in beweging blijft door nieuwe toevoegingen of andere combinaties heeft mijn Kunstkabinet ‘Bewogen wit’ verschillende niet vaststaande vormen. En net als Jan Schoonhoven heb ik die met een (volg)nummer en een jaartal aangegeven.

De eerste variant is neergelegd als een ‘flatlay’ en gefotografeerd van bovenaf (birdeye view). En ondanks dat het ‘plat’ is, zie je toch duidelijk de texture en schaduwwerking van de verschillende onderdelen.

Het Kunstkabinet ‘Bewogen wit’ als flaylay.

Door het vanuit een andere hoek te fotograferen krijg je een ander beeld.

Vanuit een andere hoek.

Ook zie je sommige details dan beter.

Bewogen wit 02-2021

De tweede variant is meer gepresenteerd als een Wonderwall (een rariteitenkabinet werd ook wel Wunderkammer of Wonderkamer genoemd).

Kunstkabinet ‘Bewogen wit’ 02-2021/Majo van der Woude

Van de zijkant zie je goed de verschillende reliëfs.

De verschillende handwerktechnieken zijn min of meer gegroepeerd in de losse lijsten.

Borduurwerk en breiwerk.

Zandrimpels en vultechnieken als Zaans stikwerk en boutis.

Smockwerk en stofmanipulatie.

In en op het kastje/kabinetje liggen dingen als schelpen, zeeglas, bijzondere garens en Lammechientje, het bordurende zusje van Bartje.

Een minirariteitenkabinet in het grotere Rariteiten/Kunstkabinet.

Deze hoorde er natuurlijk ook bij.

En verder nog.

Stof manipulatie op zijn best.

Bewogen wit 03-2021

Onderdeel van de tweede variant, maar ook op zichzelf staand, is het werk wat ik naar aanleiding van de 2021 Community Stitch Challenge van Textileartist.org maakte, geïnspireerd door een workshop van Merill Comeau.

Bewogen wit 03-2021/Majo van der Woude

In tegenstelling tot ‘Bewogen wit 01-2021’ en ‘Bewogen wit 02-2021’ is dit wel een ‘blijvend’ werk.

Detail met smockwerk, bewerkt kant, textiel collage en geborduurde tekst.

En zo komt alles weer samen.

Textielcollage

Nadat ik vorige zomer bij Crea in Amsterdam de zomercourse Collage had gevolgd (voor een verslag kijk hier) ben ik het afgelopen jaar meer bezig geweest met textielcollage. De Magnolia van Wattle & Loop was daar al een voorbeeld van.
Vooral geïnspireerd door de Stitch Challenges aan het begin van het jaar en de StitchClub van Textileartist.org waarin verschillende Textielkunstenaars online workshops geven en het verschijnen van een aantal nieuwe boeken van textielcollage specialisten Mandy Pattullo en Anne Kelly ben ik daar afgelopen tijd mee verder gegaan.

Geïnspireerd door Cas Holmes

Van Cas Holmes heb ik de techniek momigami (gekneed papier) geleerd. In Japan kneden ze namelijk papier waardoor het soepel wordt en je het bijna als textiel kunt verwerken in je collage. Omdat ik geen chique Japanse papiertjes had, heb ik pagina’s uit de Kampioen van de ANWB gebruikt. Het wat dikkere omslag geeft bijvoorbeeld een heel ander effect dan de dunnere binnenpagina’s.

Hier kun je de combinatie van gekneed papier en textiel goed zien.

Zeezicht geïnspireerd door Cas Holmes.

En in het begin van het jaar liet ze me goed kijken naar die dingen in mijn omgeving die me een goed gevoel geven maar die ik blijkbaar toch voor lief neem, zoals het ‘dradenverzamelbakje’ (ort bowl) uit IJsland.

Geïnspireerd op het keramieke bakje uit IJsland waarin ik mijn draadjes verzamel tijdens het borduren.

Cas heeft een aantal boeken geschreven waarvan de laatst verschenen boeken:

Textile Landscape uit 2018 en

Stitch Stories uit 2015 zijn.

Stitch Stories van Cas Holmes.

Ook geeft ze geregeld online en live workshops. Je kunt haar volgen via haar website of facebookpagina.

Geïnspireerd door Vinnie Stapley

Vinnie Stapley werkt vooral met doorzichtige materialen. Door deze laagje voor laagje op elkaar te stapelen krijg je interessante structuren.

Vinny Stapley: ‘Purslane Web Veil’, 2020, 420mm x 1480mm, Screen-print and Embroidery on bonded fabrics & fibres

Op TextileArtist.org kun je hier een interview met haar lezen en haar werk bekijken.

Mijn ondergrond is gemaakt van doorzichtige lapjes en vintage naaiproefjes of borduurwerk. Daarop heb ik lamsoor/schorrebloemen (sea lavender) geappliqueerd.

Sea lavender.

Ook de achterkant ziet er interessant uit.

Geïnspireerd door Anne Kelly

Anne Kelly kende ik van haar boek ‘Textile Folk Art‘ uit 2018. Zij gebruikt o.a. veel ‘gevonden’ textiel en is zelf erg geïnspireerd door volkskunst (folk art) en door wat zij tegenkomt in haar reizen. Tijdens de StitchChallenge in het begin van het jaar heb in naar aanleiding van haar online workshop het volgende werk gemaakt.

Geïnspireerd door Anne Kelly.

De voor haar zo kenmerkende laatste laag van machineborduurwerk over het totale werk heb ik niet gedaan zodat het toch meer mijn werk blijft, dan een kopie van het hare. Wel heb ik de achtergrond met een Sashiko steek bewerkt, al zie je dat niet goed op de foto.

Net is van haar een nieuw boek verschenen, genaamd ‘Textile Travels‘.

Textile Travels van Anne Kelly.

Geïnspireerd door Sue Stone

Van Sue Stone heb ik de techniek stripweaving geleerd. Hiermee maak je een ondergrond met reepjes stof. Deze kan de basis zijn voor geborduurde portretten.
Ik ben al een tijdje geïnteresseerd in de streekdrachten van Nederland. Ondertussen heb ik al het nodige borduur- en handwerk verzameld, maar ook lapjes van klederdrachtstofjes. Van de verschillende ruitmotiefjes van de schort (en de boormouwen) uit Spakenburg heb ik eerst een ondergrond met stripweaving gemaakt. Hierop is een Spakenburger dame in streekdracht geborduurd.

Geïnspireerd door de Spakenburger streekdracht.

Sue Stone geeft geregeld online cursussen via TextileArtist.org. Vaak is de inschrijving maar korte tijd open, maar wordt vaak vooraf gegaan door een kleine, gratis online workshop van haar. Ben je hierin geïnteresseerd dan is het het handigst als je je opgeeft voor de nieuwsbrief van TextileArtist.org.

Nieuwe boeken over Textiel Collage

Ook Mandy Pattullo is bekend om haar gebruik van textielcollage in haar werk. Je kunt haar volgen via haar blog Thread and Thrift. Maar ook via Facebook en Instagram (@mandypattullo).
Ook van haar is net een nieuw boek, ‘Textiles transformed‘ verschenen.

Hierin laat zij zien hoe ze verschillende textiele vondsten verwerkt in textielcollages. En dat gaat van oude quilts naar wolborduurwerk, tapisserie, dekens, vilt naar linnen en kruissteekborduurwerk. Maar ze laat ook zie hoe de achterkantjes en reparaties iets kunnen toevoegen aan je werk.

Ook krijg je praktische tips hoe je bepaalde projecten zelf zou kunnen realiseren.

Een voorbeeldpagina uit Textiles transformed.

Ook haar boek ‘Textile Collage‘ is nog verkrijgbaar.

Een ander boek dat vintage en ‘gevonden’ textiel gebruikt in projecten is het boek ‘Stitched Memories‘ van Tilly Rose. De ondertitel is ‘telling a story through cloth and thread’ / een verhaal vertellen met textiel en garen.

Stitched Memories van Tilly Rose

Tilly Rose herself.

En een voorbeeldpagina.

Pagina uit Stitched Memories.

Het boek geeft praktische instructies hoe je projecten als boekomslagen, herinneringsboekjes, wandlappen maar ook kleinere projecten kunt realiseren met gevonden textiel. En het mooie hiervan is niets ooit hetzelfde zal zijn, zeker niet als je je eigen (gevonden) textiel en herinneringen gebruikt.

 

 

Slow-stitched Magnolia

Geregeld probeer ik, voor mij, nieuwe technieken en of materialen uit. Soms gebruik ik daar DIY kits voor. Ik kan me dan concentreren op de techniek en al het materiaal wordt bijgeleverd. Zo kun je hier mijn ervaringen met Zweeds linnenborduren vinden en hier met het borduren op wolvilt.
Omdat ik meestal druk ben met andere zaken (lesgeven, borduurbegeleiding 100.000 bomen en een bos van draad-project en nog wat andere dingetjes) heb ondertussen al een stapeltje van die DIY-kits verzameld. Nu het live lesgeven even opgeschort is, heb ik tijd en ook zin om zo af en toe er eentje op te pakken en te maken.

Slow-stitched Magnolia kit van Wattle&Loop.

Deze keer heb ik de ‘Slow-Stitched Magnolia Kit’ uitgekozen van Wattle&Loop. Ik denk dat ik hem ergens op Instagram voorbij zal komen en was er gelijk gecharmeerd van. Kylie gebruikt oude, gebruikte, vintage en liberty stofjes. Als een stofje op is, kies zij een vergelijkbaar stofje wat maakt dat elke kit anders van samenstelling is en dus ook elk werkstuk.

Het uitpakken van de DIY-kit

Het is altijd spannend om een nieuw pakketje uit te pakken. In deze zat naast een duidelijke instructie met patroon en stap-voor-stap uitleg, een basis ondergrond, een zakje met diverse stofjes, een zakje met borduurgaren en een zakje met een naald en draaddoorhaler.

De inhoud van het pakketje.

Een ruime selectie in lapjes en borduurgaren.

Aan de slag

In principe werk je in meerdere laagjes.

Allereerst een laag bloemblaadjes en gewone blaadjes (en steeltje). Er waren genoeg stofjes om ieder blaadje een andere basis te geven en wat te spelen met de kleurtjes en patroontjes.

De stofjes uitzoeken bij de bloemblaadjes.

En ze vervolgens in patroon op de stof leggen.

De uitgeknipte blaadjes kun je tijdelijke vastplakken voordat je ze verder gaat verwerken of even vastzetten met een klein steekje.

Vastzetten met een klein steekje zodat je het bijna niet ziet.

Een. tweede laag wordt gevormd door de restjes stof te gebruiken. Je ziet dat ik een extra blaadje heb toegevoegd.

De tweede laag.

En als laatste laag wordt borduurwerk toegevoegd.

En de laatste laag borduurwerk maakt het af.

Hier kun je het borduurwerk goed zien.

Nieuwsgierig naar de achterkant. Hier komt tie.

De achterkant. Hij laat wat te raden over maar je kunt duidelijk de magnolia herkennen.

Andere beschikbare kits zijn Figs, Protea en Leatherwood. Je kunt ze verder bekijken en bestellen op de website van Wattle&Loop.

Figs van Wattle& Loop.

Protea van Wattle&Loop.

Textielcollage

Wil je zelf aan de slag met textielcollage, dan kan ik je het boek Textile Collage van Mandy Patullo aanbevelen.

Mandy Pattullo – Textile Collage

In september 2020 verschijnt haar nieuwe boek Textiles Transformed.

Het nieuwe boek van Mandy Patullo dat in september verschijnt.

Hier geeft ze een kijkje in haar werkwijze. En v0or meer inspiratie kun je haar volgen op haar blog Thread and Thrift.

 

 

Collage en borduurwerk

Ook ik vind het leuk om creatieve cursussen te doen en zo deed ik afgelopen week mee met de cursus Collage tijdens de Crea Summerschool in Amsterdam.

Waarom, zul je misschien denken, je bent toch een borduurster. En dat ben ik ook. Toch vind ik het leuk en interessant om andere technieken uit te proberen en te kijken of ik die kan gebruiken bij mijn borduurwerk. En dat is bij de techniek Collage goed gelukt.

Het is bijzonder dat je met bijvoorbeeld 4 stukjes gekleurd papier (gescheurd of geknipt uit tijdschriften) verschillende nieuwe beelden kunt maken.

Het begint met 4 stukjes gekleurd papier.

Wat gebeurd er als de stukjes bij elkaar schuift en een wit kader erom heen zet.

Of een zwart kader.

Nog een extra stukje erbij en je creëert een nieuw beeld.

Door te blijven schuiven en geregeld foto’s te maken van momenten ontstaat uiteindelijk de definitieve collage.

Natuurlijk kon ik het niet laten om borduurwerk toe te voegen.

Deze getatoëerde rug schreeuwt om borduurwerk. En ook de gele hoek zit me nog niet helemaal lekker

Nu met borduurwerk en het geel is vervangen door blauw.

Door in te kaderen en de draden over het kader heel te laten hangen is hij helemaal goed.

Mijn nieuwe uitdaging is om van borduurstramienen (gedeeltelijk of niet geborduurd) een collage te maken.
Stap 1 is gezet, de ondergrond is gekozen en de basiscollage is gemaakt.

Collagetechniek gebruikt als basis voor een nieuw borduurwerk.

Nu op zoek naar nog wat ander borduurwerk om te gebruiken binnen de collage en dan tijd voor de volgende stap. Er één geheel van maken. Wordt vervolgd.

De week wordt afgerond met een presentatie van je werk aan alle andere cursisten van die week. En dat werkt ook de andere kant op. Zo heb ik mooie voorstelling gezien met de presentaties van standup comedians, een musical in 10 minuten, dans, gitaar, zang, fotografie, kinderboekenschrijvers en animatie.

Verder is het op zo’n zomercursus in een andere discipline dan die van jezelf leuk om nieuwe mensen te ontmoeten en je te laten inspireren door hun werk en visie.
Dit waren mijn medecursisten. Wie kan mij eruit halen?

De deelnemers aan de Crea cursus Collage.

Het fenomeen Summerschool is een prachtige gelegenheid om in de zomer een (week)cursus te volgen. Je ontmoet er mensen die in hetzelfde onderwerp geïnteresseerd zijn en bent lekker een hele week (creatief) bezig met het verdiepen van je eigen onderwerp/passie of het ontdekken van iets heel anders.
Ik ken de volgende summerschoolprogramma’s, misschien ben je dit jaar te laat of niet in de gelegenheid, maar volgend jaar…

Crea in Amsterdam, van 8 juli t/m 16 augustus 2019. Volgende week zijn er nog een aantal (week)cursussen op het gebied van fotografie, muziek, dans, theater, beeldend en schrijven. Kijk hier voor het programma.

Summerschool History of the Book in Amsterdam, van 19 t/m 30 augustus 2019. Het aanbod is gevarieerd van meerdaagse cursussen tot middagworkshops en ook qua onderwerp. Zo ga ik naar de Workshop ‘Kwetsbare Pronk’ waarin de geborduurde boekbanden uit de collectie van Allard Pierson/Bijzondere Collectie UvA tevoorschijn komen om te bestuderen. Maar je kunt ook naar meerdaagse cursussen als ‘Het herkennen van druktechnieken’  of ‘European Bookbinding, 1450-1820’, die meer inhoudelijk zijn. Of naar praktische cursussen als ‘Ontwerp je eigen boek met Adobe InDesign’. Het complete aanbod vind je hier.

In Engeland heb je de Bath Textile Summerschool die in augustus een uitgebreid programma biedt aan textiele cursussen. Helaas werkt de link niet op het moment. Maar een paar jaar geleden heb ik daar een cursus van Jenny Adin-Christie gevolgd.

Kennen jullie nog meer zomer cursusprogramma’s?

Textielcollages

Ben je meer geïnteresseerd in textiel collages dan kan ik je twee boeken aanbevelen.
Het eerste boek is van Mandy Pattullo en heet ‘Textile Collage‘.

Mandy Pattullo – Textile Collage

Hierin gebruikt ze de verschillende collage technieken in om textielkunst te maken. Naast de verschillende mogelijkheden hoe je een textielcollage kunt toepassen, bijvoorbeeld in verschillende boekvormen en als kledingstuk, laat ze ook zien hoe je je collage kunt opbouwen. Verder geeft ze tips hoe en waar je materiaal kunt vinden. Overal dus.
Je kunt haar volgen op haar Thread and Thrift blog.

Anne Kelly laat in Textile Folk Art ook verschillende vormen van textiel collage zien.

‘Textile Folk Art’ van Anne Kelly

Hierbij komt ook werk van andere textiel kunstenaars voorbij. En laat ze zien hoe je reisherinneringen kunt verwerken.