Het borduurwerk van Marken

O, wat ben ik aan het genieten van de serie Typisch Marken op de npo. Fantastisch om Luutje te zien, de 99-jarige inwoonster van Marken die nog in de klederdracht loopt.

Ieder jaar ga ik met een vriendin, M., naar Marken. Dat is zo ondertussen een traditie geworden. We hebben elkaar ooit ontmoet in 2007 tijdens een cursus over Marker borduurwerk die door Margreet Beemsterboer bij het NCH in Breda gegeven werd. Ieder jaar proberen we om in april te gaan, als de nieuwe tentoonstelling in het Marker Museum net geopend is, maar de laatste jaren lukt het ons pas in het najaar. Zo ook vorig jaar.

Vernaaide linten

Onderdeel is altijd een bezoekje aan de winkel van Ma Korving. Zij heeft allerlei onderdelen uit de Markerdracht te koop en ik ben altijd op zoek naar borduurwerk. Deze keer wist ze me te vangen met vernaaide linten. Deze in zwarte kruissteek geborduurde linten werden onder de grote kap gedragen.

Bekende linten zijn bijvoorbeeld het klokkenlint en Geloof, Hoop en Liefde.

Het motief van het klokkenlint vind je ook al in de 17e eeuwse patronenboeken terug.

Als je zelf eens een vernaaid lint wilt borduren. Op de website van Margreet Beemsterboer Needles@work staat een gratis patroon voor een aantal vernaaide linten. Je vindt het hier.

Ook kun je er nog inschrijven voor de twee e-courses Handwerken van het eiland Marken. Die geven veel achtergrond informatie over de verschillende soorten borduurwerk die in de Marker klederdracht wordt gebruikt en leer je hoe je het zelf kunt maken.

Marker middeltje

Tijdens een bezoek aan het Klederdrachtmuseum in Amsterdam zag ik (niet voor de eerste keer) dit prachtige geborduurde rijglijf (of is het een middeltje of iets er tussenin?).

Zelf heb ik een Markermiddeltje dat ik erg bijzonder vind. Je kunt er namelijk aan zien dat de draagster in de loop der jaren ‘groter’ is geworden. Telkens zijn er stukken aan het middeltje gezet, waarbij er zorgvuldig werd opgelet dat dit zowel aan de rechter- als linkerkant gelijk werd gedaan zodat het motief en het totaalbeeld van het middeltje hetzelfde bleef.

Wil je zelf eens het borduurwerk van het Marker Middeltje proberen. Theodorus Johannes heeft naar aanleiding van de serie Community Dressing, waarin hij in aflevering 2 Marken bezoekt, een videotutorial gemaakt waarin hij dit uitlegt. Hij verwerkt het vervolgens in een bomberjacket.

De gebruikte borduursteken zijn de kettingsteek, festonsteek en flanelsteek. Tussen de baleinen wordt een dubbele rijgsteek geborduurd zodat ze op zijn plaats blijven. Voor de masterclass Kettingsteek maakte ik een naaldenboekje geïnspireerd op de zigzagkettingsteken in het middeltje.

Het wolborduurwerk op het Marker Middeltje en de vernaaide linten zijn niet het enige borduurwerk in de Marker klederdracht. Er is prachtig witborduurwerk (wit- en sneewerk, utterwerk, stopwerk en speciale open zomen) op de verschillende kledingstukken te vinden. En ook de rijglijven zijn bijzonder versierd met (rozen)borduurwerk. Maar dat is (misschien) voor een andere keer.

Overigens ben ik dit jaar nog niet op Marken geweest. De nieuwe tentoonstelling in het Marker Museum met als thema De Visscherij is 23 maart geopend. Ik heb nog tot 1 november…