Berichten

Strijkpatronen

Onlangs kreeg ik van een borduurvriendin een aantal strijkpatronen. Het was een bonte collectie van oude patronen zonder duidelijke herkomst en strijkpatronen uit tijdschriften als de Burda en de Margriet uit de jaren ’70/’80 van de vorige eeuw.

Dat, gecombineerd met het feit dat het Engelse tijdschrift Love Embroidery geregeld als cadeautje strijkpatronen meestuurt, triggerde de tot een uitprobeer sessie.
Wat wilde ik weten:

  • zijn de oude(re) strijkpatronen nog steeds te gebruiken?
  • hoe werkt dat, strijkpatronen?
  • en waarom gebruik ik ze tot nu toe amper?
Wat is een strijkpatroon?

‘Een strijkpatroon is een patroon dat met een speciale inkt in spiegelbeeld is gedrukt, zodat het leesbaar is wanneer het op een te borduren stof wordt gestreken. De inkt lost op door de hitte van een strijkijzer. Het patroon kan in zijn geheel op de stof gestreken worden, maar alle onderdelen zijn natuurlijk ook los toe te passen. Knip in dat geval het desbetreffende gedeelte zorgvuldig uit en strijk het op de stof. Let er dan wel op dat de stof naast het papier niet schroeit. Doorgaans kan een patroon verschillende malen gebruikt worden.’
Bron: Margriet

Overigens geeft de Margriet als advies het alleen als strijkpatroon op 100% katoen te gebruiken. Wil je het op synthetische stof of badstof gebruiken dan geven ze andere manieren om het patroon op de stof te zetten, waarbij je het patroon op tekenpapier strijkt in plaats van op de stof.

Hoe werkt het?

Ook weer uit de Margriet: ‘Speld het patroon, met de goede kant van de stof. Strijk het met een heet strijkijzer op de stof. Haal het patroon eraf en kijk of alle onderdelen goed gepakt hebben. Teken eventuele onderbrekingen met een scherp potlood bij.’

De gebruiksaanwijzing van een Eudora-strijkpatroon zijn wat uitgebreider. En ik wilde dat ik die eerder had gelezen, zoals je later zult zien.

  1. knip de delen weg welke niet op de stof moeten worden afgedrukt. Nummers e.d.
  2. Probeer welke temperatuur de stof kan verdragen en maak een proefdruk met de weggeknipte delen.
  3. Leg het strijkpatroon met de bedrukte zijde tegen de stof. Even vastspelden om verschuiven te voorkomen. Strijk nu met een goed warm ijzer in één richting over het patroon en U maakt een onberispelijke afdruk.
Mijn uitprobeersels

Aan de slag dus. Te beginnen met wat in mijn ogen een ‘echt’ oud strijkpatroon was.

Veel bloemetjes op de strijkpatronen.

Eerst het gedeelte van het patroon uitknippen wat ik op de stof wilde strijken.

Het uitgeknipte patroon.

Ik gebruik eigenlijk altijd bakpapier als bescherming voor het strijkijzer als ik iets wil strijken op stof.

Je ziet het strijkpatroon nog net onder het bakpapier.

Vergeet niet, voorzichtig te checken of het strijkpatroon goed op de stof is geprint.

Even een check.

En uiteindelijk ziet het gestreken patroon er zo uit op de stof.

Niet helemaal scherp, maar wel goed zichtbaar.

Uit een Margriet uit 1984 kwam een strijkpatroon van een kleurig alfabet.

Het ziet er altijd een beetje gek uit als de tekst in spiegelbeeld staat.

Het komt goed.

En geborduurd.

En als laatste een strijkpatroon uit Love Embroidery. Hier heb ik wat meer over dit borduurtijdschrift verteld.

Zeetafereeltjes, altijd leuk om te borduren.

Mmmm, niet zulke scherpe lijnen.

Maar gelukkig kun je daar overheen borduren.

Wat is er hier gebeurd?

En een scherpere print op de strijkplankhoes.

Conclusie: De oudere strijkpatronen zijn nog steeds goed te gebruiken. Als ze een wat lichtere afdruk geven dan kun je ze altijd even bijtekenen met een potlood of Frictionpen.
De nieuwe, bijvoorbeeld uit een tijdschrift als Love Embroidery zijn ook prima te gebruiken. Als je een wat scherpere tekening op de stof wilt hebben kun je altijd overwegen op een afdruk op papier te strijken en die te gebruiken om het patroon op de stof te tekenen met bijvoorbeeld de lichtmethode (raam of lichtbak/-plaat). En verder is het gebruik van een (dubbele) laag bakpapier ter bescherming van je strijkijzer en je strijkplankhoes wellicht aan te raden.

Wat ik overigens niet geprobeerd heb, is het aantal keren dat je een patroon kunt gebruiken. Misschien een volgende keer.

Nog wat tips

Vergeet niet om teksten als ‘Deze kant op de stof leggen’ of nummers weg te knippen. Anders krijg je dit:

Had ik maar alle instructies eerst gelezen…

Sommige strijkpatronen lenen zich bij uitstek voor het maken van leuke kindervoorstellingen. Strijk deze patronen af op papier en maak zo een eigen gemaakt kleurboek (Tip van Eudora).

En als je een strijkpatroon meerdere keren wilt gebruiken, kun je ook altijd overwegen om het op papier te strijken of over te trekken.
Dat laatste heb ik met dit strijkpatroon uit de Burda 8/79 gedaan.

Burda-Aufbügelmuster 8/79

Ook omdat ik het op een zwarte ondergrond wilde borduren. De borduurwol komt van Blomsterstuga.

Geborduurd met wol op een zwart wollen ondergrond.

Borduren op papier

Naar aanleiding van mijn borduurwerkje van vorige zondag reageerde één van mijn Facebookvrienden met de opmerking dat ze vroeger ook zoveel geborduurd had op papier en met heel veel plezier.
Dat bracht me aan het denken, waar had ik die doos ook al weer?
Een aantal jaren geleden had ik namelijk op een rommelmarkt een ‘Borduurdoos’ vol met geborduurde kaarten, boekenleggers, ‘schilderijtjes’ en nog veel meer op de kop getikt. Na enig zoeken kwam hij te voorschijn.
borduurdoos
Wat een plezier om ze weer te bekijken en wat een variatie eigenlijk. Zo waren er:

Spreuken

Spreuken

 

Boekenleggers

Boekenleggers

 

Voor aan de muur

Voor aan de muur

 

en bloemschilderijtjes.

en bloemschilderijtjes.