Een borduurproject in de Oude Kerk

Eerder heb ik het al over het borduurproject ‘Gothic Gestures’ gehad waar, in het kader van de tentoonstelling van Marinus Boezem in de Oude Kerk in Amsterdam, door 51 vrijwilligers de plattegrond van de Oude Kerk in kruissteek geborduurd werd.

Woensdag 23 november 2017 tijdens de opening is begonnen met borduren en zaterdag 29 april om 12.00 uur werd het laatste steekje aan de zoom gezet.

Hoe fotografeer en documenteer je een kunstwerk van ruim 5 bij 3,5 meter. Vanaf de zolder dus (gat in het plafond), terwijl het doek op de kerkvloer ligt. Foto Oude Kerk

Het Borduurproject Gothic Gestures samengevat.
1 Conceptueel kunstenaar,
51 vrijwilligers, waarvan 50 borduursters (oorspronkelijk 61 aanmeldingen) en 1 borduurder,
1 begeleider (en 1 fantastische vervangster die kwam als ik niet kon),
4 maanden borduren (en 1 maand extra), dat is 23 weken of 159 dagen of 101 borduursessies,
4 middagen in de week, dat is 15,5 uur borduurtijd per week,
met 3-8 borduursters (en borduurder) tegelijk aan het doek aan het werk, maakt
1.579,5 borduururen.
Als referentie: de toren is in 3 maanden geborduurd, dat is 217 uur, met veel verschillende borduursters, waaronder de linkshandigen.

51.000 bezoekers, waarvan er een heleboel kwamen kijken naar wat we aan het doen waren, met voornamelijk 3 vragen:
1. Waar komt het te hangen?
2. Wanneer is het klaar?
3. Jullie moeten het wel koud hebben?
En de meest gehoorde opmerking: ‘Wat een monnikenwerk’.
Maar, eerlijk is eerlijk, de belangstelling was hartverwarmend. Iedereen leefde mee, vond dat we fantastisch werk deden waar ze zelf niet het geduld voor hadden en kwam met bijvoorbeeld suggesties waar het warmer was om te werken/borduren.

8 loeplampen,
5 kacheltjes onder de tafel,
18 schaartjes,
5 borduurringen (die niet iedereen gebruikte),
veel naalden (met scherpe en stompe punt),
4 kleuren grijs,
204 strengen DMC splijtgaren en dat betekent dat we 9.792 meter splijtgaren hebben verwerkt (dat is bijna 10 kilometer).
Als referentie; met 1 draad splijtgaren (1 meter dubbelgevouwen) werden 50 zoomsteken gemaakt en dat vertaalde zich in 12 cm zoom.
1 garenpot voor de restjes (die nu in het atelier van Marinus Boezem staat als cadeautje van de borduursters aan de kunstenaar),

Gebruikte steken:
kruissteken over 3 draden stof met 4 draadjes splijtgaren (de contouren en de toren),
kruissteken over 2 draden stof met 2 draadjes splijtgaren (de arcering),
stiksteken (de contour van de rozetten en de tekst en namen van de borduursters/borduurder),
steelsteken (de handtekening van Marinus Boezem) en
zoomsteken (de zoom).

De namen van de borduursters mochten ook op het doek geborduurd worden.

Samen met de titel van het project, de plaats, de tijd en niet te vergeten, de handtekening van Marinus Boezem.

Voor veel borduursters een andere manier van aanhechten.

De achterkant is soms ook heel boeiend.

En verder nog:
2 bloedvlekken,
1 koffievlek (nog van voordat we begonnen met borduren, grrrrrrr),
en 2 stoelen die de eindstrijd niet haalden (gelukkig geen gewonde borduursters).
En heel veel nieuwe vriendschappen.

Soms werd er heel dicht op elkaar geborduurd.

En soms helemaal alleen, ver weg van iedereen.

Met altijd met veel plezier. Samen hebben we een heel mooi project neergezet, precies zoals het door de kunstenaar bedoeld was en meer. Dat smaakt naar meer.

Een klein bedankje aan de borduursters en borduurder voor hun tomeloze inzet en de vele kruisjes die ze gezet hebben. Zonder hen was het niet afgekomen.

Gothic Gestures

In de Oude Kerk in Amsterdam wordt tijdens de tentoonstelling van Marinus Boezem geborduurd aan een nieuw werk van hem, genaamd ‘Gothic Gestures’ (Gothische Bewegingen).

Met 51 vrijwilligers (50 dames en 1 heer) werd er van 23 november 2016 t/m 26 maart 2017 de plattegrond van de Oude Kerk geborduurd in kruissteek. Aan een kruisvormige tafel werd 4 middagen in de week gewerkt aan het enorme kleed met een omvang van 5.50 x 3.80 meter.
Een collectief en ambachtelijk maakproces, net als ooit de bouw van de Oude Kerk dat ook was. De trage vorderingen van het borduurwerk reflecteerden de langdurige evolutie van het gebouw. En op die manier ontstond een relatie tussen geschiedenis, ambacht, omgeving en de conceptuele praktijk van de kunstenaar.

Afgelopen periode hebben we veel vragen gehad wanneer het klaar moest zijn en ons antwoord is altijd geweest dat het klaar was op 26 maart, de laatste dag van de tentoonstelling, en dat het dan klaar was in de staat dat het dan was.

Nu de tentoonstelling verlengt is tot 30 april 2017 gaan we verder waar we 26 maart zijn gestopt. De komende periode zullen we 1 dag in de week aan het doek borduren en de laatste steekjes aan de contouren en arcering maken. Bovendien zullen de namen van de borduursters nog toegevoegd worden op verzoek van de kunstenaar. Een hele eer, waarmee we uit de anonimiteit mogen stappen en waardering krijgen voor de vele uren en steekjes die we gemaakt hebben.

Kom de komende tijd vooral (nog) eens kijken. We zijn er de komende 3 donderdagen en ook vrijdag 21 april. Maar ook als we er niet zijn, is het doek te bewonderen in de Sebastiaanskapel.

Een sfeerimpressie.

Het patroon van de Oude Kerk is door Sara Vrugt op het doek gezet. Foto Sara Vrugt.

De voorraad garen. We borduurden met 4 kleuren grijs.

Onze werkplek van de afgelopen 4 maanden.

Werken in een koude en donkere kerk in de winter. Met fantastische daglichtloeplampen zodat we toch konden borduren.

In het begin was er nog weinig te zien. Dit was in de eerste week.

Maar zo langzamerhand werden de contouren steeds meer ingevuld. Dit was op 6 januari 2017.

Zo zagen de bezoekers van de tentoonstelling ons zitten. Foto Annelien van Kempen.

Onze werkplek net voordat we aan het werk gingen.

Met vier draadjes grijs over 3 draadjes stof borduren in een kruissteekje. Foto Annelien van Kempen

Foto Annelien van Kempen

En toen de arcering, met een nieuwe kleur grijs, met 2 draadjes DMC over 2 draadjes stof geborduurd.

En zo donker het de eerste dagen van het project was, zo licht en zonnig was het 26 maart.

Bijna klaar. Dit was 23 maart 2017.

Ik mocht dit Borduurproject begeleiden en ben ontzettend trots op wat we met elkaar de afgelopen maanden bereikt hebben. En we gaan door.

Binnenkort volgt nog een klein verslagje van de laatste maand.