Terugblik op Making Waves

/0 Reacties/in , , /door

Vorige week vond van 7 t/m 11 augustus 2023 de zomerborduurworkshopweek met het thema Making Waves plaats.

Zomerworkshops Making Waves Tree of Needlework

Als Zeeuws meisje blijf ik geboeid en geïnspireerd door de zee. De kleuren, de beweging, de oneindigheid, de geur, de wind, het gevoel, de golven, het strand en de duinen. In deze week hebben we dan ook het zeethema uitgewerkt in een aantal borduur- en mixed mediatechnieken.
Graag geef ik een kleine terugblik op Making Waves en wil ik complimenten geven aan de deelnemende cursisten. Zij hebben ook mij weer geïnspireerd en soms verrast met hun oplossingen en creaties.

Sashiko

De maandag zijn we gestart met Sashiko. Nadat een (of meer) golfpatro(o)n(en) met behulp van een sjabloon op de indigostof is gezet, kon men aan de slag met het invullen van de golfpatronen met witte sashikosteekjes.

Met een sjabloon en een met hitte uitwisbare witte pen zet je een patroon op de donkere stof.

Twee van de zes beschikbare patronen uitgewerkt.

Textielcollage

De dinsdag kon men aan de slag met een lapjes, kanten, bandjes en borduursteken om een textielcollage van een zeelandschap te maken. Het is zo leuk om te zien hoe men met hetzelfde materiaal toch totaal verschillende textielcollages maakt.

Een kleine bloemlezing.

Strandhuisjes aan de kust.

Blauw.

Lucht, water/zee, golven en strand. Making waves.

En weer een hele andere benadering.

Eerlijk is eerlijk. Het is niet reëel om in 2,5 uur een volledige textielcollage te maken. Maar het is zeker wel haalbaar om een aantal ‘lagen’ op te zetten en daarna thuis de textielcollage af te maken met bandjes, kantjes, draadjes en borduursteken.

Tapisserie

De woensdag was draadjes dag. Op stramien werden met allerlei garens en draadjes golf/zeelandschapjes gemaakt met een simpele satijnsteek. Ook hier weer verrassende resultaten zoals je hieronder kunt zien.

Werkjes zowel in zijaanzicht als in birdeyeview. Alles is mogelijk met deze techniek.

Zo verschillend ook weer.

Zover kun je dus komen tijdens een workshop van 2,5 uur.

En het dan thuis verder afmaken. Om het de volgende dag te laten zien aan de groep.

Vrij Borduren

De donderdag stond vrij borduren op het programma. Het idee was om te laten zien (en uitproberen) hoe een andere borduursteek eenzelfde patroon een hele andere look and feel geeft.

Hetzelfde patroon uitgevoerd in verschillende borduursteken.

Men kon het patroon één keer borduren, maar de meeste deelnemers namen de uitdaging aan om het patroon vier keer in een andere borduursteek te borduren. Bijkomend voordeel is ook, dat je op deze manier ook de nodige ‘vlieguren’ in een bepaalde steek krijgt. Hoe meer je de steek doet, hoe ontspannender je hem gaan borduren en hoe regelmatiger hij wordt.

Anders

De laatste dag werden er zeelandschapjes gemaakt met 3D borduursteken en kraaltjes en pailletten (en voor de liefhebber organza).
Door een borduursteek als de geribte spinnenwebsteek met verschillende kleurtjes over een kraal te borduren krijg je een soort schelp.

Geribte spinnenwebsteek over een kraal met kleine kraaltjes en pailletten er omheen.

Met organza als extra element.

Je kunt ook kleine schelpjes toevoegen.

Compositie.

Net als tijdens alle zomerborduurworkshops kregen de cursisten genoeg materiaal mee om het thuis af te maken.

Een week vol inspiratie

Al met al een week vol inspiratie, de nodige leermomenten en nieuwe en oude vriendschappen. Sommige cursisten waren de hele week aanwezig, zoals Kathinka die op de laatste dag al haar werkjes door mij liet fotograferen. Ze was zo geïnspireerd dat ze elke avond lekker verder was gaan werken.

Resultaten van Making Waves van een van de cursisten, met elke dag een andere techniek.

Dank aan alle cursisten voor hun inspiratie en hun bijzondere werk. Tot een volgende keer.

Ben jij ook geïnspireerd door het thema Making Waves? Welke borduurtechnieken zou jij graag binnen dit thema uitgewerkt zien. Kijk ook eens hier voor dit thema. Ik heb al de nodige ideeën, maar ik laat me graag voeden door die van jullie. En voor je het weet is het augustus 2024 met een nieuwe week zomerborduurworkshops binnen dit thema.

 

 

100 Days Stitchbook

/0 Reacties/in , , /door

Soms gebeurt het wel eens dat er een week voorbij gaat zonder dat ik ‘creatief bezig’ ben geweest. Dan heb ik bijvoorbeeld wel veel les gegeven of andere dingen gedaan die met borduren te maken hebben, maar dan heb ik mezelf geen ‘speeltijd’ gegund. En speeltijd is voor mij wel belangrijk. In die tijd ontdek ik of bepaalde ideeën wel of niet werken en leer ik nieuwe technieken die ik wel of niet combineer met andere technieken. Sommige dingen uit die speeltijd worden nieuwe cursussen of workshops, met andere doe ik even niets al kunnen ze op een later tijdstip wel weer boven komen drijven, maar niets hoeft of is verplicht.

En als het normale leven de overhand neemt boven het creatieve leven, dan heb je soms een hulpmiddel nodig.

Begin dit jaar ontdekte ik het project 100 Days Stitchbook van An Wood. Het idee was dat je in 100 dagen een textielboek van 20 pagina’s ging maken. Van 20 januari t/m 29 april (= 100 dagen) was het de bedoeling dat je elke dag ruimte maakte om 15 minuten te besteden aan creativiteit en creatie. Voor elke pagina had je dan ook 5 dagen de tijd om hem te maken. En aan het eind van de 100 dagen maakte je van al je pagina’s een textielboek. Het onderwerp en de techniek van je pagina was vrij.

Hier vind je er meer informatie over en de pagina’s die Ann zelf maakte tijdens het project. Tijdens het project was het mogelijk om deel te nemen aan een supportgroep waar je je voortgang deelde en die van de andere deelnemers zag en op kon reageren. Dit soort groepen zijn altijd erg leuk om inspiratie te halen, je waardering voor het werk van anderen uit te spreken en zelf waardering voor je werk en ideeën te krijgen.

Mijn Stitchbook

Wat een super idee was om te beginnen met het maken/knippen van 20 (lege) pagina’s waarop je ging werken. Ann gaf daarvoor een template. Ik koos ervoor om een mix te maken met verschillende stofjes, kleur en (wel of niet) print. Om het mezelf niet te moeilijk te maken, heb ik meer dan 20 pagina’s geknipt zodat ik iedere 5 dagen een vrije keus had.

En toen ben ik aan de slag gegaan. Kerntechniek die ik gebruikte was natuurlijk het borduren. Soms werd mijn keus bepaald door een techniek waar ik mee bezig was, soms door een stukje stof of garen of kleur waar ik door geïnspireerd werd. Vaak gebruikte ik per beschikbare dag een andere kleur of een andere borduursteek.
Gaandeweg ontdekte ik dat het handig was om twee bijpassende pagina’s te maken zodat die tegenover elkaar in het boek geplaatst konden worden en er een soort verhaal/volgorde ontstond. Daar heb ik een klein beetje rekening mee gehouden, maar uiteindelijk is de volgorde van mijn stichbook bepaald nadat alle pagina’s klaar waren.

Af en toe kijken welke pagina’s het beste naast elkaar passen.

Op instagram onder @majovanderwoude kun je alle pagina’s op maakvolgorde zien. Hier vind je ook de procesfoto’s van dag 1 t/m 5 van elke pagina.

Hieronder laat ik ze echter zien op volgorde van hoe ze in mijn Stitchbook terecht zijn gekomen.

Pagina 2/3 – kruissteek en stofversieren

Pagina 2 en 3.

Op de linkerpagina heb ik een stuk uit een voorgeprint kruissteek tafellaken gebruikt om in 4 kleuren blauw een stukje van het patroon te borduren (elke dag een andere kleur). De laatste kleur – de oker – heb ik over een stuk doorzichtige organza geborduurd en zo vast gezet.
Op de rechterpagina zijn de ‘waterdruppels’ op een stukje stof dat me aan waterdruppels deed denken, geborduurd in 5 verschillende kleuren met satijnsteek en stiksteek.

Pagina 4/5 – kruissteek/dubbele rijgsteek en stof versieren

Pagina 4 en 5.

Op de linkerpagina heb ik hetzelfde patroon van een levensboom zowel in kruissteek als in dubbele rijgsteek min of meer over elkaar geborduurrd en er nog een klein stukje kruissteek aan toegevoegd.
Op de rechterpagina is een stukje door Spoonflower geprinte stof geborduurd met wol.

Pagina 6/7 – applicatie/kantha en Boro/Sashiko

Pagina 6 en 7.

Op de linkerpagina zijn eerst de bladeren los geborduurd met rijgsteken, vervolgens zijn ze geappliceerd op de ondergrondstof. Rondom de applicaties is met rijgsteken geborduurd in de Kanthatechniek.
Op de rechterpagina zijn een aantal lapjes met Sashikosteken en patronen op de ondergrond gezet.

Pagina 8/9 – kettingsteken en Engels borduurwerk.

Pagina 8 en 9.

Op de linkerpagina zijn slingers van losse kettingsteken in verschillende soorten materiaal geborduurd op verschillende ondergronden als aida, linnen, ongebleekte katoen en katoen.
Op de rechterpagina zijn blaadjes geborduurd in Engels borduurwerk waardoor ze een open karakter krijgen.

Pagina 10/11 – Textielcollage figuratief en abstract

Pagina 10 en 11.

Op de linkerpagina zie je de zee in de techniek textielcollage waarbij ik stukjes stof, organza, kant en garen gebruikt heb. Borduursteken zijn draad opnaaien/couching, Franse Knoopjes en rechte steken (straight stitches).
Op de rechtpagina zijn de restanten van een minitextieboekje gebruikt voor een abstracte compositie. De lapjes zijn vastgezet met een rijgsteek en een overhandse steek. En daarover is een ronde met festonsteken geborduurd met 2 soorten garen (dik en heel dun).

Pagina 12/13 – Couching en textielcollage

Pagina 12 en 13.

Op de rechterpagina heb ik een stukje sari-draad dat ik ooit van een cursist heb gekregen, opgenaaid/gecoucht.
Op de linkerpagina is weer een textielcollage gemaakt waarbij de verschillende lapjes/kantwerk verbonden zijn door het borduurwerk en de gebruikte kleur oker/geel.

Pagina 14/15 – applicatie en vrij borduurwerk

Pagina 14 en 15.

Links is eerst op de ondergrond en los geweven stuk stof vastgezet met rijgsteken en hierover is een bloem geappliceerd en versierd met bloemen.
Rechts zijn vintage stukjes/hexagrammen patchwork gebruikt en daarover is met wol geborduur in de losse kettingsteek/lazy daisy en Franse knoopjes.

Pagina 16/17 – stofversieren en vrijborduren/borduren in rood

Pagina 16 en 17.

Links is het patroon van de stof gebruikt om te versieren met rode steken. Ik heb kruisende steken, satijnsteek, zandsteek, Franse knoopjes en losse steken gebruikt. Elke dag een andere steek. Dit is de pagina waar ik mijn initialen en het jaartal opgezet heb, al zie ik nu dat het mt het in elkaar zetten op zijn kop terecht is gekomen.
Rechts is in laagjes gewerkt en zijn de laagjes met elkaar verbonden door gedeeltes daarvan te borduren.

Pagina 18/19 stofversieren (2x)

Pagina 18 en 19.

Op de linkerpagina heb ik een print van een mosje van Spoonflower gebruikt om verschillende soorten borduursteken te gebruiken. Misschien is hij nog niet helemaal klaar-klaar, maar de beperking van 5 dagen geeft aan dat hij klaar is. Een aantal van deze pagina’s zijn al weer inspiratie voor toekomstige projecten.
En rechts is een stukje stof met een tak geappliceerd. In dit geval heb ik de accenten van het lapje doorgetrokken naar de ondergrond.

Achterpagina – vrij borduren

De achterpagina.

Op de achterpagina is een alfabet met stiksteken gezet.

Voorpagina – textielcollage

Dit soort projecten doe je eigenlijk alleen, maar ook samen/Embroidering together.

De voorpagina – Embroidering together.

Conclusie

Dit soort projecten kennen een kleine tijdsinvestering, namelijk maar minimaal 15 minuten per dag, maar houden je creativiteit wel in beweging. Verder is alles goed, niets fout. Je hoeft er geen boekje van te maken als je het niet wilt en je hoeft het ook niet te delen. Zie het als iets wat je jezelf gunt, 15 minuten per dag ongestoord creatief bezig zijn of het nu met stof, borduren, tekenen, schilderen of zelfs schrijven is.

Ik ben normaal niet zo goed in langdurige uitdagingen/challenges, maar hier heb ik de 100 dagen volgemaakt en er ook nog een textielboek van gemaakt. Wel is het handig om dagelijks een vaste tijd te kiezen.

Nieuwe borduurboeken besproken

/0 Reacties/in , , , , /door

Het is alweer een tijdje geleden dat ik de nieuwe borduurboeken besproken heb. De laatste blog over dit onderwerp was van oktober 2021, dus zo’n anderhalf jaar geleden.

Terwijl ik mijn boekenkast aan het bekijken was op nieuwe boeken, realiseerde ik me dat ik de afgelopen periode vooral boeken met borduurtechnieken had gekocht. Tijd om die met jullie te delen.

Witborduurwerk

Van Jenny Adin-Christie is het boek ‘Fine Whitework’ verschenen met technieken, projecten en vooral veel inspiratie op het gebied van witborduurwerk.

Fine Whitework van Jenny Adin-Christie.

Op haar bekende, stap voor stap gefotografeerde, manier maakt zij de moeilijkste traditionele borduurtechnieken begrijpelijk en behapbaar.

Een uitlegpagina uit het boek Fine Whitework van Jenny Adin Christie.

Een van de projecten uit het boek.

Mary Corbet van Needle’nThread heeft een recensie geschreven over dit boek. Hierin zie je nog meer pagina’s en krijg je een goed idee over het niveau en waarom je het wel of niet zou moeten aanschaffen. Ik zou het niet direct aanbevelen voor een beginners, maar meer voor de borduursters die verdieping willen.

Meer informatie over Jenny kun je hier vinden. Ze geeft ook geregeld cursussen, al moet je daarvoor snel zijn om in te schrijven. Een aantal jaren geleden heb ik tijdens Summer Textile School in Bath les van haar gehad en dat was een aanrader.

Blackwork

Van Jen Goodwin is al weer een tijdje geleden het boek ‘Blackwork Embroidery – techniques and projects’ gepubliceerd.

Blackwork Embroidery van Jen Goodwin.

Naast uitleg over de geschiedenis, welke materialen je kunt gebruiken en ontwerptips, vind je in dit boek vooral veel voorbeelden van patronen. Interessant is dat de patronen in verschillende diktes garen uitgewerkt zijn, een van de manieren om schaduw te creëren in blackwork borduurwerk. Ook de andere manieren om schaduw te creëren in je werk komen aan de orde.
Jen heeft een aantal projecten uitgewerkt en je kunt de benodigde materialen daarvoor op haar website bestellen (NB komt uit Groot-Brittannië dus reken naast verzendkosten ook op extra BTW en invoerkosten).

Mary Corbet heeft van dit boek een uitgebreide recensie geschreven die je hier vindt.

Detail van een Blackwork borduurwerk van Jen Goodwin.

Meer informatie over Jen Goodwin vindt je hier.

Overigens is ook in de serie Essential Stitches Guides van de Royal School of Needlework onlangs een boek over Blackwork verschenen. Het heet RSN Essential Stitch Guide: Blackwork en is van de hand van Becky Hogg. Niet zo uitgebreid als het boek van Jen Goodwin, maar toch heel gedegen, zoals we gewoon zijn van de Royal School of Needlework.

Blackwork van Becky Hogg.

Hier kunt je daarvan een aantal pagina’s bekijken.

Bargello

In mijn zoektocht naar moderne toepassingen van de borduurtechniek Bargello vond ik het boek ‘Bargello Stitch – a pattern directory for dramatic needlepoint’ van Laura Angell en Lynsey Angell.

Bargello Stitch van Laura en Lyndsey Angell.

Hierin vind je naast tips met betrekking tot het gebruikte materiaal (garen en ondergrond/stramien), verschillende patronen in verschillende variaties, met een duidelijke uitleg van opbouw. Zo zijn er zigzag, vlam, aurora borealis (noorderlicht) variaties maar ook medaillonvariaties.

Hier kun je een aantal pagina’s inzien.

 

 

Groot en kleurrijk zijn de kenmerken van de Bargello projecten van de zussen Angell.

En vooral leuk om te zien dat er een Nederlandstalige vertaling van is verschenen onder de titel ‘Bargello – Florentijns borduren’. Daarvan ziet het omslag er zo uit:

De Nederlandstalige versie van het boek.

Sashiko

Van Susan Briscoe is het boek ‘Sashiko handboek – Japanse quiltpatronen, projecten en inspiratie‘.

Sashiko Handboek van Susan Briscoe.

Dit boek verscheen al in 2015, maar is nog steeds heel actueel. Het bevat ruim 100 verschillende patronen, stap voor stap toegelicht. In dit uitgebreide bronnenboek leert  Susan Briscoe je alles wat je moet weten van sashiko, van het uitzoeken van stoffen en garens tot het aftekenen en uitvoeren van de patronen. Tien hoofdstukken met gemakkelijke voorbeelden vormen de perfecte kennismaking met de ongelooflijke verscheidenheid aan sashikodessins. In de galerie van sashikomeesterwerken vindt u vervolgens nog meer inspiratie.

En onlangs is haar boek ‘Sashiko 365‘ verschenen met de ondertitel – Stitch a new Sashiko embroidery pattern every day of the year.

365 Sashikopatronen, Eentje voor elke dag van het jaar.

Hier krijg je een indruk van de pagina’s uit het boek.

Een ander leuk boek is dat van Jill Clay genaamd ‘Sashiko – 20 projects using traditional stitching’.

Sashiko van Jill Clay

Met leuk projecten als speldenkussens, onderzetters, schorten, tassen en wandhangers.

 

Sashiko speldenkussen.

Dit waren de nieuwe borduurboeken die ik wilde bespreken met jullie. Het is fijn dat ook de meer traditionele borduurtechnieken een moderne touch krijgen waardoor ze nog lang interessant blijven om te maken.

Er ligt overigens nog een boek waar ik aandacht aan wil besteden. Het Franse ‘Broderie botanique’ van Isabelle Riener.
Maar eigenlijk vind ik hem niet passen   in dit rijtje van boeken over traditionele borduurtechnieken. Omdat hij een hele leuke en verrassende manier van het borduren van bloemen laat zien, ga ik daar een aparte blog aan besteden. Dus wordt vervolgd.

 

Stof versieren of stof veranderen

/2 Reacties/in , , , /door

Bij het opruimen vond ik in mijn voorraad de blauw geruite lap die ooit in de pakketjes die bij het Komplete Handwerken (zeg maar, de rode mappen) verstuurd was.

Voor wie ze niet kent, zo zien ze eruit.

De drie delen van het Komplete Handwerken.

Ze zijn een bron van informatie en inspiratie over welke handwerktechniek dan ook. En ik gebruik ze vaak als startpunt als ik een bepaalde techniek wil opzoeken. De boeken zijn nog wel tweedehands te koop. De materiaalpakketjes die erbij zaten vaak niet meer, hoewel je soms onderdelen tegen kom zoals de blauw geruite stof waar ik het over had. Ik denk dat ik die tijdens één van de eerdere edities van het Handwerkfestijn gevonden hebt. 16,17 en 18 juni vindt in Hoevelaken de 2022-editie plaats, misschien komen er nog meer boven water.

Maar terug naar de blauw geruite lap (en een beetje naar de rode mappen).
Het leek me namelijk (ineens) leuk om aan de slag te gaan met de lap.

Met de voorbeelden uit de rode mappen aan de slag.

En dat was leuker dan dat ik me van te voren bedacht had.

Blauw garen op de witte gedeeltes.

Door met blauw garen steken te maken en de witte gedeeltes daarbij slim te gebruiken, kun je hele nieuwe patronen maken. Met andere woorden: stof veranderen.

En wit garen op de blauwe gedeeltes.

En als je met wit garen op de blauwe gedeeltes borduurt, krijg je een heel ander effect.

Stof versieren of stof veranderen?

Grappig dat ik nu het ineens stof veranderen noem. Terwijl ik het meestal over stof versieren heb.

Hoewel je deze wellicht toch stof veranderen kunt noemen:

Zomaar een lapje met motiefjes.

Fifty ways (sorry, het zijn er maar 8) om een rondje te veranderen (of is het toch versieren).

En hier zie je de stof bijna niet meer.

Geborduurde stad.

Van iets dichterbij.

De geprinte stof komt overigens van Spoonflower. Een bedrijf waar je stoffen in opdracht kunt laten printen. Je kunt een ontwerp uit hun database kiezen (de ontwerper krijgt daar dan voor betaald) en je kunt ook je eigen ontwerp laten printen. Hier en hier heb ik er al eerder over geschreven.

Met sommige gordijnstoffen kun je ook helemaal los gaan. Op deze stond o.a. een (lege) vogelkooi.

Borduren op gordijnstof.

Eerst heb ik de achterste spijlen geborduurd. Vervolgens het vogeltje en als laatste de spijlen aan de voorkant. Je hebt nu echt het idee dat het vogeltje in het kooitje zit.

Hij zit er echt in.

Losse elementen

Nu ik het toch over geprinte stofjes heb en stof versieren/veranderen. Wat dacht je van het gebruiken van bepaalde gedeeltes/motieven van een geprinte stof en daar losse elementen of broches van maken.

Dit was ooit een rokje van me. Een aantal motieven heb ik geborduurd met moerbeizijde en versierd met kraaltjes. Daarna heb ik er vilt achter genaaid en ze uitgeknipt. Je kunt ze nu als badge of patch gebruiken of er een brochespeld aan bevestigen.

Iets helemaal anders van maken.

En deze komen van een bloesje wat eigenlijk een miskoop was, maar met de losse motieven kon ik wel wat.

Het stofje voor en na het borduren.

Nu ze los en geborduurd zijn kunnen ze als versiering ergens op gebruikt worden.

Het hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn.

Conclusie: onder de streep maakt het niet uit hoe je het noemt, stof versieren of stof veranderen. Feit blijft dat het een erg leuke handwerktechniek is.

Maar misschien denken jullie daar anders over. Waar gaat jullie voorkeur naar uit als term: stof versieren, stof veranderen of stof versieren/veranderen?

 

 

Op zoek naar (borduur) inspiratie – Textieluitjes

/0 Reacties/in , , /door

Er is op het moment een hoop ‘textiele’ inspiratie te vinden. Als je op pad gaat, dan kun je een aantal inspirerende tentoonstellingen bezoeken. Maar ook online is er veel inspiratie te vinden met bijvoorbeeld Studio Textielfestival online.

Textielgoed – gemaakt – gemerkt

Nog tot 13 november 2021 kun je de tentoonstelling ‘Textielgoed – gemaakt – gemerkt’  met als ondertitel ‘van antiek tot kunst van nu’ bezoeken in Museum de Koperen Knop in Hardinxveld Giessendam.

Geïnspireerd door de antieke pronkrollen en ander borduurwerk uit de collectie van het museum zijn bijna 50 nieuwe ‘textiele’ werken gemaakt in diverse technieken. Deze zijn tevens onderdeel van een wedstrijd. De jury van deskundigen heeft zijn winnaars al gekozen. Het publiek kan nog tot de laatste dag van de tentoonstelling stemmen. Naast het nieuwe werk zijn ook een aantal pronkrollen uit de eigen collectie in de tentoonstelling te vinden.

Een kleine selectie ter inspiratie van wat je er kunt zien.

 

Attje Oosterhuis – Ode aan tante Marta

Luciënne Lubbers – Voor haar

Teuny Bakker-Stout – Ingepronkt

Anja van Dijk – Antiek linnen rol

Textiel Biënnale Rijswijk

Ondertussen vindt er in Museum Rijswijk de Textiel Biënnale 2021 – Food for thought plaats. Deze internationale tentoostelling van hedendaags beeldende kunst waarin textiel als materiaal een hoofdrol speelt is nog tot 16 januari 2022 te zien.

Hier hoor je een aantal van de exposerende kunstenaars aan het woord waarbij ze uitleggen wat hun visie op het onderwerp ‘Food for thought’ is in relatie tot hun werk.

Maria Ikonomopoulou – Alteration (2021)

Maria Ikonomopoulou – Alteration  (2021)

Tentoongesteld werk van Megan Whitmarsh

Kleurrijk Geletterd – Borduren in Staphorst

In de tentoonstelling Kleurrijk Geletterd – Borduren in Staphorst in Museum Staphorst tonen bijzondere merklappen, gebruiksvoorwerpen, geborduurde streekdrachtkleding en kledingaccessoires aan dat er een streekeigen Staphorster borduurtraditie bestond.

Uniek was het borduren op zich niet, want dat deden meisjes in de rest van Nederland ook, maar wel de uitwerking ervan. Die was vooral kleurrijk en vol. Geen ruimte op het werkstuk bleef onbenut.
Borduren was in Staphorst en Rouveen vooral een bezigheid voor schoolgaande meisjes. Het ‘letteren’ maakte deel uit van het handwerkonderwijs op de lagere school en het lokale voortgezet onderwijs. Het hoogtepunt van de Staphorster borduurtraditie lag in de periode 1870-1970. Patronen werden veelvuldig gekopieerd. De creativiteit van de meisjes lag voornamelijk in de schikking van de beschikbare patronen en bij de keuze van borduursteken en kleuren bij het vrije borduurwerk.

Plushwork in de typische Staphorster kleuren.

Ook de tasjes werden (vrij) geborduurd.

Kleurrijke bloemen op een ‘letterdoek’ geborduurd met wol op stramien.

Voor deze tentoonstelling heeft het museum kunnen putten uit de eigen verzameling, aangevuld met bijzondere bruiklenen van particulieren, veelal met de verhalen van de maaksters.

Tevens is in Museum Staphorst ook een expositie  van Daphne van den Berg te zien.

Haar borduurproject: Terugkeer naar Staphorst is solastalgie. Weemoed naar het landschap uit haar jeugd. Ze is opgegroeid in twee werelden. De Randstad en het onverdorven Reestdal achter café Het Vergulde Ros bij Staphorst waar haar moeder is geboren en vertrokken.

In 2019 besluit ze haar jeugdherinneringen in beeld te brengen, in borduurwerk op drie Staphorster mutsjes van zwarte satijn. De traditie van de rouwkleuren van Staphorst blijft ze trouw, maar maakt haar eigen patronen van foto’s en verhalen van toen: ze kleurt ze in. De geschoten haas die ze van opa kreeg op haar verjaardag. De gele bloemen op het kuipje Becel. Het kraaien van de vogels als ze door het Reestdal liep richting Dickninge. Ze dacht dat het oneindig was.

Een van de geborduurde ‘Staphorster’ mutsjes van Daphne van den Berg.

Al bordurend ontrafelt ze de geschiedenis van haar familie. Losse eindjes uit het verleden zet ze vast in de tijd.

Studio Textielfestival

Nadat het Textielfestival in Leiden zowel in 2020 als in 2021 geen doorgang kon vinden, is men hard aan de slag gegaan om een videoverslag te maken van een aantal onderdelen die behorenden tot het originele ‘live’ Textielfestival 2020.

Er is speciale aandacht voor :

Atlas der Streekdrachten – Attje Oosterhuis

2e kant Atlas der Streekdrachten – Attje Oosterhuis

Tot het eind van het jaar zijn alle video’s  gratis te bekijken via Studio Textielfestival.

Het Textielfestival en Studio Textielfestival is een initiatief van Stidoc (Stichting Textiel Informatie en Documentatie Centrum). In STIDOC zijn de 7 textielverenigingen in Nederland (in totaal ca. 17.000 leden) en Museum de Kantfabriek vertegenwoordigd. Haar voornaamste doel is het bewaren van het cultureel erfgoed en hedendaags cultuurgoed op het gebied van textiel, het bevorduren van kennis van textiel en het stimuleren van de beoefening van textiele technieken. Dit alles in de ruimste zin van het woord. Meer informatie over de individuele textielverenigingen vind je hier.

 

Visible Mending oftewel zichtbaar repareren

/1 Reactie/in , , , /door

Met visible mending worden gaatjes en vlekjes in een geliefd kledingstuk, of zelfs scheuren in je spijkerbroek op decoratieve wijze zichtbaar gerepareerd. Was het vroeger de bedoeling dat je kapotte kleding onzichtbaar stopte of repareerde en was het een teken van zuinigheid en armoede. Nu mag dat gewoon gezien worden en wordt het zelfs met trots gedragen.

Vintage gebreide borstrok met kleurige zichtbare reparaties.

De afgelopen jaren zijn er een aantal boeken over (Visible) Mending verschenen, waarvan ik er een aantal op een rijtje zet voor jullie. Ze variëren van praktische uitleg, tot een andere manier van leven en het geven van historische context of een combinatie van deze drie elementen. Maar altijd hebben de auteurs van de boeken de wens om de consumptie van nieuwe kleding te verminderen, oude kleding te herwaarderen (en te koesteren), minder kleding weg te gooien en ze langer te gebruiken met behulp van (zichtbare) reparatietechnieken.

Mend! – A Refashioning Manual and Manifesto

Is geschreven door Kate Sekules.

Mend! gaat in op het What (Wat is mending?), Why (Waarom werd er gemend/gerepareerd), When (Sinds wanneer), Who (Wie deed het en wie doet het nu), Where (waar werd het gedaan), How (Hoe kan je menden/repareren), Which (Welke soorten zijn er) en Whether.

10 Redenen om te ‘menden’/repareren.

In het Who wordt ook een Nederlands inititatief genoemd, Golden Joinery van Margreet Sweerts en Saskia van Drimmelen waar je met goud je reparatie maakt op een geliefd kledingstuk geïnspireerd op Kintsugi. In 2015 heb ik daaraan meegedaan tijdens de Dutch Design Week in Tilburg zoals je hier kunt lezen.

Mijn reparatie is o.a. opgenomen in de collectie van Golden Joinery.

Met goud zichtbaar een geliefd kledingstuk repareren. foto door Liesbeth Kaag.

Naast de verschillende (borduur)steken waarmee je kunt repareren, staat het boek vol met nuttige schema’s die aangeven of je iets kunt repareren, of het eenvoudig of moeilijk is, en welke techniek het beste bij de ondergrond past.

Een pagina uit Mend!.

Ook laat het verschillende manieren van patches zien, maar ook ‘unpatches’ waarbij je het gat juist benadrukt/accentueert, van darns/stoppen, het verstoppen of juist accentueren van vlekjes. Eigenlijk te veel om op te noemen. Hier kun je bij de uitgever een aantal pagina’s inkijken. Ik heb het met veel genoegen van helemaal gelezen en ieder hoofdstuk heeft me weer verrast.

Mending Matters

Is geschreven door Katrina Rodabaugh. Het heeft twee ondertitels, namelijk ‘A slow Fashion guide for a well-loved wardrobe’ en Stitch, patch and repair your favorite denim & more’.

Mending Matters van Katrina Rodabaugh.

In Mending Matters legt Katrina uit hoe zij begonnen is met haar levenslange reis naar Slow Fashion en een ‘sustainable’ kledingkast. Het is eigenlijk heel simpel: Start vanaf het hier en nu. Gebruik wat je hebt. Doe wat je kan (“Start where you are. Use what you have. Do what you can.” Arthur Ashe). In 2013 startte ze met het project ‘Make Thrift Mend’ waarbij ze zichzelf beloofde om een heel jaar geen nieuwe kleding te kopen.

Het menden/repareren kwam als een logisch gevolg op deze beslissing omdat de kleding die ze had door het gebruik kapot ging. Een ervaring die ze in het boek met ons deelt. Naast een hoofdstuk materiaal en hulpmiddelen en een hoofdstuk basis technieken laat ze verder verschillende vormen van menden/repareren zien. Stap voor stap neemt ze ons mee hierin met duidelijke foto’s en uitleg.

De combinatie van Sashiko en een ‘inside patch’.

Darning – repair, make,  mend

Is van de Japanse Hikaru Noguchi.

‘Darning’ van Hikaru Noguchi.

Haar belangrijkste hulpmiddel is de stoppaddestoel waarmee ze 12 verschillende ‘darn/stop’ technieken maakt. Overigens kun je ook een rond blikje of appel als stoppaddestoel gebruiken of, bij het repareren van de vingers van een handschoen, een bezemsteel.

Stoppen met behulp van een stoppaddestoel.

Bij de uitleg van de technieken legt ze duidelijk uit wanneer je welke techniek het beste gebruikt waarna ze de techniek met stap voor stap foto’s laat zien. Aan de orde komen:

  • zandsteek (seedstitch),
  • het vierkant,
  • de dubbele/omkeerbare stop,
  • de combinatie van zandsteek en vierkant,
  • driehoekige stoppen,
  • Engels stoppen,
  • accordion stoppen,
  • applicatie en omgekeerde applicatie,
  • kettingsteek,
  • festonsteek (in de Honycomb darn) en de festonwiel (in de Tambourine darn).

De zichtbare, decoratieve stop op een versleten kussen gemaakt met een festonsteek.

Verder laat ze in het boek Darning veel gerepareerde kledingstukken als truien, handschoen, sokken, sjaals maar ook kussens zien, waarbij de aangeeft welke reparatiekeuzes ze heeft gemaakt en waarom. Mijn favoriete onderdeel zijn de samplers aan het eind van het boek waar ze verschillende soorten stoppen/darns laat zien op ondergronden als breiwerk, katoen/linnen, tricot en denim.

Met de technieken uit het boek kun je lekker kleurige stoppen/reparaties maken zoals hier op de vintage borstrok.

Het laatste boek dat ik wil bespreken is net verschenen.

Mending with Love – Creative Repairs for Your Favorite Things

Is van Noriko Misumi.

Mending with Love van Noriko Misumi.

Mending with Love gaat specifiek in op het repareren van sokken, het repareren van vlekken, gaten en rafels en het bedekken van vlekken met stempels. Maar in het laatste hoofdstuk gaat ze net een stapje verder door oude items om te toveren tot dingen die je nog leuker ezult vindt. Zo maakte ze een pannenlap van een oude trui die ze niet meer droeg.

Een pagina uit het boek met een duidelijke stap voor stap uitleg over hoe je een gat in je sok kunt repareren.

Het boek is een combinatie van stap voor stap uitleg van reparatietechnieken en veel voorbeelden en foto’s waarbij uitgelegd wordt wat het specifieke probleem was en hoe ze het heeft opgelost. Hierdoor wordt het heel tastbaar en is het zeer inspirerend om te zien wat er allemaal mogelijk is.

Een mooi voorbeeld hoe je een vlek op een werkbroek kunt bedekken met borduurwerk.

Aan het eind van het boek vind je een appendix met de verschillende reparatietechnieken duidelijk uitgelegd in stekentekeningen.

Wellicht hebben jullie ook nog voorbeelden van goede, leuk en vooral inspirerende boeken met betrekking tot visible mending. Laat het me weten via info@treeofneedlework.nl, dan voeg ik ze toe.

 

 

Bewogen wit

/0 Reacties/in , , , /door

Ken je dat, dat je al jarig bezig bent met dingen, in mijn geval borduurwerk, dat schijnbaar totaal niets met elkaar te maken heeft. En dat je ineens de verbinding tussen al die losse werkjes kunt maken, waardoor er één geheel ontstaat, één thema. Dat had ik met mijn proefjes/samples van verschillende borduurtechnieken, vaak wel gemaakt in wit, offwhite of naturel, en, dat weet ik nu, allemaal vallend binnen het thema Bewogen wit.

Online cursus ‘Het Kunstkabinet/Cabinet of Curiousities’

Om iets nieuws te leren ben je nooit te oud. Ieder jaar probeer ik een cursus of workshop te volgen waarin ik nieuwe dingen leer. Naast borduurgerelateerde workshops zoals die van de Stitchclub van Textileartist.org probeer ik ook andere technieken of invalshoeken uit, die ik dan later weer in mijn borduurwerk kan integreren. Zo heb ik in de zomer van 2019 bij CREA in Amsterdam de zomerweekcursus Collage gevolgd. Hier heb ik daar verslag van gedaan.

Dit jaar kwam ik bij MK24 de online cursus ‘Het Kunstkabinet/Cabinet of Curiosities’ gegeven door Iris Kloppenburg tegen. Hierin maakte je aan de hand van een bestaand kunstwerk een vertaling naar een Cabinet of Curiosities, ook wel Kunstkabinet of Rariteitenkabinet genoemd.

Volgens Wikipedia is een kunst- en rariteitenkabinet een kast waarin een verzameling van kunst en rariteiten kon worden bewaard. Het was vooral populair in de 16e, 17e en 18e eeuw.

Onder ‘rariteiten’ verstaan we zeldzame voorwerpen die meestal werden ingevoerd van buiten Europa. Dat konden vreemde schelpen zijn, zoals de nautilusschelp, struisvogeleieren, mineralen, kristallen, edelstenen, parels, opgezette dieren, exotische dieren – de aankomst van een neushoorn in 1515 veroorzaakte al een hype, de Surinaamse pad zou erg populair worden in rariteitenkabinetten – en gedroogde planten. Ook inheemse eigenaardigheden zoals narwaltanden en Siamese tweelingen werden erin opgenomen. De ‘kunstcollectie’ omvatte bovenal schilderijen en prenten.

Aartshertog Leopold Wilhelm in zijn kunstgalerij in Brussel, geschilderd door David Teniers II.

Het woord kabinet sloeg aanvankelijk op het opbergmeubel waarin deze voorwerpen verzameld werden. Mettertijd ging men de kamer waar de ‘rariteiten’ opgeslagen waren kabinet noemen en ten slotte omvatte het woord kabinet de hele verzameling.

Het doel was het systematiseren van kennis, een soort voorloper van Wikipedia dus.

Mijn inspiratie

Geïnspireerd door één van de reliëfs van Jan Schoonhoven ging ik aan de slag.

Jan Schoonhoven – Combinatie 1968

Bijzonder aan de reliëfs van Jan Schoonhoven vind ik dat je, ondanks dat het in één kleur – wit – uitgevoerd is, afhankelijk waar je staat toch verschillende kleuren ziet. En dat het wit daardoor lijkt te bewegen. Dit komt o.a. door de schaduwwerking en het reliëf in het werk. Dat kan je niet goed ziet op de foto hierboven, maar wel op een zijaanblik van een ander werk.

Een zijaanzicht van een van de reliëfs van Jan Schoonhoven.

De textuur van de reliëfs deed me denken aan allerlei handwerktechnieken met reliëf zoals Zaans stikwerk of smockwerk. Ook had ik tijdens Broodje Breien van Loret Karman ooit gespeeld met de reliëfwerking van simpel breiwerk in recht en averechte steken en dat geprobeerd om te zetten in borduurwerk.

Een mooie gelegenheid dus om mijn uitgebreide proefjesverzameling eens op een bijzondere manier te presenteren in een kunstkabinet/rariteitenkabinet onder de naam ‘Bewogen wit/Ripled white’.

Bewogen wit 01-2021

Omdat voor mij het rariteitenkabinet geen stilstaand/vast beeld is, maar in beweging blijft door nieuwe toevoegingen of andere combinaties heeft mijn Kunstkabinet ‘Bewogen wit’ verschillende niet vaststaande vormen. En net als Jan Schoonhoven heb ik die met een (volg)nummer en een jaartal aangegeven.

De eerste variant is neergelegd als een ‘flatlay’ en gefotografeerd van bovenaf (birdeye view). En ondanks dat het ‘plat’ is, zie je toch duidelijk de texture en schaduwwerking van de verschillende onderdelen.

Het Kunstkabinet ‘Bewogen wit’ als flaylay.

Door het vanuit een andere hoek te fotograferen krijg je een ander beeld.

Vanuit een andere hoek.

Ook zie je sommige details dan beter.

Bewogen wit 02-2021

De tweede variant is meer gepresenteerd als een Wonderwall (een rariteitenkabinet werd ook wel Wunderkammer of Wonderkamer genoemd).

Kunstkabinet ‘Bewogen wit’ 02-2021/Majo van der Woude

Van de zijkant zie je goed de verschillende reliëfs.

De verschillende handwerktechnieken zijn min of meer gegroepeerd in de losse lijsten.

Borduurwerk en breiwerk.

Zandrimpels en vultechnieken als Zaans stikwerk en boutis.

Smockwerk en stofmanipulatie.

In en op het kastje/kabinetje liggen dingen als schelpen, zeeglas, bijzondere garens en Lammechientje, het bordurende zusje van Bartje.

Een minirariteitenkabinet in het grotere Rariteiten/Kunstkabinet.

Deze hoorde er natuurlijk ook bij.

En verder nog.

Stof manipulatie op zijn best.

Bewogen wit 03-2021

Onderdeel van de tweede variant, maar ook op zichzelf staand, is het werk wat ik naar aanleiding van de 2021 Community Stitch Challenge van Textileartist.org maakte, geïnspireerd door een workshop van Merill Comeau.

Bewogen wit 03-2021/Majo van der Woude

In tegenstelling tot ‘Bewogen wit 01-2021’ en ‘Bewogen wit 02-2021’ is dit wel een ‘blijvend’ werk.

Detail met smockwerk, bewerkt kant, textiel collage en geborduurde tekst.

En zo komt alles weer samen.

Borduren in en met het Fries Museum

/2 Reacties/in , , , /door

In het Fries Museum staat de tentoonstelling ‘Haute Bordure‘ klaar om bezoekers te ontvangen. Het wachten is nog op het opheffen van de lockdown voor musea en dan kunnen we deze tentoonstelling die geheel gewijd is aan borduurwerk op kleding en accessoires in het echt (op afspraak) bekijken. Ik kan niet wachten.

Het campagnebeeld van de tentoonstelling Haute Bordure in het Fries Museum.

‘Bijna 150 kledingstukken en accessoires bewijzen dat borduurwerk meer is dan decoratie; het laat zien wie je bent. Van een spectaculair catsuit van Jan Taminiau – van top tot teen met pailletten bestikt – tot met gouddraad versierde schoenen uit 1620, en van ritselende roaring twenties jurkjes tot 18de eeuwse mannenvesten met minutieus geborduurde details.

In de tentoonstelling ontdek je de rijkdom die met borduurwerk gepaard gaat, met luxe materialen als gouddraad, zijde en zoetwaterparels, maar ook het vakmanschap en de honderden uren die soms nodig zijn om een kledingstuk te decoreren. Bovendien markeert fijn, wit borduurwerk belangrijke levensmomenten als geboorte, doop en huwelijk. Maar bovenal vormt borduurwerk een belangrijk onderdeel van de laatste mode waar men al eeuwenlang mee gezien wil worden.’ (tekst van de website van het Fries Museum)

Naast de tentoonstelling in het museum vinden er een aantal extra activiteiten plaats, zoals lezingen, workshops en masterclasses in de Borduurschool en er is een interactieve borduurinstallatie van Floor Nijdeken waarbij je kunt aanschuiven. Ook is er een prachtig boek verschenen ‘Haute Bordure – geborduurde kleding en accessoires in Nederland 1620-2020’.

Hier kun je alvast een aantal pagina’s van het boek bekijken.

Alvast online te zien (of horen)

Omdat de tentoonstelling niet geopend kon worden op de oorspronkelijke datum 13 februari heeft het Fries Museum alvast een aantal zaken online geplaatst zodat je nu al in de stemming kunt komen.

Zo is er een podcast met de titel Voortborduren met borduurverhalen en -frustraties van o.a. Edwin Oudshoorn, Anne Knipping, Floor Nijdeken en Elsa Nijhof die je hier kunt beluisteren.

De Borduurschool, een initiatief van Craftcouncil Nederland en het Fries Museum, biedt naast workshops en masterclasses in het atelier van het Fries Museum een aantal online lezingen en workshops aan. Het hele programma vind je hier.

Verder heb ik voor het Fries Museum een aantal DIY borduurinstructies gemaakt die je straks op zaal bij de originele stukken kunt vinden maar die je nu al op hun website kunt downloaden.

Oude borduurmotieven nog steeds heel actueel

Voor de DIY borduurstructies heb ik een aantal motieven op patroon gezet. Qua materiaal is er een vertaalslag gemaakt naar materiaal dat nu makkelijk te kopen/verkrijgen is en er is altijd ruimte voor eigen interpretatie.

Kleurrijke bloem

Met een satijnsteek, rijgsteek, steelsteek en festonrondje in het hart is deze bloem geborduurd.

Kleurrijke bloem in vrijborduurwerk

Hij is oorspronkelijk te vinden op een geborduurde onderst of kroplap uit 18e/begin 19e eeuw (Collectie Fries Museum T2012-044). In het echt is hij geborduurd met zijde op linnen en is hij 5 x 5 cm.

Met een foto van het originele stuk.

Ik heb het patroon vergroot tot 10 x 10 cm en geborduurd met perlégaren nr 5 waarbij ik de originele kleuren aangehouden hebt. Je kunt er bijvoorbeeld een broche van maken of hem borduren op een spijkerjasje.

Tak met Franse knoopjes

Van de blauwe kamerjas uit ca. 1880 (Fries Museum, T2002-045) die ook op het omslag van het boek staat, heb ik het motief genomen van het takje met Franse knoopjes en lange (losse) steken.

De blauwe kamerjas.

Het is het handigst om eerst de langste steek te borduren en daarover de andere losse steken. De Franse knoopjes zijn als laatste geborduurd.

Interpretatie van het takje met Franse knoopjes op denim geborduurd met perlégaren.

Zaans Stikwerk

In de tentoonstelling zijn verschillende stukken Zaans Stikwerk te zien.
Van het babyjak uit 1775-1800 (vermaakt uit ouder model, 1700-1750) (Fries Museum, collectie Fries Genootschap, T08420) is het motief van een krul gekozen.

Babyjak in Zaans Stikwerk.

Zaans of Zaanlands stikwerk is een reliëf borduurtechniek die gebruik maakt van verschillende lagen stof. Met een stiksteek (of rijgsteek) worden motieven op de stof geborduurd waarna verschillende gedeeltes vanaf de achterkant opgevuld worden en er zo reliëf ontstaat.
Dit maakt dat het geen moeilijke maar wel een bewerkelijke techniek is.

Het patroon vertaald in Zaans stikwerk.

Voorkant Zaans stikwerk krul.

En de achterkant.

Jaren ’40 boeket

In de tweede wereldoorlog was er een gebrek aan textiel voor kleding. Hierdoor ging men creatief om met het materiaal dat nog wel voorhanden was. Van een linnen laken is het ‘oorlogsbloesje’ gemaakt om het vervolgens te versieren met eenvoudig borduurwerk.

Blouse, 1940-1945 linnen geborduurd met katoen (Fries Museum, T.1987-071)

Geborduurd boeket op een linnen bloesje.

Het leuke aan dit patroon is dat het bestaat uit losse onderdelen die samen het boeket vormen. Afhankelijk van de plaats van het borduurwerk is de compositie passend gemaakt met de losse onderdelen. Door het patroon op de DIY-instructie te vergroten kun je het borduren met een 6 draadjes splijtgaren. Ik heb zoveel mogelijk de originele kleuren aan gehouden, maar je kunt natuurlijk elk kleurenpalet kiezen dat je wilt.

Detail.

Bloemen in empirestijl

Van een katoenen vrouwenjak uit begin 17e eeuw (Fries Museum, T1957-466) is dit lieve bloemmotiefje omgezet in een patroon.

Op dit jak zijn 30 verschillende bloemmotieven geborduurd waarvan er eentje is uitgewerkt.

Origineel met zijde geborduurd, maar ook met 2 draadjes splijtgaren ziet het er erg mooi uit.

Handig als je een vlekje op je kleding wilt verdoezelen.

De patronen vind je op de DIY borduurinstructies. Ga er vooral mee aan de slag en laat zien wat je ervan gemaakt hebt op Instagram of Facebook, vergeet niet #hautebordure toe te voegen.

En verder…

In augustus vorig jaar mocht ik in het depot van het Fries Museum een aantal stukken uit de collectie die nu in de tentoonstelling te zien zijn, (voor)bekijken. Van vier stukken heb ik reproducties gemaakt die tijdens het maakproces gefilmd zijn in een timelapse. Deze filmpjes zullen tijdens de tentoonstelling op zaal te zien zijn. Zodra de tentoonstelling geopend is, zal ik jullie de reproducties met de originelen en een stukje maakproces laten zien. Voor nu blijven ze nog even een verrassing.

Ik hoop dat ik snel al het mooie borduurwerk in levende lijve in het museum kan komen bekijken maar voor nu doe ik het even met hetgeen het Fries Museum online al te bieden heeft.

 

Variaties op een thema – Grote kerk in Veere in tapisserie

/1 Reactie/in , , , /door

Typisch hoe een bepaalde borduurtechniek je ineens kan vangen waardoor je daar mee verder wilt. Dat had ik met de techniek tapisserie.

Nadat ik los was gegaan op de Koninginnesteek zoals je hier kunt lezen en geïnspireerd werd door de antieke tapisserielap die ik (in 2019 alweer) gevonden had tijdens het Handwerkfestijn Hoevelaken was het tijd voor een volgend project.

Tapisserie borduurlap uit 2e helft 19e eeuw. Geborduurd met wol op stramien.

Eerst maar wat stekenproefjes maken.

Een kleine selectie mogelijke tapisseriesteken uitgeprobeerd.

Met de koninginnesteek, een om-en-om blokje platsteken, een lang kruisje en een verlengd kruisje dat op een vlechtsteek lijkt.

Het gespikkelde garen geeft het borduurwerk nog wat extra’s.

Grote Kerk in Veere

Al jaren had ik deze ansichtkaart van de Grote Kerk in Veere geschilderd door Jeltje Hoogenkamp in mijn bezit. En iedere keer jeukten mijn handen om daar iets mee te doen.

De Grote Kerk van Veere volgens Jeltje Hoogenkamp.

Ik heb een speciale herinnering aan de kerk omdat daar bij de heropening van het Zeeuws Museum in 2007 opnames zijn gemaakt van een modeshow met Zeeuwse drachtstukken gecombineerd met mode van dat moment (Going Local door Paul en Menno de Nooijer). Ik mocht daarbij twee dagen aanwezig zijn als kleedster. Maar dat terzijde.

De kerk in blauw en groen.

Omdat ik in eerste instantie viel voor de kleurencombinatie was het niet moeilijk om een vergelijkbaar kleurenpallet te kiezen. Niet helemaal hetzelfde, want er zit bij mij altijd een beperking in met betrekking tot de kleuren die ik heb. Ik ben namelijk een groot fan van het opwerken van mijn restjes, in combinatie met het uitproberen van nieuwe garens of vondsten. Ook vind ik het dan altijd een uitdaging om het geheel kloppend te krijgen.

Door het gebruik van de verschillende tapisseriesteken krijg je extra structuur maar ook textuur. Zo zien je op bepaalde stukken diagonale steken, terwijl op andere stukken juist een horizontale, verticale of meer golvende lijnen meer op zijn plaats zijn.

Hier kun je dat goed zien.

En hier ook.

Ik heb eerst een tekening van de contouren van de kerk gemaakt op A4 formaat en deze vervolgens op monogaas getekend met een zwarte permanente stift. Daarna zijn de contouren met zwart garen in een ‘tentstitch’ (een soort van half kruisje) geborduurd met een kleine knipoog naar gebrandschilderde ramen.
Er is geborduurd met verschillende wollen garens in ongeveer dezelfde dikte.

De Grote Kerk van Veere in blauw/groentinten.

What if

Terwijl ik hiermee bezig was, vroeg ik me af wat er zou gebeuren als ik de kerk in één soort garen in dezelfde kleur/verfbad zou borduren. Zouden de verschillende steken dan genoeg aangeven waar het ene gedeelte begon en het andere eindigde, zodat je achteraf goed kan zien wat het is en het geen blur wordt.
Een uni kleur ging me een beetje te ver, maar bij Woolyhood vond ik handgeverfde merinowol in de freckles and speckles serie met de prachtige naam ‘Rising from the ashes’. De kleuren variëren van grijs naar goudgeel/oker en dat vond ik perfect passen bij een gebouw. Helaas valt de mooie kleurencombinatie een beetje weg op de foto’s.

De Grote Kerk in Veere in ‘één gemeleerde’ kleur.

Mmm. Ondanks dat ik voor de achtergrond de tentstitch heb gebruikt en de voorgrond met een liggende steek valt de kerk in het geheel tot wel weg. Zeker op afstand. Terwijl dichtbij je structuur van de verschillende delen wel duidelijk ziet.

Een experimentje dan maar. Ik heb de foto van de geborduurde kerk 2x uitgeprint en op een van de foto’s heb ik de contouren met zwart ingetekend.

Rechts zonder contourlijnen, links met zwarte contourlijnen.

Dus dit is het uiteindelijk geworden.

Het eindresultaat.

Met nog wat details.

De rechterkant.

De bomen (rechts) hebben een contoursteek gekregen in hetzelfde garen als het borduurwerk.

Uiteindelijk ben ik heel blij met het resultaat van het experiment. Misschien nog eentje in een unikleur? Of toch maar niet!

 

Variaties op een thema – de koninginnesteek

/0 Reacties/in , , , /door

De koninginnesteek staat in deze ‘variaties op een thema’ centraal.

Deze zomer mocht ik een aantal stukken voor de tentoonstelling ‘Haute Bordure‘ die 13 februari 2021 start in het Fries Museum in Leeuwarden (voor)bekijken. Waarom ik in het depot stukken mocht zien en wat ik er uiteindelijk mee gedaan heb, zal begin 2021 (vanaf 13 februari) duidelijk worden.

Een van de stukken die me opviel was een reistas uit de 2e helft 19e eeuw waarvan het ondereind een rechthoekige houten bak is (met een slot) en het bovenste gedeelte geborduurd is met wol op stramien.
Ik kan de tas hier niet laten zien, maar je kunt hem wel vinden op de Collectie Online van het Fries Museum. En je kunt hem straks natuurlijk ‘live’ zien tijdens de tentoonstelling.

Het motief was geborduurd in de koninginnesteek. Je kunt deze steek online ook terugvinden onder de namen Leviathan Stitch of Smyrna Cross. (De in het Engels genaamde queenstitch is een andere borduursteek. In Nederland noemen we die de rococosteek.)

Het is een steek die je vaak terugvindt op tapisserie borduurlappen zoals degene die ik in 2019 tijdens het Handwerkfestijn in Hoevelaken vond.

Tapisserie borduurlap uit 2e helft 19e eeuw. Geborduurd met wol op stramien.

De koninginnesteek op de Tapisserieborduurlap.

In feite bestaat de steek uit een kruissteek en eroverheen een plusje (gekantelde kruissteek) geborduurd.

Stekentekening Koninginnesteek. Bron: TRC Needles

Koninginnesteek in stappen.

En als je er veel bij elkaar borduurt, dan ziet dat er zo uit:

Koninginnesteek geborduurd met wol op stramien.

Ok, het handgeverfde garen van Draadkracht helpt ook mee om dit effect te krijgen.

Variaties op een thema

Omdat de steek dus uit een horizontale, verticale en 2 diagonale bewegingen bestaat, kun je heel veel variaties maken.

Bijvoorbeeld de voor de handliggende variaties door de volgorde van de bewegingen te veranderen.

variaties op een thema 1.

Het linker blokje is geborduurd in de koninginnesteek met als laatste de verticale steek. In het tweede blokje is als laatste de horizontale steek geborduurd. De steken zijn boven elkaar geborduurd.

In het derde blokje verspringen de steken in de onderliggende rijen. Dat ziet er op de stekentekening zo uit:

Versprongen koninginnesteek. Bron: Beeton’s book of Needlework

Variaties op een thema 2.

In het eerste blokje is de steek met horizontale streepje als laatste geborduurd afgewisseld met de steek met het verticale streepje als laapje geborduurd. In het tweede blokje is eerst het plusje geborduurd en daaroverheen de kruissteek.

En is het laatste blokje zijn de steken met het kruisje boven en het plusje boven afgewisseld.

Eigenlijk vraag ik me iedere keer als ik een nieuw blokje borduur, weer af ‘What if’/’Wat gebeurd er als’.

Variaties op een thema 3.

Bij deze blokjes ben ik iets verder gegaan.
In het eerste blokje heb ik eerst over het hele blokje horizontale en verticale lijnen geborduurd (spansteken) en daar overheen heb ik de kruissteken geborduurd waarbij ik een rij open gelaten heb.
Het tweede blokje geeft alle bewegingen weer, maar in plaats van het kruisje en het plusje te volgen heb ik hier na de eerste steek, de steek ernaast geborduurd (dus diagonaal, staand, diagonaal, liggend i.p.v.  diagonaal, diagonaal, staand, liggend). Vervolgens heb ik de volgende steek op een ander punt laten beginnen. En op het laatste blokje wisselen de Koninginnesteek en het plusje (halve Koninginnesteek?) elkaar af.

En nog verder experimenteren

In de volgende serie laat ik eigenlijk de Koninginnesteek los, maar werk ik met de elementen van de steek. Dus een horizontale, verticale en diagonale beweging. De variaties die die daarmee krijgt, zijn legio, zeker als je ook gaat variëren in het aantal steekbewegingen (dus 2 of 3 i.p.v. 4).

In al deze variaties is er begonnen met een lange verticale of diagonale steek en zijn daarbovenop staande of diagonale steken, plusjes of kruissteken geborduurd.

Nog meer variaties.

Lange diagonale steken met plusjes.

Lange verticale of diagonale steken als basis.

laatste rij.

Bij het zoeken naar stekentekeningen online vond ik ook nog deze variatie:

Dubbele Koninginnesteek.

Dus die wordt binnenkort ook nog uitgeprobeerd.

Werken jullie ook wel eens volgens het principe van variaties op een thema? Of experimenteren jullie waarbij je je de vraag ‘What if’ stelt?
In ben benieuwd naar jullie verhalen.