The making of – DIY borduurkaarten Wereldmuseum Rotterdam

Jullie hebben het al gezien. Op 7 juni is in het Wereldmuseum in Rotterdam de tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ geopend. Hier heb ik er al een klein sfeerimpressie van gegeven.

Naast de verschillende workshops en masterclasses die er worden gegeven o.a. door de docenten van de Borduurschool/Craftscouncil, is er ook iedere zondag een rondleiding en een inloopworkshop die gegeven wordt door de museumdocenten. Hiervoor heb ik samen met de afdeling Educatie aan de hand van zes collectiestukken DIY borduurkaarten ontwikkeld.

Voorbereiding

Het was nog even een klusje uit de 200 collectiestukken die tentoongesteld zijn in ‘Geen woorden maar draden’ er zes uit te kiezen die verschillende borduursteken en/of -technieken vertegenwoordigden en die ook nog eens uit de verschillende windstreken kwamen.

Na een eerste selectie te hebben gemaakt, mocht ik er een aantal in het echt komen bekijken/bestuderen in het depot van het Wereldmuseum.

Een bezoekje aan het depot van het Wereldmuseum.

Fantastisch om de stukken van dichtbij te zien en te mogen fotograferen.

Top uit Woodabe/Bororo, Niger (uit de collectie van het Wereldmuseum WM-69312).

Ook van de achterkant. Door de achterkant te bestuderen kun je vaak achterhalen welke borduursteek/-techniek gebruikt is.

De binnenkant van de top/achterkant van het borduurwerk.

Keuze en uitwerking

Uiteindelijk viel de keus op bovenstaande top in kettingsteek uit Bororo/Niger,

Uitwerking motief uit Bororo/Niger geborduurd in de kettingsteek.

een zijden waaier met o.a. de couchingtechniek uit Palembang/Indonesië,

Uitwerking van twee van de motieven van de handwaaier uit Palembang/Indonesië.

een met Sashiko versierde buidel uit Japan,

De met Sashiko versierde buidel (ca. 1865), Uit de collectie van het Wereldmuseum WM-47330).

Het hennepbladerenpatroon, een symbool van groei.

een jurk met kruissteek uit Saraqeb/Syrië,

Motief in kruissteek op een geborduurde jurk uit Saraqeb/Syrië.

een doek met Otomi-borduurwerk uit Mexico

Uitwerking van Otomimotieven in de dichte flanelsteek en eenzijdige satijnsteek.

en een proeflap uit Sika/Indonesië met de stiksteek.

Enkele van de motieven op de Sika proeflap.

Omdat ik de achterkant van de proeflap uit Sika niet kon zien, heb ik het motief in stiksteek en in de dubbele rijgsteek (Holbeinsteek) uitgewerkt. Aan de voorkant zien ze er hetzelfde uit, maar aan de achterkant zijn ze anders zoals je hieronder kunt zien.

Achterkant van het voorbeeldlapje. Boven dubbele rijgsteek, onder stiksteek.

En toen

Maandag 22 mei was ik te gast bij de museumdocenten van het Wereldmuseum om hun tekst en uitleg bij de DIY-borduurkaarten te geven zodat ze er zelf mee aan de slag konden.

Een aandachtig gehoor.

Alle voorbeelden bij elkaar.

Iedere zondag wordt er door één van de museumdocenten van 12.00 – 13.00 uur een gratis rondleiding door de tentoonstelling gegeven. Daarna is er van 13.00 – 16.00 uur gelegenheid om zelf onder begeleiding van een van de museumdocenten aan de slag te gaan met de borduursteken en -technieken uit de tentoonstelling aan de hand van de DIY-borduurkaarten.

En dit zijn ze dan – de DIY borduurkaarten

De zes DIY borduurkaarten behorend bij de tentoonstelling Geen woorden maar draden,

De DIY borduurkaarten zijn gratis te downloaden via de website van het Wereldmuseum. Scroll even helemaal naar het eind van de pagina, daar vind je ze.

Geen Woorden maar Draden

Gisteren, 7 juni 2023, was de opening van de (borduur)tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ in het Wereldmuseum in Rotterdam.

Geen woorden maar draden/Talking threads

Het Wereldmuseum Rotterdam toont de enorme diversiteit aan borduurwerk, voor een groot deel uit eigen collectie, gemaakt door mensen over de hele wereld. Centraal staat de veelzijdige betekenis van borduren als versiering, als culturele expressie, als document van een verhaal, als uiting van groepsidentiteit en individuele identiteit. Geen woorden maar draden zet de schijnwerpers op de vaak onbekende makers wiens handen al die prachtige werken maakten en nog steeds maken.

Er zijn 200 geborduurde stukken te zien, dus het gaat een beetje ver om alles uit te lichten. Ik nodig jullie van harte uit om ze zelf te gaan bekijken. Voor nu geef ik een kleine foto impressie.

Links een tuniek voor jonge mannen en rechts een top voor vrouwen uit Wodaabe/Bororo, Niger (WM-69301). Geheel geborduurd in kettingsteek.

Tinborduurwerk van de Miao. Xias Gao Qui Miao; Jianhe, Zuidoost Guizhou, China, bruikleen Ien Rappoldt.

Detail van jurk uit Iran (RV-503-270)

En de gehele jurk uit Iran (RV-503-270)

Waaiers uit Palembang, Sumatra, Indonesië, (WM-71597, -98).

Huipil uit San Mateo Ixtatán, Guatemala (RV-6093-117).

Er zijn een aantal foto’s waarvan ik vergeten ben om de uitleg te fotograferen. Excuses daarvoor, maar ik wilde jullie ze toch niet onthouden. En reden te meer om zelf te gaan kijken.

Detail van een Huipil uit Mexico.

De meeste stukken hangen achter glas, dus het is heel handig dat er hier en daar schermen staan die de details uitlichten zodat je het borduurwerk goed kunt zien.

Schermen zodat je de details van het borduurwerk goed kunt zien.

Ter inspiratie zijn er DIY borduurkaarten gemaakt waarmee je o.a. aan de tafel in de tentoonstellingsruimte aan de slag kunt.

Zelf aan de slag.

Maar daarover later meer.

 

De Borduurschool

Tijdens de opening van de tentoonstelling werd tevens het startsein gegeven voor de Borduurschool. De Borduurschool is een initiatief van Crafts Council Nederland. Door middel van overdracht, presentaties, onderzoek en lezingen bouwen we met elkaar een ecosysteem voor het borduren. De verhalen, vitale kennis en kunde dragen we over aan de jongere generaties. Dit is noodzakelijk om het immaterieel erfgoed van de borduurtechnieken te bewaren en toekomstbestendig te maken. Net als een aantal van mijn borduurcollega’s ben ik onderdeel van de Borduurschool.

Tijdens de tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ worden door de Borduurschool in samenwerking met het Wereldmuseum een aantal borduurworkshops en masterclasses georganiseerd. Die vinden plaats in het atelier van het Wereldmuseum. Tijdens de workshops/masterclasses is er gelegenheid om de tentoonstelling te bezoeken en specifiek de stukken te bekijken/bestuderen die in de borduurtechnieken zijn gemaakt waar de workshops/masterclasses over gaan.

Workshop Otomi borduurwerk uit Mexico

Zo geef ik zaterdag 26 augustus 2023 van 13.30 – 16.00 uur in dit kader de workshop Otomi borduurwerk uit Mexico. Meer informatie over de workshop en de mogelijkheid tot opgeven vind je hier.

In de tentoonstelling kijken we dan naar het volgende originele Otomi borduurwerk:

Sierdoek Otomi uit San Pablito, Mexico (RV-4880-412)

En naar het Artemisa Suit van ontwerpster Zyanya Keizer dat geborduurd werd door moeder en dochter Perez Basilio in de Tenango borduurstijl, de commerciële versie van het traditionele Otomi borduurwerk.

Otomi-Mexicaans-Nederlands / Binhe (‘Zaad”in Zapoteeks) collectie, 2022 / bruikleen Zyanya Keizer.

Verder zijn de volgende workshops/masterclasses gepland:

16 en 17 september 2023 Masterclass: de Basis van het Goudborduren met Hester Denissen
23 september 2023 Masterclass: Tamboereren met Marjolein van der Heide
8 oktober 2023 Workshop: Wereldse Kettingsteek met Sarah Pedlow
14 oktober 2023 Workshop: Saramakaans Borduurwerk met mevrouw Majokko en mevrouw Pramy uit Paramaribo

De tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ is te bezoeken in het Wereldmuseum Rotterdam t/m 2 oktober 2023.
Een aanrader.

Op zoek naar (borduur) inspiratie – Textieluitjes

Er is op het moment een hoop ‘textiele’ inspiratie te vinden. Als je op pad gaat, dan kun je een aantal inspirerende tentoonstellingen bezoeken. Maar ook online is er veel inspiratie te vinden met bijvoorbeeld Studio Textielfestival online.

Textielgoed – gemaakt – gemerkt

Nog tot 13 november 2021 kun je de tentoonstelling ‘Textielgoed – gemaakt – gemerkt’  met als ondertitel ‘van antiek tot kunst van nu’ bezoeken in Museum de Koperen Knop in Hardinxveld Giessendam.

Geïnspireerd door de antieke pronkrollen en ander borduurwerk uit de collectie van het museum zijn bijna 50 nieuwe ‘textiele’ werken gemaakt in diverse technieken. Deze zijn tevens onderdeel van een wedstrijd. De jury van deskundigen heeft zijn winnaars al gekozen. Het publiek kan nog tot de laatste dag van de tentoonstelling stemmen. Naast het nieuwe werk zijn ook een aantal pronkrollen uit de eigen collectie in de tentoonstelling te vinden.

Een kleine selectie ter inspiratie van wat je er kunt zien.

 

Attje Oosterhuis – Ode aan tante Marta

Luciënne Lubbers – Voor haar

Teuny Bakker-Stout – Ingepronkt

Anja van Dijk – Antiek linnen rol

Textiel Biënnale Rijswijk

Ondertussen vindt er in Museum Rijswijk de Textiel Biënnale 2021 – Food for thought plaats. Deze internationale tentoostelling van hedendaags beeldende kunst waarin textiel als materiaal een hoofdrol speelt is nog tot 16 januari 2022 te zien.

Hier hoor je een aantal van de exposerende kunstenaars aan het woord waarbij ze uitleggen wat hun visie op het onderwerp ‘Food for thought’ is in relatie tot hun werk.

Maria Ikonomopoulou – Alteration (2021)

Maria Ikonomopoulou – Alteration  (2021)

Tentoongesteld werk van Megan Whitmarsh

Kleurrijk Geletterd – Borduren in Staphorst

In de tentoonstelling Kleurrijk Geletterd – Borduren in Staphorst in Museum Staphorst tonen bijzondere merklappen, gebruiksvoorwerpen, geborduurde streekdrachtkleding en kledingaccessoires aan dat er een streekeigen Staphorster borduurtraditie bestond.

Uniek was het borduren op zich niet, want dat deden meisjes in de rest van Nederland ook, maar wel de uitwerking ervan. Die was vooral kleurrijk en vol. Geen ruimte op het werkstuk bleef onbenut.
Borduren was in Staphorst en Rouveen vooral een bezigheid voor schoolgaande meisjes. Het ‘letteren’ maakte deel uit van het handwerkonderwijs op de lagere school en het lokale voortgezet onderwijs. Het hoogtepunt van de Staphorster borduurtraditie lag in de periode 1870-1970. Patronen werden veelvuldig gekopieerd. De creativiteit van de meisjes lag voornamelijk in de schikking van de beschikbare patronen en bij de keuze van borduursteken en kleuren bij het vrije borduurwerk.

Plushwork in de typische Staphorster kleuren.

Ook de tasjes werden (vrij) geborduurd.

Kleurrijke bloemen op een ‘letterdoek’ geborduurd met wol op stramien.

Voor deze tentoonstelling heeft het museum kunnen putten uit de eigen verzameling, aangevuld met bijzondere bruiklenen van particulieren, veelal met de verhalen van de maaksters.

Tevens is in Museum Staphorst ook een expositie  van Daphne van den Berg te zien.

Haar borduurproject: Terugkeer naar Staphorst is solastalgie. Weemoed naar het landschap uit haar jeugd. Ze is opgegroeid in twee werelden. De Randstad en het onverdorven Reestdal achter café Het Vergulde Ros bij Staphorst waar haar moeder is geboren en vertrokken.

In 2019 besluit ze haar jeugdherinneringen in beeld te brengen, in borduurwerk op drie Staphorster mutsjes van zwarte satijn. De traditie van de rouwkleuren van Staphorst blijft ze trouw, maar maakt haar eigen patronen van foto’s en verhalen van toen: ze kleurt ze in. De geschoten haas die ze van opa kreeg op haar verjaardag. De gele bloemen op het kuipje Becel. Het kraaien van de vogels als ze door het Reestdal liep richting Dickninge. Ze dacht dat het oneindig was.

Een van de geborduurde ‘Staphorster’ mutsjes van Daphne van den Berg.

Al bordurend ontrafelt ze de geschiedenis van haar familie. Losse eindjes uit het verleden zet ze vast in de tijd.

Studio Textielfestival

Nadat het Textielfestival in Leiden zowel in 2020 als in 2021 geen doorgang kon vinden, is men hard aan de slag gegaan om een videoverslag te maken van een aantal onderdelen die behorenden tot het originele ‘live’ Textielfestival 2020.

Er is speciale aandacht voor :

Atlas der Streekdrachten – Attje Oosterhuis

2e kant Atlas der Streekdrachten – Attje Oosterhuis

Tot het eind van het jaar zijn alle video’s  gratis te bekijken via Studio Textielfestival.

Het Textielfestival en Studio Textielfestival is een initiatief van Stidoc (Stichting Textiel Informatie en Documentatie Centrum). In STIDOC zijn de 7 textielverenigingen in Nederland (in totaal ca. 17.000 leden) en Museum de Kantfabriek vertegenwoordigd. Haar voornaamste doel is het bewaren van het cultureel erfgoed en hedendaags cultuurgoed op het gebied van textiel, het bevorduren van kennis van textiel en het stimuleren van de beoefening van textiele technieken. Dit alles in de ruimste zin van het woord. Meer informatie over de individuele textielverenigingen vind je hier.

 

Borduren in en met het Fries Museum

In het Fries Museum staat de tentoonstelling ‘Haute Bordure‘ klaar om bezoekers te ontvangen. Het wachten is nog op het opheffen van de lockdown voor musea en dan kunnen we deze tentoonstelling die geheel gewijd is aan borduurwerk op kleding en accessoires in het echt (op afspraak) bekijken. Ik kan niet wachten.

Het campagnebeeld van de tentoonstelling Haute Bordure in het Fries Museum.

Bijna 150 kledingstukken en accessoires bewijzen dat borduurwerk meer is dan decoratie; het laat zien wie je bent. Van een spectaculair catsuit van Jan Taminiau – van top tot teen met pailletten bestikt – tot met gouddraad versierde schoenen uit 1620, en van ritselende roaring twenties jurkjes tot 18de eeuwse mannenvesten met minutieus geborduurde details.

In de tentoonstelling ontdek je de rijkdom die met borduurwerk gepaard gaat, met luxe materialen als gouddraad, zijde en zoetwaterparels, maar ook het vakmanschap en de honderden uren die soms nodig zijn om een kledingstuk te decoreren. Bovendien markeert fijn, wit borduurwerk belangrijke levensmomenten als geboorte, doop en huwelijk. Maar bovenal vormt borduurwerk een belangrijk onderdeel van de laatste mode waar men al eeuwenlang mee gezien wil worden.’ (tekst van de website van het Fries Museum)

Naast de tentoonstelling in het museum vinden er een aantal extra activiteiten plaats, zoals lezingen, workshops en masterclasses in de Borduurschool en er is een interactieve borduurinstallatie van Floor Nijdeken waarbij je kunt aanschuiven. Ook is er een prachtig boek verschenen ‘Haute Bordure – geborduurde kleding en accessoires in Nederland 1620-2020’.

Hier kun je alvast een aantal pagina’s van het boek bekijken.

Alvast online te zien (of horen)

Omdat de tentoonstelling niet geopend kon worden op de oorspronkelijke datum 13 februari heeft het Fries Museum alvast een aantal zaken online geplaatst zodat je nu al in de stemming kunt komen.

Zo is er een podcast met de titel Voortborduren met borduurverhalen en -frustraties van o.a. Edwin Oudshoorn, Anne Knipping, Floor Nijdeken en Elsa Nijhof die je hier kunt beluisteren.

De Borduurschool, een initiatief van Craftcouncil Nederland en het Fries Museum, biedt naast workshops en masterclasses in het atelier van het Fries Museum een aantal online lezingen en workshops aan. Het hele programma vind je hier.

Verder heb ik voor het Fries Museum een aantal DIY borduurinstructies gemaakt die je straks op zaal bij de originele stukken kunt vinden maar die je nu al op hun website kunt downloaden.

Oude borduurmotieven nog steeds heel actueel

Voor de DIY borduurstructies heb ik een aantal motieven op patroon gezet. Qua materiaal is er een vertaalslag gemaakt naar materiaal dat nu makkelijk te kopen/verkrijgen is en er is altijd ruimte voor eigen interpretatie.

Kleurrijke bloem

Met een satijnsteek, rijgsteek, steelsteek en festonrondje in het hart is deze bloem geborduurd.

Kleurrijke bloem in vrijborduurwerk

Hij is oorspronkelijk te vinden op een geborduurde onderst of kroplap uit 18e/begin 19e eeuw (Collectie Fries Museum T2012-044). In het echt is hij geborduurd met zijde op linnen en is hij 5 x 5 cm.

Met een foto van het originele stuk.

Ik heb het patroon vergroot tot 10 x 10 cm en geborduurd met perlégaren nr 5 waarbij ik de originele kleuren aangehouden hebt. Je kunt er bijvoorbeeld een broche van maken of hem borduren op een spijkerjasje.

Tak met Franse knoopjes

Van de blauwe kamerjas uit ca. 1880 (Fries Museum, T2002-045) die ook op het omslag van het boek staat, heb ik het motief genomen van het takje met Franse knoopjes en lange (losse) steken.

De blauwe kamerjas.

Het is het handigst om eerst de langste steek te borduren en daarover de andere losse steken. De Franse knoopjes zijn als laatste geborduurd.

Interpretatie van het takje met Franse knoopjes op denim geborduurd met perlégaren.

Zaans Stikwerk

In de tentoonstelling zijn verschillende stukken Zaans Stikwerk te zien.
Van het babyjak uit 1775-1800 (vermaakt uit ouder model, 1700-1750) (Fries Museum, collectie Fries Genootschap, T08420) is het motief van een krul gekozen.

Babyjak in Zaans Stikwerk.

Zaans of Zaanlands stikwerk is een reliëf borduurtechniek die gebruik maakt van verschillende lagen stof. Met een stiksteek (of rijgsteek) worden motieven op de stof geborduurd waarna verschillende gedeeltes vanaf de achterkant opgevuld worden en er zo reliëf ontstaat.
Dit maakt dat het geen moeilijke maar wel een bewerkelijke techniek is.

Het patroon vertaald in Zaans stikwerk.

Voorkant Zaans stikwerk krul.

En de achterkant.

Jaren ’40 boeket

In de tweede wereldoorlog was er een gebrek aan textiel voor kleding. Hierdoor ging men creatief om met het materiaal dat nog wel voorhanden was. Van een linnen laken is het ‘oorlogsbloesje’ gemaakt om het vervolgens te versieren met eenvoudig borduurwerk.

Blouse, 1940-1945 linnen geborduurd met katoen (Fries Museum, T.1987-071)

Geborduurd boeket op een linnen bloesje.

Het leuke aan dit patroon is dat het bestaat uit losse onderdelen die samen het boeket vormen. Afhankelijk van de plaats van het borduurwerk is de compositie passend gemaakt met de losse onderdelen. Door het patroon op de DIY-instructie te vergroten kun je het borduren met een 6 draadjes splijtgaren. Ik heb zoveel mogelijk de originele kleuren aan gehouden, maar je kunt natuurlijk elk kleurenpalet kiezen dat je wilt.

Detail.

Bloemen in empirestijl

Van een katoenen vrouwenjak uit begin 17e eeuw (Fries Museum, T1957-466) is dit lieve bloemmotiefje omgezet in een patroon.

Op dit jak zijn 30 verschillende bloemmotieven geborduurd waarvan er eentje is uitgewerkt.

Origineel met zijde geborduurd, maar ook met 2 draadjes splijtgaren ziet het er erg mooi uit.

Handig als je een vlekje op je kleding wilt verdoezelen.

De patronen vind je op de DIY borduurinstructies. Ga er vooral mee aan de slag en laat zien wat je ervan gemaakt hebt op Instagram of Facebook, vergeet niet #hautebordure toe te voegen.

En verder…

In augustus vorig jaar mocht ik in het depot van het Fries Museum een aantal stukken uit de collectie die nu in de tentoonstelling te zien zijn, (voor)bekijken. Van vier stukken heb ik reproducties gemaakt die tijdens het maakproces gefilmd zijn in een timelapse. Deze filmpjes zullen tijdens de tentoonstelling op zaal te zien zijn. Zodra de tentoonstelling geopend is, zal ik jullie de reproducties met de originelen en een stukje maakproces laten zien. Voor nu blijven ze nog even een verrassing.

Ik hoop dat ik snel al het mooie borduurwerk in levende lijve in het museum kan komen bekijken maar voor nu doe ik het even met hetgeen het Fries Museum online al te bieden heeft.

 

Textieluitjes zomer 2019

Zoek je textielinspiratie en textieluitjes deze zomer? Er is weer genoeg te doen. Van textielmarkten tot tentoonstellingen en bijzondere lezingen. Een kleine greep uit de mogelijke textieluitjes.

Weversmarkt Hoorn

Woensdag 10 juli is het alweer de 15e editie van de Weversmarkt in Hoorn. Ook als borduurster kun je je hart ophalen op deze markt waar je alles kunt vinden wat met een draadje te maken heeft.

Op de facebookpagina van de Weversmarkt zijn de deelnemers/standhouders te vinden.

De markt start om 10.00 uur (tot 17.00 uur) en is te vinden op Grote en Kleine Noord (op loopafstand van het station – volg de stroom dames!).

Handwerkfestijn Hoevelaken

Wat verder weg, maar toch iets om je al op te verheugen is het Handwerkfestijn in Hoevelaken.

Op vrijdag 27 en zaterdag 28 september van 10.00 – 17.00 uur vindt bij Harco Hoveniers in Hoevelaken deze grote tweedehandsmarkt plaats. Heel het jaar verzamelen Marja Leijtens en haar vrijwilligersteam oude en/of overtollig materiaal op het gebied van handwerk en handvaardigheidstechnieken die op deze twee dagen voor zeer schappelijke prijzen verkocht worden aan handwerkliefhebbers.

Mijn ‘score’ van afgelopen jaar was o.a. perlé nr. 5, oud borduurwerk en half afgemaakte borduursels.

Perlégaren in allerlei kleuren

Oude loper die gedeeltelijk geborduurd was. Borduursel uitgehaald en opnieuw geborduurd in andere kleuren en materiaal.

Stuk van pronkrol uit 1918 met uitgelopen kleuren.

Voor 2019 is Marja nog op zoek naar vrijwilligers/medewerkers voor de verkoop van handwerk- en andere handvaardigheidsmaterialen en ook schenkingen op het gebied van handwerk- en handvaardigheidstechnieken zijn altijd welkom.

De opbrengst gaat naar onderzoek naar Diabetes type 1.

Tentoonstellingen

Rijswijk Textiel Biënnale 2019

In Museum Rijswijk vindt van 18 juni t/m 6 oktober de zesde Rijswijk Textiel Biënnale 2019 plaats.  Volstrekt vers en vintage gaan er hand in hand. De tweeëntwintig deelnemers hebben oog voor heden en verleden: in toegepaste materialen en technieken, én onderwerpskeuze.
Ik verheug me onder andere op het werk van Ana Barboza Gubo en Mark Newport (van de poster) en laat me verder graag verrassen.

Ana Barboza Gubo – detail van een van haar werken.

Kleren maken de vrouw – Zuiderzee Museum, Enkhuizen

Ontdek vanaf 6 juli (tot 7 april 2020) in het Zuiderzee Museum in Enkhuizen wat er allemaal kwam kijken bij het maken en onderhouden van kleding, bewonder het prachtige en soms ontroerende eindresultaat en ga zelf aan de slag om ook jouw kleding een langer leven te geven!

foto Zuiderzee Museum Enkhuizen

Tegenwoordig bestellen we heel eenvoudig online onze kleding, maar honderd jaar geleden was je voor je outfit volledig afhankelijk van je eigen handigheid, die van je moeder of echtgenote. Meisjes leerden daarom al jong hoe ze moesten naaien, borduren, plooien, zomen, uitleggen en innemen, mazen en wassen.

Kleding was echter niet alleen functioneel, maar moest ook mooi zijn. Dat blijkt wel uit de aandacht die werd besteed aan het versieren ervan. De versiering werd deels bepaald door traditie en deels door eigen smaak en inzicht. Dus kleren maken de vrouw, maar de vrouw maakte ook de kleren!

Kleren maken de vrouw toont niet alleen verschillende soorten kledingstukken uit de Zuiderzeeregio, maar ook stukken van hedendaagse modeontwerpers, zoals Jan Taminiau, op de catwalk. Tevens wordt ook aandacht besteed aan duurzaamheid: wat kunnen wij leren van de hardwerkende vrouw van 1900, zodat wij ook langer met onze kleding doen? Aan de hand van voorbeelden van honderd jaar geleden, zie je hoe je op een eigentijdse manier kleding kunt repareren of juist versieren. Want ook met creatieve aanpassingen kun je een kledingstuk een tweede leven geven.

Bags in Bloom – Tassenmuseum, Amsterdam

Met de expositie Bags in Bloom in het Tassenmuseum in Amsterdam wordt de natuur letterlijk en figuurlijk naar binnen gehaald. Van veldbloem tot gecultiveerde bloem, van vergezicht tot landschap, van exotische bladsoort tot klassiek bloemstilleven, van delicaat geborduurde dijzakken tot overladen petit point tassen, van gros point techniek tot abstracte botanische patronen, van de ‘Cherry Blossom’ bowling bag van Louis Vuitton x Takashi Murakami tot een feeëriek geïllustreerde Prada x James Jean tas.

Dijzak van katoen met zijden borduurwerk (1750/1775) uit de collectie van het Tassenmuseum en te zien tijdens de tentoonstelling ‘Bags in Bloom’.

Alle geëxposeerde tassen komen, met levensechte kleuren en verbluffende detaillering, uit de collectie van het Tassenmuseum.

De opzet van deze tijdelijke expositie is niet chronologisch, niet het jaartal maar de natuur is leidend. Ook de permanente opstelling is in beweging en tijdelijk herschikt.

Nog te zien t/m 31 augustus 2019.

Museum de Kantfabriek, Horst

In 2019 bestaat Museum de Kantfabriek 10 jaar; een goede gelegenheid om de mooie geschonken objecten uit de depots tentoon te stellen. De combinatie met werk van hedendaagse textielkunstenaar laat zien hoe het museum de verbinding legt tussen historische en moderne kunst.

Nog t/m 25 augustus is de expositie ‘Technieken om stoffen te bewerken en verwerken‘ te zien.
In deze expositie staan borduren, quilten en het maken van kleding als ambacht én vak centraal.
Verder is recent werk te zien van Ad van Aart, Cherilyn Martin, Ine Keitz, Marijke van Welzen, Monique van Munster, Syts Wille, Wille-Meike Brand, Willy Schut, Yvonne de Boer, Yvonne Scheele-Kerkhof, Annemie Holla, Jeanny Cobben, Mieke Wille, Geertje Westra, Jessica de Boer en een presentatie van de deelnemers van het Quiltcafé.

Syts Wille – De Testrit (2018) (Stumpworktechnieken)

Het jublileumjaar wordt afgesloten met de expositie ‘Van object tot verzamelingen‘.
Naast de eigen verzamelingen zijn er ook textiele collecties van anderen beschikbaar voor deze expositie. Denk daarbij aan knopen, kindermutsjes, handwerkgereedschap, Leporello boekjes, zijtjes en nog veel meer. Ook zijn er stukken te zien van textielkunstenaars die er complete verzamelingen in hebben verwerkt. Van 8 september t/m 29 december 2019.

Bijzonder

Project S+oplap

Gefascineerd door de schoonheid en het ambacht van de stoplap bedacht ontwerper Sanne van de Goor het project de S+oplap.  De stoplap is een oefenlap waarop tienermeisjes van de 17e tot de 20e eeuw leerden om stoppen en bindingen te maken. De stoplap was voor meisjes, en met name wezen, een belangrijk middel om hun toekomst zeker te stellen. Met de stoplap kon een meisje haar vakbekwaamheid tonen en geld verdienen als linnenstopster.

Project de S+oplap maakt een verbinding tussen de stoplap uit Amsterdamse weeshuizen en de huidige generatie tienermeisjes in Amsterdam Nieuw-West. Sanne heeft een eigentijds ontwerp gemaakt van nieuwe stoplappen. In het ontwerp zijn gaten opgenomen. Tijdens een aantal handwerksessies wordt tienermeisjes gevraagd de gaten op te vullen met stift. Terwijl ze bezig zijn gaan ze met elkaar in gesprek over zelfstandigheid, maakbaarheid en perfectie.

De gesprekken worden opgenomen en vormen de basis voor een installatie — samen met de opgevulde stoplappen en originele stoplappen — bij New Metropolis in Amsterdam Nieuw-West. De gesprekken zijn naast de tentoonstelling ook als podcast te beluisteren.

Het project is te volgen op stoplap.nl. De tentoonstelling loopt tot en met 31 oktober 2019.

Workshop ‘Kwetsbare pronk: de geborduurde boekband van 1600 tot 1900

Op vrijdag 23 augustus (13.30 – 16.30 uur) vindt als onderdeel van ‘Summerschool of the History of the book‘ bij het Allard Pierson in Amsterdam de workshop Kwetsbare pronk: de geborduurde boekband van 1600 tot 1900 plaats.

De beschrijving is als volgt:
“Een band beschermt een boek. Tenminste, dat is de oorspronkelijke functie van de boekband.
Maar de mens zou de mens niet zijn als hij niet wilde versieren en imponeren. Bijzondere, dure
of gekoesterde boeken krijgen daarom bijzondere en kostbare banden. Hieronder vallen de
geborduurde, die ongelooflijk kwetsbaar zijn. Slechts een klein percentage heeft de vorige
eeuwen overleefd. Zo zijn er in Nederland niet meer dan twintig uit de zeventiende eeuw
bekend, grotendeels bewaard in de Koninklijke Bibliotheek en de Universiteit van Amsterdam.
Rond 1800 is er een opleving en uit die tijd stammen de meeste kleine, in serie vervaardigde
bandjes, vooral gebruikt voor almanakken. Tijdens deze workshop behandelen we de
geschiedenis, iconografie en technieken van de geborduurde boekband. Hierna komen de
banden uit de collecties van het Allard Pierson tevoorschijn – een zeldzaam voorrecht! Onder
begeleiding van Marike van Roon gaan wij kijken en analyseren.”

Een aantal jaren heb ik een aantal van deze geborduurde boekbanden gezien tijdens het seminar ‘Embroidered Bookbindings’ (ook tijdens Summerschool History of the Book) en ik kan niet wachten op een hernieuwde kennismaking.

Heb je leuke en/of interessante aanvullingen, mail ze me dan even, dan kan ik ze delen.

Voor de draad ermee!

Gisteren heb ik eindelijk tijd gevonden om te gaan kijken bij de tentoonstelling ‘Voor de draad ermee!’ in het Gorcums Museum. In mijn lijst met mogelijke textieluitjes en -tentoonstellingen deze zomer heb ik hem ook al genoemd.

En ik moet zeggen dat ik blij verrast was met deze mix van oud en nieuw, Europees en ethnisch, traditioneel en vrij/onconventioneel, toegepast en speciaal gemaakt binnen een thema. Veel verschillende soorten borduurwerk en toepassingen worden getoond, en toch zie je elementen keer op keer weer terugkomen zoals het gebruik van draad/garen, maar ook borduursteken als de kettingsteek.

De tentoonstelling is nog t/m 9 september te zien dus ga vooral nog langs. En… weet dat op woensdag het museum gratis te bezoeken is.

Een impressie van (voornamelijk) details:

Michael Raedecker – Penetration (detail)

Barbara Broekman – detail. Interessant hergebruik van bestaand borduurwerk

Tilleke Schwarz – New Potatoes (detail). Een mooi voorbeeld van draadopleggen (borduurtechniek volgens het bijschrift).

What’s in a name. Op de bijschriften van de borduurwerken in deze tentoonstelling werd de techniek draad opnaaien oftewel couching, draadopleggen genoemd. Zo leer je iedereen keer weer wat…

Cora de Kok – Vrouw met hond (detail). Goed is te zien dat de hond helemaal met kettingsteken is geborduurd.

In het kader van het 30-jarige jubileum van Merkwaardig konden leden werk insturen met het thema ‘Hollands Glorie’. Deze sweetbag is gemaakt door Sary Maas en geborduurd in kettingsteken.

En ja, over hergebruik van borduurwerk gesproken, ook Rob Scholte was aanwezig.

Interactieve installatie
Beeldend kunstenaar Marijke Bongers ontwikkelt in het museum en in de bibliotheek een interactieve installatie waarbij verbindingen en het beantwoorden van vragen centraal staan. Iedereen is welkom mee te doen, zodat één groot gezamenlijk kunstwerk ontstaat. Ook is te zien waar haar Eco Textile Studio voor staat in een apart Lab met bijzondere proefjes.

Een aanrader.

Textieluitjes deze zomer

Volgende week is de Weversmarkt in Hoorn, een van de texieluitjes waar ik eigenlijk jaarlijks naar toe ga. Helaas niet deze zomer, want ik ben druk aan het verhuizen. Naar een nieuwe werkplek/atelier en naar een nieuwe woonplek. Binnenkort, als alles over is en ik ingericht ben, zal ik jullie de nieuwe werkplek/atelier laten zien. Dat is ook waar we vanaf september de workshops en borduurcursussen in Utrecht gegeven worden.

Maar ik heb nog wel even een rondje mogelijke zomertextieluitjes voor jullie verzameld en wie weet ‘gun’ ik het mezelf ook na het harde werken om op pad te gaan.

Een aantal tentoonstellingen die ik in mei vermelde, lopen nog tot augustus of september door.
De tentoonstelling van Jan Taminiau in het Centraal Museum Utrecht is nog tot en met 26 augustus te zien. En de tentoonstelling van Victor & Rolf in de Kunsthal in Rotterdam nog tot 30 september.
Nog tot 9 september is de tentoonstelling ‘Voor de draad’  in het Gorcums Museum te zien. En de tentoonstelling ‘Schone Borduurkunst‘ van de Lapzussen in Goes loopt zelfs door tot 28 oktober 2018.

Maar er zijn ook nog een aantal textieluitjes waar ik het nog niet over gehad heb.

ook te vinden op de Weversmarkt

Volgende week woensdag, 25 juli van 10.00 – 17.00 uur, vindt in het centrum van Hoorn weer de jaarlijkse Weversmarkt plaats. Bijna 200 kramen vol zelfgemaakte producten, materialen en boeken. Alles wat met een draadje te maken heeft! Op Facebook vind je alle deelnemende kramen.
En ook voor de borduursters onder ons is er genoeg te vinden en kopen. Maar het is vooral leuk om inspiratie op te doen.

Er zijn veel verschillende handwerkmaterialen te vinden op het Handwerkfestijn. En altijd voor een klein prijsje.

Vrijdag 21 en zaterdag 22 september vindt alweer de 12e editie van Handwerkfestijn in Hoevelaken plaats. De markt voor creatievelingen met allerlei handwerkmateriaal, stoffen en wol die het verdienen een tweede leven te krijgen. De opbrengst gaat naar onderzoek naar Diabetes type 1. Maar ook als je nog materiaal wil doneren is dit mogelijk, neem dan contact op met Marja.

In Axel, Zeeuws Vlaanderen, is er in Museum het Warenhuis een tentoonstelling met de titel ‘Liefde overwint alles – Het Tapijt van Assenede: the making of…’. Je kunt daar de huidige stand van het borduurproject in ca. 70 tapijten en panelen zien.  Dit ambitieus borduurproject in wording vertelt het 750 jaar oude Vlaamse liefdesverhaal van “Floris ende Blancefloer”: de amoureuze perikelen van de Saraceense kroonprins Floris en het christelijk slavenmeisje Blancefloer; een verboden liefde waarbij uiteindelijk “echte liefde alle moeilijkheden overwint” (amor omnia vincit). De tentoonstelling is nog tot 26 januari 2019 en het is fantastisch wat de vrijwilligers al geborduurd hebben.

Van de ene kant van Nederland (Zeeuws-Vlaanderen), naar de andere kant van Nederland (de Waddeneilanden).

Op Texel, in de Oudheidskamer in Den Burg, kun je de tentoonstelling ‘Goed Gemerkt: drie eeuwen Texelse merklappen‘ gaan bekijken.  Er worden enkele tientallen merklappen uit de collectie van Riek Bruin getoond, op merklappen oefenden meisjes vroeger het borduren van cijfers, letters en patronen. De Texelse merklappen zeggen veel over het leven van de jonge vrouwen die vroeger op Texel woonden. De tentoonstelling is nog tot 31 oktober.

Voor de mensen die van Klederdracht houden zijn er ook dit jaar weer een aantal dagen om te bezoeken.
Zo worden er in Spakenburg weer de Spakenburgerdagen georganiseerd.
Een van de hoogtepunten op de eerste en derde Spakenburgse Dag is een historische optocht van alle klederdrachten uit heel Nederland. De optocht start om 10.15 uur direct na de opening van de Spakenburgse Dagen. De eerste Dag is deze week geweest, maar er is nog genoeg te zien op woensdag 25 juli en 1 en 8 augustus.

De schilderachtige Oude Haven ligt gedurende de Spakenburgse Dagen vol met botters, die je graag meenemen voor een tochtje over de Randmeren. De musea zijn op hun best! Ze verwelkomen je en maken je wijzer over de historie van het boeren bestaan in Bunschoten en dat van de vissers in Spakenburg.
Vrouwen in klederdracht zijn nog steeds een dagelijks, vertrouwd beeld. Op de Spakenburgse Dagen zijn ook veel mannen en vooral veel kinderen weer in de dracht gestoken en zo doen de inwoners samen de oude cultuur herleven.
Er wordt gedanst, er is een bruiloftsoptocht, nieuwe en oude vormen van de klederdracht worden gepresenteerd, er worden netten geboet, scheepsmodellen getoond en visveilingen gehouden.
En je kunt er ook authentieke klederdracht stofjes kopen.

Woensdag 8, 15 en 22 augustus vinden er in Staphorst de Staphorster dagen plaats. Er zijn o.a. demonstraties oude ambachten en Staphorster stipwerk. Je kunt er een kijkje nemen in het Staphorster Museum en daar zijn ‘s middags ook twee klederdrachtpresentaties. Ook vinden er in Staphorst 25 juli, 1 augustus en 7 augustus in het Staphorster Museum (vanaf 10.00 uur) kledingveilingen plaats. Hier wordt Staphorster kleding geveild.


In Schagen vinden de Westfriese Folklore dagen plaats. Vanaf eind juni t/m 30 augustus staat iedere woensdag in het teken van de folklore. Per keer is er een ander thema, maar elke dag heeft zijn eigen charme. 19 juli was de dag van de Klederdracht, kijk hier voor de foto’s.

En op zaterdag 2 september 2017 organiseert Museum Het Oude Raadhuis in Urk de Nationale Dag van de Klederdracht rondom het museum. Dit is een dag waarop alle klederdrachten van Nederland in Urk te zien zijn. Met presentaties, shows, rondwandelingen en als afsluiting een parade. Als liefhebber van klederdracht moet je deze dag op Urk zijn.

Iets heel anders, maar wellicht voor inspiratie toch interessant om eens te gaan kijken, is de Papier Biënnale 2018 in Rijswijk.

De biënnales zijn nooit thema-gebonden. De achttien internationale deelnemers aan deze editie hebben naast het gebruik van papier echter iets gemeen: de natuur als bron. Soms fysiek, wanneer zij zelf hun papier maken. Pure plantvezels worden gekookt, geplet en gedroogd, soms vermengd met andere natuurlijke ingrediënten. Papierpulp wordt in eigenzinnige vormen gekneed en gegoten en na droging gesneden, gedraaid en gevouwen. Natuur is ook een geduchte inspiratiebron. Er zijn odes aan dat wat de natuur voortbrengt, sporen van verandering en vergankelijkheid worden veiliggesteld.
Op zondag 9 september vindt traditioneel de papiermarkt plaats op het voorplein van het museum (11:00-17:00 uur) en in de Oude Kerk er tegenover(12:30-17:00 uur).
Volgens jaar vindt er overigens weer een Textiel Biënnale plaats.

WERELDBORDUURDAG/WORLD EMBROIDERY DAY
En vergeet niet dat maandag 30 juli Wereldborduurdag/World embroidery Day is.
Deze keer geen BorduurOpenhuis bij Tree of Needlework vanwege de verhuizing. Maar ik ben wel van plan om heel de dag te gaan borduren. Volg me op Instagram @majovdwoude of @treeofneedlework voor een inkijkje.

 

Reflections en andere tentoonstellingen met borduurwerk

Afgelopen week bezocht ik de tentoonstelling ‘Reflections‘ van Jan Taminiau in het Centraal Museum in Utrecht. Naast de prachtige jurken en accessoires van zijn hand (inclusief de kroningsjurk) was er een ook ruimte ingericht met de borduurproefjes. Dat was natuurlijk smullen voor me.

De jurk van Jan Taminiau

en het borduurproefje van de jurk (Jan Taminiau)

Met kralen geborduurde insecten (borduurproef Jan Taminiau)

Borduurproef goudborduurwerk (Jan Taminiau)

De tentoonstelling duurt nog t/m 26 augustus. En wil je eens kennismaken met de borduurtechniek niet Jan Taminiau gebruikt dan zijn er verschillende workshops met Anna Bolk te volgen. Ook geeft zij een aantal zaterdagochtenden een (aanschuif)demonstratie op de lapjesmarkt in Utrecht.

Inspiratie opdoen is altijd leuk, dus vroeg ik me af wat er nog meer voor ‘textiele’ en borduurtentoonstellingen waren de komende tijd.

Heel bijzonder vond ik de aankondiging van Pronkrollenweekenden bij Hennie en Sjoerd Stevan in Winschoten.

Pronkrol uit het Museum voor Naaldkunst

Hun Museum voor Naaldkunst te Winschoten is opgehouden te bestaan en nu bieden ze hun collectie te koop aan. Daarvoor organiseren ze dit voorjaar ‘Pronkrolweekenden’ en wel op

  • zaterdag 5 en zondag 6 mei 2018 van 13.30 – 17.00 uur
  • zaterdag 12 en zondag 13 mei 2018 van 13.30 – 17.00 uur
  • zaterdag 19 en zondag 20 mei 2018 van 13.30 – 17.00 uur
  • zaterdag 26 en zondag 27 mei 2018 van 13.30 – 17.00 uur

Behalve pronkrollen zijn er ook merklappen, waaronder zeer oude, fraaie naald- en kloskanten, handwerkgereedschappen en boeken te koop.

Het adres is: St. Vitusholt 41, 9674 AG  Winschoten.

Borduurlint voor de vrede
Vanaf 2 mei is in ‘t Andere Museum in Leeuwarden het Borduurlint voor de vrede te zien.
Dit Borduurlint voor de vrede is een herinnering aan prinses Maria Louise van Hessen Kassel, prinses van Europa en stammoeder van ons huidige vorstenhuis.
Het 75 meter lange lint is geborduurd voor “Leeuwarden culturele hoofdstad 2018” door meer dan 300 dames.

Borduurlint voor de vrede in Leeuwarden te zien

En dit was mijn bijdrage

Lapzussen
In het Historisch Museum de Bevelanden is de internationale collectie merklappen van de Lapzussen uit Kontich België tot 28 oktober 2018 te zien. De Lapzussen zijn verbonden aan de Koninklijke Kring voor Heemkunde van Kontich. De succesvolle lapzussengroep bestaat nu ruim 10 jaar en telt ca. 30 leden. Zij staan voornamelijk bekend om hun zeer kleurrijke en gevarieerde en zeer fijne werk. En noemen zichzelf geen handwerkclubje. Maar wie nooit borduurde wordt met raad en daad bijgestaan door ervaren borduursters. Onder andere over symboliek, opspannen, oude technieken en materialen.

Dutch Flowers – reproductie van Inguna Krastina, een van de lapzussen

Voor de draad ermee
Borduren – het versieren van textiel of andere materialen met naald en garen. Tuttige handarbeid? Niet in deze tentoonstelling! Ook kunstenaars en bekende modeontwerpers zoals Jan Taminiau, passen tegenwoordig borduurkunst toe. Het Gorcums Museum organiseert van 7 april t/m 9 september 2018 de expositie Voor de draad ermee! over borduren door de eeuwen heen. Een ambachtelijke kunstvorm die helemaal terug is.

Symbolische betekenis
De mooiste creaties passeren de revue: voorbeelden uit Nederlandse mode van vroeger en nu, antieke liturgische gewaden en topstukken uit de culturen rond de Middellandse Zee, Centraal-Azië en India. Daar heeft borduurkunst een belangrijke symbolische betekenis bij onder meer geboorte, huwelijk en dood. Ook religie en de zon, als brenger van het leven, zijn onderwerpen die – vaak met veel virtuositeit – verbeeld worden.

Pauline Nijenhuis, Snellandschap Oranje, handgeborduurd, 20×35 cm, 2016, foto Ivonne Zijp

Een aantal hedendaagse beeldend kunstenaars toont recent werk waarin borduurtechniek wordt gebruikt. In de tentoonstelling vormen zij het bewijs dat borduren, op het allerhoogste kunstzinnige niveau toegepast, tot spectaculaire resultaten kan leiden. Deelnemende kunstenaars zijn onder meer Mariëlle van den Bergh, Dorothée van Biesen, Yvonne de Boer, Barbara Broekman, Malou Busser, Cora de Kok, Pauline Nijenhuis, Karola Pezarro, Barbara Polderman, Tilleke Schwarz, Rob Scholte en Sylvia Terwisscha van Scheltinga.

MerkWaardig
Speciaal voor deze tentoonstelling hebben leden van vereniging MerkWaardig werken geborduurd met het thema ‘Hollands Glorie’. De werken laten een grote diversiteit in technieken en interpretatie van dit onderwerp zien en vormen een mooie afspiegeling van de vereniging die dit jaar haar 30-jarige jubileum viert. De werken variëren van moderne en traditionele merklappen tot objecten zoals een pronkrol of een borduurboek.

Ode aan R’dam – Nan van der Storm

Tevens wordt er gedurende de tentoonstellingsperiode borduurmiddagen en workshops organiseren.

Verder interessant voor textiel-/borduurliefhebbers zijn ook nog:

Het Tassenmuseum Hendrikje in Amsterdam met een geheel vernieuwde 3e verdieping. Ik kijk altijd vol verwondering naar de 17e eeuwse geborduurde sweetbags. Maar er zijn nog veel meer geborduurde tassen te vinden in het museum.
De tentoonstelling Kleur & Abstractie/Generaties in Dialoog in het Textielmuseum Tilburg.
Vanaf 27 mei de tentoonstelling Victor&Rolf: Fashion Artists 25 Years in de Kunsthal in Rotterdam.
En in museum De Kantfabriek in Horst is er een tentoonstelling over ‘Russische toegepaste kunst’ waar de eindwerken van studenten van de Hogeschool voor Volkskunst in St. Petersburg te zien zijn.

Hebben jullie nog meer suggesties?

 

 

 

Wat is er de komende tijd op textiel gebied te doen

Terwijl ik vanochtend in het (nog niet zo warme) zonnetje lekker aan het borduren was, bedacht ik  me wat ik deze zomer op textiel/borduurgebied graag  zou willen doen/zien.
Ik heb geen echte vakantieplannen, maar wel tijd en ruimte voor leuke textiel uitstapjes. En die wil ik graag met jullie delen.

Ik wil ze onderverdelen in markten (koopexpedities) en tentoonstellingen (inspiratie).
En waarschijnlijk vergeet ik er een paar, maar laat me dat dan weten, dan neem ik ze alsnog op.  En wie weet bezoek ik ze ook. Tot eind juli denk ik dan aan de volgende evenementen.

Op 10 juni is er al een speciale Textieldag bij de Onze Lieve Vrouwe Abdij in Oosterhout. ‘s Ochtends is er een lezingen programma met presentaties over Ambachtelijk handwerken in een klooster, over Hedendaags restauratiewerk in textiel en over Liturgische Naaldkunst in Nederland. ‘s Middags is er een tentoonstelling met producten, foto’s en archiefstukken van de verschillende handwerkateliers van de Abdij. Tevens is er, wegens het stoppen van het restauratieatelier en het versmallen van het paramentenatelier, een verkoop van overtollig materiaal.
Een buitenkansje om bijzonder handwerkmateriaal op de kop te tikken denk ik.

diverse dessins voor applicaties

diverse garens

Woensdag 19 juli vindt in Hoorn weer de Weversmarkt plaats. Afgelopen 2 jaar regende het helaas, maar hij staat toch weer op mijn lijstje dit jaar. Er zijn nog niet veel details bekend, behalve tijd en plaats, maar je kan op hun Facebookpagina alles volgen.

Op tentoonstellingsgebied loopt nog tot en met 10 juni de tentoonstelling Steekspel. Borduren leeft  in de Museumboerderij de Koperen Knop in Hardinxveld Giessendam.
Hier heb er onlangs al over geschreven, maar zeker de moeite waard om nog te bezoeken.

En in Museum de Kantfabriek in Horst aan de Maas is een bijzondere tentoonstelling ‘Bloemen bloeien op Papier’. In het middelpunt staan de met de hand ingekleurde 19e eeuwse borduurpatronen met bloemen als hoofdmotief uit de collectie van de Familie Landwehr-Vogels.

Een voorbeeld van een met de hand ingekleurd borduurpatroon uit de tentoonstelling Bloemen bloeien op Papier

Bovendien is de expositie de kick-off van een project ‘Blijvend Borduren’ waarin een moderne borduurmachine wordt aangekocht door Museum de Kantfabriek om deze historische borduurpatronen op een nieuwe manier toe te passen op ecologisch verantwoorde wijze.
Tevens worden werkstukken getoond, van de aan de tentoonstelling gekoppelde wedstrijd, met deze borduurpatronen als uitgangspunt.
Nog te zien tot en met 8 oktober 2017.

In het Fries Museum in Leeuwarden is tot 10 september 2017 de tentoonstelling ‘Sits, katoen in bloei’ te zien. Daar ben ik nog niet geweest, maar die staat nog hoog op mijn wensenlijstje.

Detail van sits

Sits is glanzend, gebloemd, handbeschilderd katoen uit India dat vanaf de 17e eeuw de wereld veroverde. De prachtige patronen voelen vertrouwend en dragen tegelijkertijd een bijzonder verhaal met zich mee. De tentoonstelling neemt je mee op een reis van India naar Hindeloopen, Indonesië en Japan. Bovendien laten huidige kunstenaars en vormgevers zien hoe ze zicht tot op de dag van vandaag laten inspireren door het ambacht.
Er is tevens een uitgebreid activiteitenprogramma met een Masterclass Sits maken, rondleidingen en lezingen.

Ook hoog op het verlanglijstje is de Textielbiënnale, de tweejaarlijkse textieltentoonstelling in Rijswijk die afwisselend met de Papierbiënnale georganiseerd wordt.

Werk van Susanna Bauer

Vierentwintig internationale kunstenaars tonen beeldende kunst van textiel. Beproefde textiele technieken als weven, breien en borduren, gecombineerd met fotografie en digitale procedés worden ingezet om maatschappelijke en politieke, maar ook persoonlijke thema’s uit te dragen. Krachtige boodschappen over onder meer onderdrukking, terrorisme, ouderdom en gender worden verpakt in zacht textiel. Kunst die vragen stelt. Vragen die niet direct beantwoord hoeven worden. ‘Stof’ die tot nadenken stemt.
De tentoonstelling duurt tot 24 september 2017.

En denk ook eens aan Textielfestival Weerribben op 8, 9 en 10 juni aanstaande.

Nog niet gestart, maar wel interessant is de tentoonstelling ‘Uit de Mode’ in het Centraal Museum in Utrecht. Van 8 juli t/m 22 oktober 2017.

Tweedelige japon ca. 1892 uit het Centraal Museum. Foto: Adriaan van Dam

Voor het eerst staan ruim 100 hoogtepunten uit de eigen modeverzameling in de spotlights. Bezoekers worden ondergedompeld in een wereld van 18de-eeuwse robes, royale schapenboutmouwen en experimentele herenpakken van nu. Wie maakt het ontwerp en wie draagt het? Hoe worden deze bijzondere ontwerpen geconserveerd en wanneer is een ontwerp ‘overleden’?

‘Uit de Mode’ toont de rijkheid en diversiteit van de collectie, maar vooral ook die van de mode zelf. Actualiteit en historie worden in dialoog met elkaar gepresenteerd in een thematisch vierluik: de maker, de drager, de restaurator en de visionair. In de vier grote tentoonstellingszalen voert steeds één van de invalshoeken de boventoon. Uit de Mode staat stil bij inspiratiebronnen van (hedendaagse) ontwerpers, argumenten om een kledingstuk te verwerven en wie wat heeft gedragen. Hoogtepunten zijn een ‘Live Science Program’ waar live op zaal gerestaureerd wordt en een wisselpodium waar het publiek kennismaakt met de nieuwste lichting modetalenten.
Er zal ook een uitgebreid activiteitenprogramma georganiseerd worden.

En in het Onderwijsmuseum in Dordrecht wordt vanaf 24 juni een tentoonstelling georganiseerd over het Handwerkonderwijs met de titel ‘Van het naadje en de kous – handwerken op school’

Tot 1981 was handwerken voor meisjes een verplicht vak op school. Anderen maakten er hun vak van. Alles begon op school, met het vele uren oefenen van de handwerktechnieken. Breien, borduren en naaien. Met vaak een schitterend resultaat, herkenbaar voor de tijd. Én nu weer helemaal hip.

Van het naadje en de kous toont een diversiteit aan mooie en sprekende voorbeelden van dit ‘retro’ handwerk; van merklappen tot speelbroekjes. Een genot voor iedereen die handwerkt of gewoon benieuwd is naar de ontwikkeling van het vak handwerken op school.

Dat was het voor nu. Ik meld het als ik nog andere tentoonstellingen of markten tegen kom. En als jij textielevementen kent die eventueel interessant zijn, mail ze dan even naar het info emailadres.

Steekspel – Borduren leeft

Steekspel – Borduren leeft is de tentoonstelling in Museum de Koperen Knop in Hardinxveld Giessendam waar ik eerder over vertelde, omdat er werk van mij hangt.

Evolutie of Revolutie?

Gisteren was ik eindelijk in de gelegenheid om eens te gaan kijken.
Mooi is te zien hoeveel verschillende facetten borduurwerk eigenlijk heeft. In sommige werken heeft het de hoofdrol, terwijl het in andere werken juist die accenten geeft die het werk interessant maken.

Ik vond niet alles even mooi, je kent dat wel, persoonlijke voorkeuren. Maar je kon in elk werk de passie, de (borduur)vaardigheden en het eindeloze geduld van de borduurster of borduurder zien. Van grote tot hele kleine werken, van grove tot hele fijne steekjes, van textiel tot boomstammen, alles was vertegenwoordigd.

Ik wil hier geen discussie voeren over wat vernieuwd en innovatief is. Dat voelt namelijk voor iemand die altijd kruissteek heeft geborduurd en nu het telpatroon loslaat, heel anders dan voor iemand die al langer met experimenteel textiel en mixed media bezig is. En dat is prima, omdat het uiteindelijk toch om je eigen ontwikkeling gaat.

Wel wil ik een aantal werken die mij aanspraken, even uitlichten.

Corine Post – klapstoelen met geborduurde zitting

Corine Post – klapstoelen met geborduurde zitting – detail – zomer

Corine Post – klapstoelen met geborduurde zitting – detail – herfst

Attje Oosterhuis – Kruisbestuiving – detail, borduurwerk op papier

Niet zo goed te fotograferen (er stond een grote paal in de weg) was het werk van COMA, een samenwerking tussen 2 vrouwen: Co.. en Ma… De een heeft de tekeningen gemaakt en de ander het borduurwerk. Buiten het feit dat ik het gewoon mooi vond, vertegenwoordigd het ook wel dat juist samenwerkingen met andere materialen (of andere mensen) vernieuwend en verrassend werk oplevert.

Coma – Vrouw 1 en Vrouw 2

COMA – vrouw 1 – detail

COMA – vrouw 2 – detail

Klein maar fijn was het werk ‘Metro’ van Lisette Ligtendag. Misschien 10×15 cm groot. Maar ook dat was niet goed te fotograferen. Ik wil jullie echter onderstaand detail niet onthouden omdat het allemaal geborduurd is met eenzelfde steekje, de zandsteek of seedstitch.

Lisette Ligtendag – Metro – detail

En als laatste vond ik het werk ‘De Vrije Vogel’ van Kelly Willemsen heel bijzonder. Zij is een jong meisje dat zo vaak mogelijk in Museum de Koperen Knop is komen borduren om dit borduurwerk te maken. Ze heeft allerlei steken uitgeprobeerd en haar onbevangenheid maar ook dat ze veel plezier in het borduren heeft gehad, straalt er vanaf.

Kelly Willemsen – de Vrije Vogel

Nog een algemene opmerking. Ik moet zeggen dat mijn werk er goed en prominent bij hing. Het was goed te zien van dichtbij, van wat verder af en in zijn totaliteit. Dat ze niet helemaal op één lijn hingen was een beetje jammer maar is de Koperen Knop wel vergeven.

De tentoonstelling is nog te zien t/m 10 juni 2017.