The making of – DIY borduurkaarten Wereldmuseum Rotterdam

Jullie hebben het al gezien. Op 7 juni is in het Wereldmuseum in Rotterdam de tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ geopend. Hier heb ik er al een klein sfeerimpressie van gegeven.

Naast de verschillende workshops en masterclasses die er worden gegeven o.a. door de docenten van de Borduurschool/Craftscouncil, is er ook iedere zondag een rondleiding en een inloopworkshop die gegeven wordt door de museumdocenten. Hiervoor heb ik samen met de afdeling Educatie aan de hand van zes collectiestukken DIY borduurkaarten ontwikkeld.

Voorbereiding

Het was nog even een klusje uit de 200 collectiestukken die tentoongesteld zijn in ‘Geen woorden maar draden’ er zes uit te kiezen die verschillende borduursteken en/of -technieken vertegenwoordigden en die ook nog eens uit de verschillende windstreken kwamen.

Na een eerste selectie te hebben gemaakt, mocht ik er een aantal in het echt komen bekijken/bestuderen in het depot van het Wereldmuseum.

Een bezoekje aan het depot van het Wereldmuseum.

Fantastisch om de stukken van dichtbij te zien en te mogen fotograferen.

Top uit Woodabe/Bororo, Niger (uit de collectie van het Wereldmuseum WM-69312).

Ook van de achterkant. Door de achterkant te bestuderen kun je vaak achterhalen welke borduursteek/-techniek gebruikt is.

De binnenkant van de top/achterkant van het borduurwerk.

Keuze en uitwerking

Uiteindelijk viel de keus op bovenstaande top in kettingsteek uit Bororo/Niger,

Uitwerking motief uit Bororo/Niger geborduurd in de kettingsteek.

een zijden waaier met o.a. de couchingtechniek uit Palembang/Indonesië,

Uitwerking van twee van de motieven van de handwaaier uit Palembang/Indonesië.

een met Sashiko versierde buidel uit Japan,

De met Sashiko versierde buidel (ca. 1865), Uit de collectie van het Wereldmuseum WM-47330).

Het hennepbladerenpatroon, een symbool van groei.

een jurk met kruissteek uit Saraqeb/Syrië,

Motief in kruissteek op een geborduurde jurk uit Saraqeb/Syrië.

een doek met Otomi-borduurwerk uit Mexico

Uitwerking van Otomimotieven in de dichte flanelsteek en eenzijdige satijnsteek.

en een proeflap uit Sika/Indonesië met de stiksteek.

Enkele van de motieven op de Sika proeflap.

Omdat ik de achterkant van de proeflap uit Sika niet kon zien, heb ik het motief in stiksteek en in de dubbele rijgsteek (Holbeinsteek) uitgewerkt. Aan de voorkant zien ze er hetzelfde uit, maar aan de achterkant zijn ze anders zoals je hieronder kunt zien.

Achterkant van het voorbeeldlapje. Boven dubbele rijgsteek, onder stiksteek.

En toen

Maandag 22 mei was ik te gast bij de museumdocenten van het Wereldmuseum om hun tekst en uitleg bij de DIY-borduurkaarten te geven zodat ze er zelf mee aan de slag konden.

Een aandachtig gehoor.

Alle voorbeelden bij elkaar.

Iedere zondag wordt er door één van de museumdocenten van 12.00 – 13.00 uur een gratis rondleiding door de tentoonstelling gegeven. Daarna is er van 13.00 – 16.00 uur gelegenheid om zelf onder begeleiding van een van de museumdocenten aan de slag te gaan met de borduursteken en -technieken uit de tentoonstelling aan de hand van de DIY-borduurkaarten.

En dit zijn ze dan – de DIY borduurkaarten

De zes DIY borduurkaarten behorend bij de tentoonstelling Geen woorden maar draden,

De DIY borduurkaarten zijn gratis te downloaden via de website van het Wereldmuseum. Scroll even helemaal naar het eind van de pagina, daar vind je ze.

Geen Woorden maar Draden

Gisteren, 7 juni 2023, was de opening van de (borduur)tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ in het Wereldmuseum in Rotterdam.

Geen woorden maar draden/Talking threads

Het Wereldmuseum Rotterdam toont de enorme diversiteit aan borduurwerk, voor een groot deel uit eigen collectie, gemaakt door mensen over de hele wereld. Centraal staat de veelzijdige betekenis van borduren als versiering, als culturele expressie, als document van een verhaal, als uiting van groepsidentiteit en individuele identiteit. Geen woorden maar draden zet de schijnwerpers op de vaak onbekende makers wiens handen al die prachtige werken maakten en nog steeds maken.

Er zijn 200 geborduurde stukken te zien, dus het gaat een beetje ver om alles uit te lichten. Ik nodig jullie van harte uit om ze zelf te gaan bekijken. Voor nu geef ik een kleine foto impressie.

Links een tuniek voor jonge mannen en rechts een top voor vrouwen uit Wodaabe/Bororo, Niger (WM-69301). Geheel geborduurd in kettingsteek.

Tinborduurwerk van de Miao. Xias Gao Qui Miao; Jianhe, Zuidoost Guizhou, China, bruikleen Ien Rappoldt.

Detail van jurk uit Iran (RV-503-270)

En de gehele jurk uit Iran (RV-503-270)

Waaiers uit Palembang, Sumatra, Indonesië, (WM-71597, -98).

Huipil uit San Mateo Ixtatán, Guatemala (RV-6093-117).

Er zijn een aantal foto’s waarvan ik vergeten ben om de uitleg te fotograferen. Excuses daarvoor, maar ik wilde jullie ze toch niet onthouden. En reden te meer om zelf te gaan kijken.

Detail van een Huipil uit Mexico.

De meeste stukken hangen achter glas, dus het is heel handig dat er hier en daar schermen staan die de details uitlichten zodat je het borduurwerk goed kunt zien.

Schermen zodat je de details van het borduurwerk goed kunt zien.

Ter inspiratie zijn er DIY borduurkaarten gemaakt waarmee je o.a. aan de tafel in de tentoonstellingsruimte aan de slag kunt.

Zelf aan de slag.

Maar daarover later meer.

 

De Borduurschool

Tijdens de opening van de tentoonstelling werd tevens het startsein gegeven voor de Borduurschool. De Borduurschool is een initiatief van Crafts Council Nederland. Door middel van overdracht, presentaties, onderzoek en lezingen bouwen we met elkaar een ecosysteem voor het borduren. De verhalen, vitale kennis en kunde dragen we over aan de jongere generaties. Dit is noodzakelijk om het immaterieel erfgoed van de borduurtechnieken te bewaren en toekomstbestendig te maken. Net als een aantal van mijn borduurcollega’s ben ik onderdeel van de Borduurschool.

Tijdens de tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ worden door de Borduurschool in samenwerking met het Wereldmuseum een aantal borduurworkshops en masterclasses georganiseerd. Die vinden plaats in het atelier van het Wereldmuseum. Tijdens de workshops/masterclasses is er gelegenheid om de tentoonstelling te bezoeken en specifiek de stukken te bekijken/bestuderen die in de borduurtechnieken zijn gemaakt waar de workshops/masterclasses over gaan.

Workshop Otomi borduurwerk uit Mexico

Zo geef ik zaterdag 26 augustus 2023 van 13.30 – 16.00 uur in dit kader de workshop Otomi borduurwerk uit Mexico. Meer informatie over de workshop en de mogelijkheid tot opgeven vind je hier.

In de tentoonstelling kijken we dan naar het volgende originele Otomi borduurwerk:

Sierdoek Otomi uit San Pablito, Mexico (RV-4880-412)

En naar het Artemisa Suit van ontwerpster Zyanya Keizer dat geborduurd werd door moeder en dochter Perez Basilio in de Tenango borduurstijl, de commerciële versie van het traditionele Otomi borduurwerk.

Otomi-Mexicaans-Nederlands / Binhe (‘Zaad”in Zapoteeks) collectie, 2022 / bruikleen Zyanya Keizer.

Verder zijn de volgende workshops/masterclasses gepland:

16 en 17 september 2023 Masterclass: de Basis van het Goudborduren met Hester Denissen
23 september 2023 Masterclass: Tamboereren met Marjolein van der Heide
8 oktober 2023 Workshop: Wereldse Kettingsteek met Sarah Pedlow
14 oktober 2023 Workshop: Saramakaans Borduurwerk met mevrouw Majokko en mevrouw Pramy uit Paramaribo

De tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ is te bezoeken in het Wereldmuseum Rotterdam t/m 2 oktober 2023.
Een aanrader.