Maak je eigen borduurstekenboek

Borduurstekenboeken heb je nooit genoeg zoals ik hier al vertelde. Maar het leukste is natuurlijk als je zelf aan de slag gaat met de borduursteken. Alleen zo ontdek je welke je voorkeur hebben, welke je beste liggen, hoe je ze het gemakkelijkst kunt maken en ook wat verschillende materialen/garens met een steek kunnen doen.

Stekenoefeningen met verschillend materiaal geïnspireerd op het boek The Intentional Stitch van Susan Brandeis.

Stitch 22

Ik heb er in mijn borduurleven al een aantal gemaakt en ik word nog altijd getriggerd om weer mee te doen aan stitchchallenges zoals het Stitch22 Project van Sian Martin dat nu op Instagram loopt (@sianmartin1335).

We zijn al een eindje op gang met het Stitch22 project van Sian Martin.

De stersteek en de festonsteek.

Ik heb er voor gekozen om een vintage lapje met een geprint patroon in stukken te knippen en op elk stukje een steek te borduren. Hoe het er uiteindelijk uit gaat zien hangt van een aantal zaken af. Work in progress.

TAST (Take A Stitch Tuesday)

Over het TAST project van Sharon Boggon van Pintangle  dat op Facebook en op haar website loopt heb ik al verschillende keren geschreven hier op de blog. Het heeft me in ieder geval een fantastisch stekenboek opgeleverd dat ik heel vaak als voorbeeld en inspiratie gebruik tijdens de borduurlessen die ik geef.

De eerste pagina van mijn TAST borduurstekenboek.

Het bestaat uit verschillende pagina’s en is ca. 30 x 30 cm groot.

Cahier de Broderie

Misschien wel al 10 jaar geleden maakte in ‘dit Cahier de Broderie van Un Chat dans l’aguille. Ik zie op hun website dat ze nu een aantal varianten hebben. Wel in het Frans natuurlijk.

Cahier de broderie’, vertaald is dat ‘Borduurschrift.

De pagina met o.a. verschillende festonsteken en taksteken.

Bronnen

Als bron kun je een (of meerdere) van de vele stekenboeken gebruiken die in de loop der jaren uitgegeven zijn. Zelf gebruik ik altijd een mix van oude en nieuwe boeken. En als ik niet uit de stekentekeningen en voorbeelden kom, dan zoek ik naar een filmpje op YouTube of op de website van Mary Corbet Needle’nThread.

Er is een heel scala aan borduurstekenboeken. Voor iedereen wat wils.

 

Favoriete stekenboeken van mij zijn bijvoorbeeld:
Creative Stitches van Sharon Boggon,
The Left-handed embroiderers companion van Yvette Stanton (voor de linkshandige borduurders/sters onder ons),
The Embroidery Stitch Bible van Betty Barnden en
The geometry of hand-sewing van Alabama Chanin and the School of Making.
Helaas zijn er op dit moment geen nieuwe Nederlandstalige borduursteken boeken te koop.

Maar oude(re) Nederlandstalige borduurstekenboeken kun je nog wel vinden bij kringloopwinkels en tweedehandsboekhandels. En online op boekwinkeljes.nl of Kreatiefboek.fr.

Workshopreeks In the Spotlight: borduursteken

Voor de mensen die aan de slag willen met het maken van een borduursteken en niet weten waar ze moeten beginnen, heb ik de workshopreeks: ‘In the Spotlight: borduursteken’ ontwikkeld.
Samen gaan we dan in workshops van 2,5 uur borduursteken of groepen van borduursteken ontdekken. In iedere workshop kun je een pagina voor je eigen borduurstekenboek maken. Naast de steek worden ook borduurtechnieken behandeld waarin de desbetreffende steek de hoofdrol heeft.
Ook kun je experimenteren met verschillende materialen. Alles met als doel uiteindelijk je eigen persoonlijke borduurstekenboek te maken.

Heb je geen zin in een bepaalde steek of ken je die al, dan is dat geen probleem. Je kunt je op elke workshop afzonderlijk inschrijven.

Dit voorjaar gaan we aan de slag met:

De rijgsteek, zaterdag 23 april 2022, 10.00 – 12.30 uur
De knoopsteken, zaterdag 23 april 2022, 13.30 – 16.00 uur
De satijnsteek, zaterdag 21 mei 2022, 10.00 – 12.30 uur
Geweven steken, zaterdag 21 mei 2022, 13.30 – 16.00 uur
De flanelsteek, zaterdag 18 juni 2022, 10.00 – 12.30 uur en
Draad opnaaien, zaterdag 18 juni 2022, 13.30 – 16.00 uur

En in het najaar en ook in 2023 gaan we hiermee door. Er zijn zoveel borduursteken te ontdekken.

 

Beyond TAST – januari uitdaging: de rijgsteek

Ja, het is me gelukt. Ik ben gestart met Beyond TAST. Afgelopen jaren heb ik meegedaan aan TAST – Take A Stitch Tuesday. Ik heb daar al eerder over geschreven (als je TAST aanklikt bij categorie aan de rechterkant van de pagina dan komen alle gerelateerde artikelen te voorschijn). 100 borduursteken heeft Sharon Boggon van Pintangle.com behandeld in die tijd en 3 januari is ze begonnen met een nieuwe reeks. Hier verteld ze er meer over. De eerste steken waren de rijgsteek, de festonsteek en deze week de vliegsteek.

Voor mensen die TAST al eerder gedaan hebben en toe zijn aan een nieuwe uitdaging heeft ze nu Beyond TAST opgezet. Hierin wordt iedere 4/5 weken een nieuwe uitdaging gegeven. En de eerste/januari uitdaging was de rijgsteek.

Mmmm, wat is er nu zo interessant aan de rijgsteek. Zo ongeveer de meest simpele borduursteek die er is.

Stekentekening rijgsteek

Maar als je even verder kijkt, dan zie je deze steek in heel veel gedaantes terugkomen in een groot aantal borduurtechnieken.

Sashiko
Bijvoorbeeld bij Sashiko, een Japanse techniek waar er met rijgsteken grafische patronen op indigo stof gemaakt worden.  Sashiko betekent kleine steekjes. Eerst maak je alle steken in de ene richting en vervolgens de steken in de andere richting.

Sashiko – foto: Sewing with Kate

Je kunt het ook vrijer gebruiken in combinatie met boro (Japanse versteltechniek).

Verstellen met rijgsteken

Kogin
Een andere Japanse borduurtechniek met rijgsteken is Kogin. Dit is eigenlijk een vorm van Sashiko, die op een enkele ondergrond ruit- en andere geometrische vormen maakt. Kenmerkend van deze techniek is dat de rijen rijgsteken parallel aan elkaar lopen, waardoor een patroon ontstaat.

Kogin, foto japanbrand.jnto.co.jp

Hier vind je meer informatie over deze twee Japanse borduurtechnieken.

Doorstoppen (en stoppen)
Vroeger werd kapotte kleding niet weggegooid maar werd ze versteld. Technieken waarmee men dat deed waren stoppen en doorstoppen.
Het stoppen gebeurde als er ook daadwerkelijk een gat was. Men maakte als het ware een nieuw stukje stof over het gat en werkte zowel horizontaal als verticaal. En met doorstoppen verstevigde men de versleten stof. Hier werkte men rijgsteken in één richting. Ook werden hiermee patronen geborduurd.

Doorstopjes

Rijgsteken en stoppen

doorstoppen in twee richtingen

Holbein
In het Holbein borduren gebruikt men een dubbele rijglijn waardoor de voor- en achterkant van het borduurwerk hetzelfde zijn. In 2016 heb ik tijdens het lustrum van de Kostuumvereniging deze techniek gedemonstreerd. En hier vind je een tutorial over het Holbein borduren.

Holbein borduurwerk

Folklore borduurwerk
In een aantal borduurtechnieken die we terugzien in de klederdrachten van bijvoorbeeld Scandinavië, maar ook Oekraïne, Hongarije en Roemenië wordt ook gebruik gemaakt van (door)rijgpatronen. Deze zijn vaak geïnspireerd door weefpatronen.

Yvette Stanton van Vetty Creations is bijvoorbeeld op het moment bezig met het schrijven van een boek over de Noorse techniek “Smøyg: Pattern Darning from Norway”.

Smoyg band sampler van Yvette Stanton

En vorig jaar heb ik een workshop gevolgd over het geweven Zeeuwse schortenbont dat we vervolgens geborduurd hebben met rijgsteken in patroon.

En er zijn zeker nog meer borduurtechnieken en -toepassingen die gebaseerd zijn op de rijgsteek.

Sashikostijl
Voor Beyond Tast heb ik een kant-en-klaar kleedje, waarschijnlijk een placemat die hoorde bij een rond Deens tafelkleed, volgeborduurd met rijgsteken op een Sashiko-achtige manier.

Beyond TAST – running stitch/rijgsteek

Hij is nog niet helemaal klaar, ik moet nog één baan doen (hier niet te zien op de foto).
Maar daar moet ik nog even inspiratie voor halen bij de samplers die ik gemaakt heb als onderdeel van de Online cursus ‘Exploring texture and pattern with Sue Stone’. Daarin zijn we vier lessen/modules bezig geweest met experimenteren met de rijgsteek.

Variaties op de rijgsteek

En nog meer variaties op de rijgsteek

Zijn jullie ook bezig met TAST of Beyond TAST? Laat dan ook even jullie rijgsteek samplers zien en vertel door welke borduurtechniek of -toepassing je geïnspireerd was.

En we noemen haar …….

Er zijn een paar winkels waar je eigenlijk iedere keer dat je in de stad bent, even langs moet gaat. Winkels die vaak verrassende dingen hebben, waar je als creatief persoon geïnspireerd door raakt of die het begin of de basis zijn van een eigen, persoonlijke bewerking.

Het Deense Flying Tiger is zo’n winkel. Eind vorig jaar hadden ze een aantal erg leuke kerstartikelen waarop geborduurd kon worden. Hier laat ik je dat bijvoorbeeld zien. En van de zomer vond ik deze mevrouw.

Speldenkussen of ....?

Speldenkussen of ….?

Ze was onderdeel van een hele familie, maar ik voelde me gelijk me haar verbonden. Ik weet niet of het komt doordat ze lichtelijk overgewicht (!) heeft, of haar bril, en ik lijk niet echt op haar, maar toch….. Ook was niet helemaal duidelijk wat haar doel was, maar ik zag er gelijk een speldenkussen in dat ik mooi kan gebruiken als ik borduurcursus geef. Maar voor dat doel was ze nog een beetje kaal.

Dus de afgelopen weken ben ik druk met haar in de weer geweest. En nu ziet ze er zo uit:

Zo ziet ze er geborduurd uit.

Zo ziet ze er geborduurd uit.

Ook haar achterkant is geborduurd.

Ook haar achterkant is geborduurd.

Dat haar in kettingsteken was best nog een klus.
Met een paar eenvoudige borduursteken kan je dus vrij snel iets wat je kant en klaar gekocht hebt, persoonlijk maken. De steken die ik gebruikt heb zijn:

Bril en mond in satijnsteek, oogschaduw in steelsteek en haar in kettingsteek.

Bril en mond in satijnsteek, oogschaduw in steelsteek en haar in kettingsteek.

Blouse in Frans knoopje, jasje in steelsteek, rijgsteek en satijnsteek.

Blouse in Frans knoopje, jasje in steelsteek, rijgsteek en satijnsteek.

En rok in stiksteek.

En rok in stiksteek.

En schoenen in satijnsteek.

Haar eerste publieke optreden is tijdens de workshop ‘Borduur je eigen persoonlijke knoop, broche of tag’ op de Kreadoe, donderdag 3 november in de Jaarbeurs inUtrecht. Kom even kijken om haar in het echt te zien.

En nu heeft ze alleen nog een naam nodig. Hebben jullie suggesties? Laat het me weten, het zou zonde zijn als ze naamloos door het leven zou moeten.

Een TAST update

Ik dacht dat ik een ‘maar’ paar weken achterliep met mijn TAST-uitdaging (TAST = Take a Stitch Tuesday van Pintangle.com) en toen bleken het er 16 te zijn. Tijd om afgelopen zondag eens een flinke inhaalslag te maken en om hier ook een TAST update te geven.

Mijn laatste blogbericht over TAST was van 15 maart. Toen was ik gekomen tot steek 32.
We beginnen dan nu met de Pekinese steek.Mijn  Pekinese steek

Mijn Pekinese steek (33).

Een steek waar je eerst lijnen in een stiksteek maakt en waar je vervolgens een nieuwe (afstekende) draad doorheen vlecht op een bepaalde manier. Ik heb hier de perlé nr. 8/Eleganza uit de Sue Spargo Collectie van Wonderfil gebruikt.

Steek 34 was de Oestersteek (oyster stitch). Een steek die je zowel in een lijn als los kan maken. Ik heb verschillende diktes perlé garen gebruikt, o.a. nr. 3, 5 en 8.

Oestersteek

Oestersteek

Steek 35 was de doorgehaalde kabelkettingsteek (threaded cable chainstitch). Sharon Boggon van Pintangle is een crazyquiltster en die gebruiken vaak samengestelde steken in hun werk.

Kabel kettingsteek met een extra doorgehaalde draad.

Kabel kettingsteek met een extra doorgehaalde draad.

Ik heb hier (al is het niet goed te zien op de foto) een metaillic garen gebruikt als doorgehaalde draad

De volgende steek was de linked chainstitch, een ketting steek met een extra stiksteekje in het middag.

Linked chainstitch

Linked chainstitch

Door kralen toe te voegen krijg hij gelijk een ander uiterlijk.
Deze laatste 3 steken zijn afgeleiden van de kettingsteek en maakten dat de 4e pagina van mijn stekenboek nu klaar is.

Weer een pagina klaar van mijn stekenboek

Weer een pagina klaar van mijn stekenboek

Zal ik stoppen…., per slot van rekening heb ik nu al een aanzienlijk aantal stekenvoorbeelden, namelijk 36. Ook merk ik dat het soms kleine variaties zijn op borduursteken die ik al eerder gemaakt heb in het stekenboek.
En, eerlijk is eerlijk, het is soms moeilijk om een toepassing van de steken te vinden met alleen die steek.
Mmmmmm. Feit: als ik nu doorga dat moeten er nog minimaal 9 steken bij, want dat is immers het format van mijn stekenboek.
Eens kijken, ben ik geïnspireerd om de volgende steek te bekijken, te oefenen en er iets van te maken, en de volgende, en de volgende……

Voor de volgende 3 steken was het antwoord ja. De vijfde bladzijde van het stekenboek is geopend. En dit zijn ze.

Driehoekige festonsteek

Driehoekige festonsteek

De driehoekige festonsteek, met en zonder kraaltjes.

Vulsteek

Vulsteek

De Cloud Filling Stitch (geen idee hoe je die in het Nederlands zou kunnen vertalen). Een vulsteek waar je eerst platsteekjes borduurt waarna je een andere draad onder de platsteekjes door borduurt (je steekt dus niet door de stof). Je kan de platsteekjes ook vervangen door losse kettingsteken of staafknoopjes, in ieder geval door steekjes waar onderdoor geborduurd kan worden. Ik heb gevarieerd met een lintje, een dubbele en enkele draad perlé nr. 5 en perlé nr. 8 in rood en zwart.

En als laatste de koraalsteek (coralstitch) waarmee je mooie contouren met wat extra reliëf kan borduren.

Koraal steek

Koraal steek

Ook jij kan meedoen met de Take a Stitch Tuesday uitdaging via de Pintangle website of via de Facebookpagina. Op de website vind je de uitleg van de steek met duidelijke foto’s, op de Facebookpagina vind je wat voor invulling de andere deelnemers aan de uitdaging eraan geven, dus echt voor de inspiratie.

Eerdere berichten over de resultaten van mijn TAST-uitdaging vind je hier, hier, hier, hier, hier en hier en hier begint het.

 

Boeken met borduursteken (en verder)

Tja, stekenboeken, of beter gezegd boeken met borduursteken heb je nooit genoeg. Ik heb er verschillende, Nederlandstalige, maar ook Franse, Engelse en ook Deense. Boeken die alleen over de borduursteken gaan, boeken die de steken combineren met borduurtechnieken of boeken die over een techniek gaan waarin de gebruikte steken ook uitgelegd worden. En ik heb een schattig boekje ‘The Elegant Stitch’ waarin heel veel samengestelde steken getoond worden die bijvoorbeeld in een Crazy Quilt gebruikt worden.

Wat opvalt is dat een aantal steken altijd terugkomt als is de toepassing soms anders.
Wat ook opvalt is dat in een Engels stekenboek vaak andere steken staan dan in een Frans. Dat komt dat doordat sommige steken alleen in bepaalde technieken voorkomen, die weer regio gebonden zijn.

En natuurlijk heb ik een paar favorieten die ik er altijd weer bij pak.
Basisboek Borduren –  Natacha Seret & Stéphane Voët (Forte uitgevers, ISBN 9789058779540)

Basisboek Borduren - Forte Uitgevers

Basisboek Borduren – Forte Uitgevers

Het interessante aan dit boek vind ik dat er per steek een tekening met steekinstructie is opgenomen, dat je een voorbeeld van de geborduurde steek ziet en dat je ook nog in tekst kan lezen hoe je de steek kan maken.

binnenin

binnenin

Dus zowel visueel of tekstueel georiënteerde personen kunnen hier heel goed mee werken.
Per steek wordt tevens aangegeven of het een makkelijke of moeilijker steek is en hoe je hem kan toepassen. Tevens zijn er verschillende projecten opgenomen.
Dit boek is te koop bij de uitgever, maar ook hier.

Andere favorieten zijn:
450 steken voor kreatief borduren‘450 Steken voor kreatief borduren’ van Barbara Snook, vertaald uit het Engels in 1974 (ISBN 9021313251).
Stekendictionaire - Nel Rol‘Stekendictionaire’ van Nel Rol, uitgegeven in 1980 en 1987. Ik heb de negende, geheel gewijzigde druk uit 1987 (ISBN 9023006399). En:
The Stitches of Creative embroidery‘The Stitches of Creative Embroidery’ van Jacqueline Enthoven uit 1964 (ISBN 0442223188).
Deze laatste drie boeken zijn alleen nog tweedehands te kopen. En als je er eentje tegen het lijf loopt voor weinig geld, altijd kopen, want ….. stekenboeken heb je nooit genoeg.

En ja, als aanvulling op de boeken met borduursteken is het nu natuurlijk heel erg prettig om ook het internet tot je beschikking te hebben. Daar kan je zoeken op de steeknaam en er zijn een aantal websites die uitgebreide steken informatie geven, met stap voor stap voorbeelden maar ook met video’s.
Een paar aanraders:
Needle’n thread van Mary Corbet, in het Engels met een uitgebreide blog met borduurtips en borduurstekenvideo’s.
Tammy’s Handbook of Stitches van Tammy van de Stelt met borduurstekenvideo’s, het is de bedoeling dat er uiteindelijk 52 steken te zien zijn, ze is nu ongeveer op de helft (in het Nederlands).
Pintangle.com van Sharon Boggon. Via TAST – Take a Stitch Tuesday legt zij iedere dinsdag een nieuwe steek uit. Tussendoor kan je haar volgen op haar blog voor nog meer tips en borduurideeën.

Mosje of Broccoli? Borduren met een knipoog

Gisteren heb ik de workshop ‘Mosje of broccoli? Borduren met een knipoog’ bij de Afstap in Amsterdam gegeven.
Op een fijne en inspirerende locatie in hartje Amsterdam met gemotiveerde dames lekker geborduurd.
Er is hard gewerkt om de Franse knoopjessteek onder de knie te krijgen en om hem te verwerken in een mosje of speldenkussentje. Een impressie.

Iedereen aan de slag met de Franse knoopjessteek

Iedereen aan de slag met de Franse knoopjessteek

Borduren met twee kleuren wol om een 'mossig' effect te krijgen.

Borduren met twee of meerdere kleuren groene wol om een ‘mossig’ effect te krijgen.

Resultaat na een uurtje Franse knoopjes maken.

Resultaat na een uurtje Franse knoopjes maken.

30 maart aanstaande wordt deze workshop nogmaals gegeven, maar dan in Utrecht. Inschrijven daarvoor kan je hier.

TAST vervolg

Hier heb ik jullie verteld over TAST – Take a Stitch Tuesday. Tijd om het vervolg in snel tempo te laten zien.
Allereerst de Kreta steek. Een mooie steek om bijvoorbeeld blaadjes mee te vullen.
Kretasteek 960 pixVervolgens de Flanelsteek. Als je die op een doorzichtig lapje aan de achterkant borduurt dan heet het Schaduwborduren.
Flanelsteek 960 pixDe Chevronsteek.
Chevron steek 960 pixDe losse kettingsteek, ook wel laisy Daisy genoemd.
losse kettingsteek in lap 960 pixEn de kettingsteek (in een andere versie van beeldmerk van Tree of Needlework) en draad opnaaien (couching) wat bijvoorbeeld heel handig is bij het maken van letters en teksten.
kettingsteek en draad opnaaien 1000En dat maakte de eerste pagina van het Voorbeeldboek/samplerbook.

De steek van deze week is het staafknoopje.

TAST

Een van de creatieve uitdagingen waar ik me wekelijks mee bezig houdt is TAST. TAST  staat voor ‘Take a Stitch Tuesday’, dit is vrij vertaald naar het Nederlands: ‘Iedere dinsdag een nieuwe borduursteek’. Iedere dinsdag krijg je een nieuwe borduursteek en het is de bedoeling om die uit te proberen en ermee te experimenteren. Je kan hem in die week doen, maar ook later. Je volgt je eigen tempo hierin en ook de  manier van uitwerken.

TAST is een initiatief van Australische Sharon Boggon van Pintangle en je kan de uitdaging volgen via haar blog of via de Facebookgroep TAST – Take a Stitch Tuesday. Hier vindt je foto’s en berichten van borduursters van over de gehele wereld en kan je ook je eigen werk delen.
De uitdaging is in het Engels, maar als er genoeg belangstelling is, dan wil ik best iedere dinsdag de nieuwe uitdaging hier in het Nederlands melden.

We zijn nu in week 17 en ik zal de komende weken laten zien wat ik tot nu toe gedaan heb. Daarna zal ik proberen wekelijks mijn vorderingen te laten zien. Proberen, want het lukt me niet altijd de uitdaging in die week te doen.

Voor mijn borduurworkshops en -cursussen wilde ik een voorbeeldboek/samplerbook met allerlei steken maken om aan de deelnemers te laten zien als inspiratie. Deze uitdaging was een mooie gelegenheid om daar mee aan de slag te gaan.

Eerste steek van het samplerbook

Grid stekenboek/samplerbook

Ik heb gekozen voor vrij groot formaat, namelijk 20 x 20 cm. De pagina’s heb ik eerst in 9 blokken verdeeld en met een rijgsteek geborduurd in een afstekende kleur. Omdat ik nog niet helemaal weet hoe ik de uiteindelijke afwerking gaat zijn, zijn de pagina’s verder nog niet afgewerkt. Behalve de steken en hun variaties probeer ik ook allerlei garens uit, wat soms verrassende resultaten geeft.
We zijn begonnen met de vliegsteek (flystitch), de festonsteek (buttonholestitch) en de taksteek (featherstitch).

De vliegsteekVliegsteek

 Festonsteek Festonsteek

Taksteek 960 pixTaksteek

De uitdaging voor deze week  (week 18) is de Halve chevronsteek. Wordt vervolgd.

Franse knoopjes anders

 

Pinterest is een fantastische bron voor nieuwe ideeën en heeft heel veel referenties naar super tutorials.
Zo vond ik hier een fantastische tutorial over het maken van mos met Franse knoopjes.

Gelijk geprobeerd natuurlijk. Bijkomend voordeel is dat ik meters Franse knoopjes heb kunnen oefenen (practice makes perfect) en dat het niet uitmaakte dat ze niet allemaal perfect waren.

mosje 1 mosje 2 mosje klaar en vrij

Ik heb wol van Loret Karman gebruikt, dat is niet speciaal gemaakt voor borduren, maar geeft wel een fantastisch mossig effect.