Textieluitjes zomer 2019

Zoek je textielinspiratie en textieluitjes deze zomer? Er is weer genoeg te doen. Van textielmarkten tot tentoonstellingen en bijzondere lezingen. Een kleine greep uit de mogelijke textieluitjes.

Weversmarkt Hoorn

Woensdag 10 juli is het alweer de 15e editie van de Weversmarkt in Hoorn. Ook als borduurster kun je je hart ophalen op deze markt waar je alles kunt vinden wat met een draadje te maken heeft.

Op de facebookpagina van de Weversmarkt zijn de deelnemers/standhouders te vinden.

De markt start om 10.00 uur (tot 17.00 uur) en is te vinden op Grote en Kleine Noord (op loopafstand van het station – volg de stroom dames!).

Handwerkfestijn Hoevelaken

Wat verder weg, maar toch iets om je al op te verheugen is het Handwerkfestijn in Hoevelaken.

Op vrijdag 27 en zaterdag 28 september van 10.00 – 17.00 uur vindt bij Harco Hoveniers in Hoevelaken deze grote tweedehandsmarkt plaats. Heel het jaar verzamelen Marja Leijtens en haar vrijwilligersteam oude en/of overtollig materiaal op het gebied van handwerk en handvaardigheidstechnieken die op deze twee dagen voor zeer schappelijke prijzen verkocht worden aan handwerkliefhebbers.

Mijn ‘score’ van afgelopen jaar was o.a. perlé nr. 5, oud borduurwerk en half afgemaakte borduursels.

Perlégaren in allerlei kleuren

Oude loper die gedeeltelijk geborduurd was. Borduursel uitgehaald en opnieuw geborduurd in andere kleuren en materiaal.

Stuk van pronkrol uit 1918 met uitgelopen kleuren.

Voor 2019 is Marja nog op zoek naar vrijwilligers/medewerkers voor de verkoop van handwerk- en andere handvaardigheidsmaterialen en ook schenkingen op het gebied van handwerk- en handvaardigheidstechnieken zijn altijd welkom.

De opbrengst gaat naar onderzoek naar Diabetes type 1.

Tentoonstellingen

Rijswijk Textiel Biënnale 2019

In Museum Rijswijk vindt van 18 juni t/m 6 oktober de zesde Rijswijk Textiel Biënnale 2019 plaats.  Volstrekt vers en vintage gaan er hand in hand. De tweeëntwintig deelnemers hebben oog voor heden en verleden: in toegepaste materialen en technieken, én onderwerpskeuze.
Ik verheug me onder andere op het werk van Ana Barboza Gubo en Mark Newport (van de poster) en laat me verder graag verrassen.

Ana Barboza Gubo – detail van een van haar werken.

Kleren maken de vrouw – Zuiderzee Museum, Enkhuizen

Ontdek vanaf 6 juli (tot 7 april 2020) in het Zuiderzee Museum in Enkhuizen wat er allemaal kwam kijken bij het maken en onderhouden van kleding, bewonder het prachtige en soms ontroerende eindresultaat en ga zelf aan de slag om ook jouw kleding een langer leven te geven!

foto Zuiderzee Museum Enkhuizen

Tegenwoordig bestellen we heel eenvoudig online onze kleding, maar honderd jaar geleden was je voor je outfit volledig afhankelijk van je eigen handigheid, die van je moeder of echtgenote. Meisjes leerden daarom al jong hoe ze moesten naaien, borduren, plooien, zomen, uitleggen en innemen, mazen en wassen.

Kleding was echter niet alleen functioneel, maar moest ook mooi zijn. Dat blijkt wel uit de aandacht die werd besteed aan het versieren ervan. De versiering werd deels bepaald door traditie en deels door eigen smaak en inzicht. Dus kleren maken de vrouw, maar de vrouw maakte ook de kleren!

Kleren maken de vrouw toont niet alleen verschillende soorten kledingstukken uit de Zuiderzeeregio, maar ook stukken van hedendaagse modeontwerpers, zoals Jan Taminiau, op de catwalk. Tevens wordt ook aandacht besteed aan duurzaamheid: wat kunnen wij leren van de hardwerkende vrouw van 1900, zodat wij ook langer met onze kleding doen? Aan de hand van voorbeelden van honderd jaar geleden, zie je hoe je op een eigentijdse manier kleding kunt repareren of juist versieren. Want ook met creatieve aanpassingen kun je een kledingstuk een tweede leven geven.

Bags in Bloom – Tassenmuseum, Amsterdam

Met de expositie Bags in Bloom in het Tassenmuseum in Amsterdam wordt de natuur letterlijk en figuurlijk naar binnen gehaald. Van veldbloem tot gecultiveerde bloem, van vergezicht tot landschap, van exotische bladsoort tot klassiek bloemstilleven, van delicaat geborduurde dijzakken tot overladen petit point tassen, van gros point techniek tot abstracte botanische patronen, van de ‘Cherry Blossom’ bowling bag van Louis Vuitton x Takashi Murakami tot een feeëriek geïllustreerde Prada x James Jean tas.

Dijzak van katoen met zijden borduurwerk (1750/1775) uit de collectie van het Tassenmuseum en te zien tijdens de tentoonstelling ‘Bags in Bloom’.

Alle geëxposeerde tassen komen, met levensechte kleuren en verbluffende detaillering, uit de collectie van het Tassenmuseum.

De opzet van deze tijdelijke expositie is niet chronologisch, niet het jaartal maar de natuur is leidend. Ook de permanente opstelling is in beweging en tijdelijk herschikt.

Nog te zien t/m 31 augustus 2019.

Museum de Kantfabriek, Horst

In 2019 bestaat Museum de Kantfabriek 10 jaar; een goede gelegenheid om de mooie geschonken objecten uit de depots tentoon te stellen. De combinatie met werk van hedendaagse textielkunstenaar laat zien hoe het museum de verbinding legt tussen historische en moderne kunst.

Nog t/m 25 augustus is de expositie ‘Technieken om stoffen te bewerken en verwerken‘ te zien.
In deze expositie staan borduren, quilten en het maken van kleding als ambacht én vak centraal.
Verder is recent werk te zien van Ad van Aart, Cherilyn Martin, Ine Keitz, Marijke van Welzen, Monique van Munster, Syts Wille, Wille-Meike Brand, Willy Schut, Yvonne de Boer, Yvonne Scheele-Kerkhof, Annemie Holla, Jeanny Cobben, Mieke Wille, Geertje Westra, Jessica de Boer en een presentatie van de deelnemers van het Quiltcafé.

Syts Wille – De Testrit (2018) (Stumpworktechnieken)

Het jublileumjaar wordt afgesloten met de expositie ‘Van object tot verzamelingen‘.
Naast de eigen verzamelingen zijn er ook textiele collecties van anderen beschikbaar voor deze expositie. Denk daarbij aan knopen, kindermutsjes, handwerkgereedschap, Leporello boekjes, zijtjes en nog veel meer. Ook zijn er stukken te zien van textielkunstenaars die er complete verzamelingen in hebben verwerkt. Van 8 september t/m 29 december 2019.

Bijzonder

Project S+oplap

Gefascineerd door de schoonheid en het ambacht van de stoplap bedacht ontwerper Sanne van de Goor het project de S+oplap.  De stoplap is een oefenlap waarop tienermeisjes van de 17e tot de 20e eeuw leerden om stoppen en bindingen te maken. De stoplap was voor meisjes, en met name wezen, een belangrijk middel om hun toekomst zeker te stellen. Met de stoplap kon een meisje haar vakbekwaamheid tonen en geld verdienen als linnenstopster.

Project de S+oplap maakt een verbinding tussen de stoplap uit Amsterdamse weeshuizen en de huidige generatie tienermeisjes in Amsterdam Nieuw-West. Sanne heeft een eigentijds ontwerp gemaakt van nieuwe stoplappen. In het ontwerp zijn gaten opgenomen. Tijdens een aantal handwerksessies wordt tienermeisjes gevraagd de gaten op te vullen met stift. Terwijl ze bezig zijn gaan ze met elkaar in gesprek over zelfstandigheid, maakbaarheid en perfectie.

De gesprekken worden opgenomen en vormen de basis voor een installatie — samen met de opgevulde stoplappen en originele stoplappen — bij New Metropolis in Amsterdam Nieuw-West. De gesprekken zijn naast de tentoonstelling ook als podcast te beluisteren.

Het project is te volgen op stoplap.nl. De tentoonstelling loopt tot en met 31 oktober 2019.

Workshop ‘Kwetsbare pronk: de geborduurde boekband van 1600 tot 1900

Op vrijdag 23 augustus (13.30 – 16.30 uur) vindt als onderdeel van ‘Summerschool of the History of the book‘ bij het Allard Pierson in Amsterdam de workshop Kwetsbare pronk: de geborduurde boekband van 1600 tot 1900 plaats.

De beschrijving is als volgt:
“Een band beschermt een boek. Tenminste, dat is de oorspronkelijke functie van de boekband.
Maar de mens zou de mens niet zijn als hij niet wilde versieren en imponeren. Bijzondere, dure
of gekoesterde boeken krijgen daarom bijzondere en kostbare banden. Hieronder vallen de
geborduurde, die ongelooflijk kwetsbaar zijn. Slechts een klein percentage heeft de vorige
eeuwen overleefd. Zo zijn er in Nederland niet meer dan twintig uit de zeventiende eeuw
bekend, grotendeels bewaard in de Koninklijke Bibliotheek en de Universiteit van Amsterdam.
Rond 1800 is er een opleving en uit die tijd stammen de meeste kleine, in serie vervaardigde
bandjes, vooral gebruikt voor almanakken. Tijdens deze workshop behandelen we de
geschiedenis, iconografie en technieken van de geborduurde boekband. Hierna komen de
banden uit de collecties van het Allard Pierson tevoorschijn – een zeldzaam voorrecht! Onder
begeleiding van Marike van Roon gaan wij kijken en analyseren.”

Een aantal jaren heb ik een aantal van deze geborduurde boekbanden gezien tijdens het seminar ‘Embroidered Bookbindings’ (ook tijdens Summerschool History of the Book) en ik kan niet wachten op een hernieuwde kennismaking.

Heb je leuke en/of interessante aanvullingen, mail ze me dan even, dan kan ik ze delen.

Challenge Oude Borduurpatronen – juni 2019

Het is tijd voor alweer het derde patroon in de Challenge Oude Borduurpatronen – juni 2019. Voor de juni-challenge heb ik gekozen voor een simpel patroontje dat onderdeel is van een groter patroon.

Het originele patroon: Motief voor tafelkleedje ‘Vispartij’ uit Vrouw en Huis, nummer 12, 22 maart 1952

Ik heb daarbij gekozen voor de citroen die linksonder de vis staat. Deze heb ik overgetrokken op calqueer- of overtrekpapier en daarna op de stof (in dit geval een katoenen lapje) getekend.

Het patroon overgetekend op de stof met een Friction pen, die er later uitgaat door te strijken (op de achterkant van je borduurwerk).
Je kunt het patroon hier downloaden

De volgende uitdaging waren de mogelijke varianten. Hierbij kun je kiezen uit borduurtechnieken, maar ook gebruik maken van andersoortig of dikker of dunner materiaal.

Van links naar rechts: dikkere wol (o.a. Merinowol van Loret Karman), splijtgaren en Lace (wol van Bart & Francis)

Uiteindelijk heb ik 3 citroenen (en een sinaasappel) geborduurd.
De eerste variant is met de dikkere wol in satijnsteken geborduurd.

Citroen met merinowol van Loret Karman geborduurd in satijn- of platsteken.

Met de dikkere wol kun je best lange steken maken. Kijk even goed naar de mogelijke stekenrichtingen en waar die (kunnen) veranderen. Zo zijn hier de steken van het binnenste van de citroen van buiten naar binnen in het rondje geborduurd. Terwijl de schil een andere stekenrichting heeft.

Citroen met Lace-garen van Bart & Francis geborduurd in kettingsteek.

De tweede variant heb ik geborduurd met een dunnere wol en in kettingsteken. Ook hier kun je spelen met de stekenrichting.

En voor de laatste variant heb ik het motief twee keer getekend in een compositie waarbij de stukken over elkaar geplaatst zijn. Door de onderste in oranje te borduren lijkt hij op een sinaasappel (oké, misschien had ik de vorm ook iets moeten aanpassen…).

Deze variant is ook geborduurd in het Lace-garen van Bart & Francis, maar met lange en korte steken (long and short stitches).

Omdat het met dunner materiaal minder mooi is om te lange steken te gebruiken, heb ik hier gekozen voor lange en korte steken (long en short stitches) die in elkaar grijpen. En dan krijg je weer een ander effect als de eerste twee varianten.

Je eigen compositie maken

Vind je één eenzame citroen niet genoeg, dan kun je ook je eigen compositie met citroenen maken. Trek daarvoor een aantal keren het patroon over op overtrek- of calqueerpapier. Knip de vormen los en schuif ze over elkaar totdat je een beeld/compositie hebt waar je verder mee wilt werken.

Trek deze totale compositie weer over op overtrek- of calqueerpapier waarbij je onderscheid maakt tussen de voorste en achterste vorm. Van die laatste trek je alleen over wat je ook daadwerkelijk in je borduurwerk gaat zien.
In een handomdraai heb je zo je eigen patroon gemaakt. Nu nog wat garen uitkiezen en starten met borduren.

En verder…

Je kunt de citroen ook in een andere borduurtechniek maken, bijvoorbeeld naaldkant of wellicht kruissteek als je het patroon overtrekt op ruitjes papier. Ik ben benieuwd naar jullie varianten.

Ben jij al gestart met de Challenge Oude Borduurpatronen?
Het patroon voor april 2019-challenge vind je hier.
En het patroon voor de mei 2019-challenge vind je hier.

Ik hoop dat jullie ook weer geïnspireerd zijn voor het maken van een eigen (geborduurde) versie.

Iedereen kan mee doen. Ga gewoon lekker aan de slag me een techniek die je goed ligt. Of probeer nu eens een andere techniek en ga wat experimenteren. Het delen van je resultaten is leuk, maar hoeft niet persé. Laat wat van je horen op de Facebook-groep Challenge Oude Patronen.

Het volgende patroon maakt ik de 3e donderdag van juli bekend. Ter inspiratie staat de Borduurochtend van 15 juli in het teken van dit nieuwe patroon en mogelijke uitwerkingen. Je kunt je daarvoor hier opgeven.

 

Najaarsprogramma borduurcursussen en -workshops staat online

Het heeft even geduurd maar nu staan alle borduurcursussen en -workshops van Tree of Needlework voor najaar 2019 online.

Begin je pas met borduren dan zijn de cursussen ‘Borduren voor Beginners‘ in Utrecht en Rotterdam en ‘Borduren bij Hooks & Yarn – de basis‘ in Amsterdam wellicht een goed idee. Hierin krijg je in 4 of 6 lessen de basisbeginselen en borduursteken voor geschoteld. De insteek is vooral praktisch, want door te doen leren we het best.

Wil je eerst nog even snuffelen en bekijken of borduren wel jouw nieuwe hobby is, dan kun je terecht bij de workshop ‘Vrij Borduren ‘ in Utrecht.

Nieuwe cursus en workshops

Nieuw is de cursus ‘Letters en tekst borduren’.

Een van de oefening uit de cursus ‘Letters en teksten borduren’.

Hierin gaan we in 4 lessen op verschillende manieren letters en tekst borduren waarbij we o.a. kijken naar de combinatie lettertype en borduursteek. Wat werkt bijvoorbeeld wel en wat niet. Een uitgebreide omschrijving vind je hier.

Ook nieuw zijn de workshops ‘Zwevend’ borduren en ‘Werken met oude borduurpatronen’.

Tijdens de workshop ‘Zwevend’ borduren werken we op doorzichtig materiaal als (bruids)tule of organza waardoor het lijkt alsof je borduurwerk zweeft.

Tijdens de workshop ‘Werken met oude borduurpatronen’ gebruiken we borduurpatronen uit de jaren ’50 als basis voor modern borduurwerk. Wat gebeurt er als je zo’n oud patroon borduurt met de kennis en vaardigheden van nu, het materiaal en de kleuren van nu en binnen de trends van nu.

Bij de Amsterdamse Steek in Amsterdam geef ik zaterdag 6 juli de workshop ‘Popborduren: inspiratie Britt Marie Christofferson’.

Hierin borduren we op breiwerk waarbij we de structuur van het breiwerk volgen. En dat geeft een heel bijzonder effect. Je kunt je opgeven bij de Amsterdamse Steek.

28 juli Borduur OPENHUIS

Zondag 28 juli is er weer een Borduur OPENHUIS bij Tree of Needlework in Utrecht (adres: Concordiastraat 68, studio 122). Van 10.00 – 17.00 uur ben je van harte welkom om kennis te maken met het atelier, de borduurcursussen en – workshops die komen, allerlei soorten borduurwerk, boeken over borduurwerk en andere borduursters of borduurliefhebbers.

Op tafel staan allerlei soorten garens om eens uit te proberen en mee te experimenteren. Loop je vast met je borduurwerk, neem het dan mee, dan kijken we of we je verder kunnen helpen. Of kom gewoon lekker borduren.

Omdat World Embroidery Day dit jaar op een dinsdag (30 juli) valt, is dit het ultieme voor genieten of alvast in de stemming komen.

Het Borduur OPENHUIS bij Tree of Needlework is gratis. Ik zorg voor koffie/thee/water en iets lekkers. Wil je langer blijven, dan is dit prima, maar neem dan zelf een boterham mee. Tot 28 juli.

O ja, nog bijna vergeten

In het najaar vind ook nog twee keer de workshop ‘Borduren op en met foto’s‘ in Utrecht plaats. En wordt de cursus ‘Blackwork/Zwartborduren‘ gegeven in Rotterdam.

Één keer in de maand, namelijk de derde donderdagochtend, is er een Borduurochtend bij Tree of Needlework. Thema dit jaar is de ‘Challenge Oude Borduurpatronen’. Iedere maand krijg je een nieuw ‘oud’ borduurpatronen. Het idee is om daar in je eigen borduurtechniek een borduurwerk(je) van te maken. Zelf geef ik minimaal 2 ideeën hoe je dat zou kunnen doen. Heb je een andere borduurvraag en wil je daar mee aan de slag dan kan dit natuurlijk ook.

Heb je juist een stok achter de deur nodig om aan de slag te gaan met je borduurwerk of nieuw project. Of vind je het gezellig om met andere borduursters samen te borduren dan is de Inloop Borduuravond bij Tree of Needlework misschien wel wat voor je. Deze is één keer in de twee weken op de woensdagavond (19.00 – 21.00 uur). In juli valt er een uit, dus kijk even in de agenda welke data ingepland zijn. Meld je even aan via info@treeofneedlework.nl, dan weet ik wie er komt en of er nog plaats is.

Waar?

De lessen van Tree of Needlework worden gegeven op verschillende locaties.
Vaste locaties zijn het atelier van Tree of Needlework in Utrecht (Concordiastraat 68, studio 122), het Garenrijk in Rotterdam en Hooks & Yarn in Amsterdam.

In het najaar geef ik ook nog snuffelworkshops van een uur tijdens de Breidagen in Zwolle en de Handwerkbeurs in Gent. Meer informatie daarover volgt later. Net als over de borduurworkshop die ik voor Bart & Francis in Kortrijk (België) ga geven in december.

In de agenda vind je alle data van de workshops en cursussen op een rijtje.

Over dijzakken

Iedere keer als ik weer iets onderuit mijn handtas opdiep vraag ik me af hoe ze vroeger hun spulletjes meenamen. Wat blijkt, van de 17e tot in de 19e eeuw droeg je als vrouw losse zakken onder je rok die toegankelijk waren via openingen in je jurk en petticoat of onderrok. Deze dijzakken (soms ook zijzakken genoemd) knoopte je rond je middel en hingen meestal in paren op je heupen. Ook enkele dijzakken kwamen voor, die droeg je dan aan de voorkant onder je schort.

Dijzak van katoen met zijden borduursels (1750-1775), Tassenmuseum Hendrikje, Amsterdam. Deze is nog t/m 31 augustus 2019 te zien tijdens de tentoonstelling ‘Bags in Bloom’.

Door de grootte kon je veel meenemen in de dijzakken, zoals sleutels, geld, horloges, recepten en naaiaccessoires. Hoewel ze onder de kleding werden gedragen en niet zichtbaar waren, vond men het nog steeds belangrijk om ze te versieren met borduurwerk. Zo zijn er voorbeelden met wolborduurwerk, bargello/vlamsteek, quiltwerk en andere soorten borduurwerk bewaard gebleven.

Deze dijzak kun je vinden in het Tassenmuseum Hendrikje in Amsterdam. Hij komt uit 1776 en is geborduurd met bargello/vlamsteek/ierse steek.

Het Tassenmuseum Hendrikje in Amsterdam heeft verschillende dij- of zijzakken waarvan er een aantal zijn tentoongesteld, waaronder een mini-exemplaar.

Dij-/zijzakken in de klederdracht

Ook in de klederdracht werd door de vrouwen onder hun rok of schort dij- of zijzakken gedragen. Op de website Het Geheugen van Nederland vind je aantal, voornamelijk eenvoudige exemplaren. Maar in de collectie van het Openluchtmuseum in Arnhem bevindt zich ook de volgende (geborduurde) dijzak.

Geborduurde dijzak uit 1942, Openlucht Museum Arnhem. Het grotere bloemmotief is op de achter-/binnenkant geborduurd in kruissteek.

Zelf heb ik ook een aantal dijzakken.

Een eigengemaakte dijzak met Zeeuwse stofjes uit de Handwerkplaats van het Zeeuws Museum.
Een oude ‘veelgedragen’ dijzak, wat te zien is aan het vele verstelwerk. Ik werd een beetje verliefd op het jaren ’50 stofje.
En een zelfgemaakte ‘reproductie’ dijzak in wolborduurwerk.

Deze laatste is een reproductie van één van een paar dijzakken die speciaal voor het huwelijk van Sarah Leonard met David Mayo in 1786 geborduurd zijn. Uitgevoerd in twee kleuren blauwe wol in Deerfield Embroidery en helemaal met de hand gemaakt. Het patroon/kit komt van the Examplarery.

Detail van het Deerfield borduurwerk.

Wil je zelf eens een dijzak borduren?


Op de website van het Victoria & Albert Museum vind je een tutorial om je eigen dijzak (in het Engels ‘pocket’ genaamd) te maken. Er wordt uitgelegd hoe je de vorm kunt maken, wat voor soort stof je kunt gebruiken, welke patronen je kunt gebruiken en hoe je hem uiteindelijk in elkaar kunt naaien.

Ook kun je in de tutorial het patroon van deze dijzak/pocket te downloaden.

Paar dijzakken, waarvan er één nog niet helemaal geborduurd is (Groot-Brittannië, 1718-20), V&A Londen (no.41&A-1935).
De achterkant van het borduurwerk. Hier kun je o.a. zien welke en hoe de steken geborduurd zijn en hoe net de borduurster was. V&A Londen (no.41&A-1935)

Veel borduurplezier.