Tree of Needlework in 2020 – een terugblik

Zo aan het eind van het jaar is het tijd om terug te kijken naar het afgelopen jaar. 2020 is een beetje een ingewikkeld jaar met een aantal vervelende zaken als het stilleggen van de cursussen en workshops (2x), het noodgedwongen moeten halveren van het aantal cursisten vanwege de 1,5 meter afstand regel en het wegvallen van opdrachten in verband met de coronacrisis.

Maar toch ook met een aantal mooie dingen. Zaken waar ik trots op ben.

Lesgeven

Lesgeven in borduren vind ik het mooiste vak wat er is. De cursist iets (nieuws) leren, hem (en haar) inspireren en samen kijken hoe je elkaar kunt helpen. Dat betekent dat ik praktisch elke dag bezig mag zijn met mijn passie borduren.

Ik ben dankbaar voor alle cursisten. Van de cursisten die jaar na jaar terugkomen om nieuwe borduurtechnieken en -toepassingen te leren tot de nieuwe cursisten die de basis van borduren willen leren en alles daartussen. Van iedereen leer ook ik weer en dat is bijzonder.

Lesgeven doe ik in mijn eigen atelier in de Concordiastraat 68 in Utrecht en bij handwerkzaken als het Garenrijk in Rotterdam en Hooks & Yarn in Amsterdam. En verder op speciale evenementen en op aanvraag.

Zo heb ik aan het begin van het jaar onder andere lesgegeven tijdens de Handwerkbeurs in Zwolle.
Een van de workshops die ik daar gaf was Plushwork, een vergeten techniek. Met een sjabloon, wol en een simpele steek maak je grappige vormen.

Plushwork, een vergeten techniek.

Verder gaf ik een workshop Portugees liefdeszakdoekje in het Van Abbe Museum in Eindhoven.

Portugees liefdeszakdoekje.

Een deelnemer aan het werk tijdens de workshop Portugees liefdeszakdoekje.

Op uitnodiging van Hooks & Yarn was ik half maart te gast tijdens de Wolweek 2020 op Texel. Daar gaf ik de workshop Sashiko aan 24 enthousiaste dames.

Workshop Sashiko tijdens de Wolweek op Texel.

Zomerworkshops

Deze zomer heb ik voor het eerst tijdens twee themaweken zomerworkshops gegeven als alternatieve vakantiebesteding. Het waren een drukke, enerverende en inspirerende twee weken waar in 9 dagen 15 workshops (9 verschillende) gegeven werden.

Tijdens de themaweek Folklore kwamen onderwerpen als Portugees liefdeszakdoekje, Engels Smock borduurwerk, Mulgi Muster uit Estland, Marker borduurwerk en Otomi borduurwerk aan de orde.

Tijdens de themaweek Sustainability ging het over Sashiko/Boro, Textielcollage met bandjes en kantjes, Visible mending en Borduren op/met (verpakkings)materiaal.

Zomerworkshops Sustainability

Deze weken smaken naar meer, dus ook in 2021 komen er Zomerworkshops bij Tree of Needlework. Ik ben nog aan het broeden op mogelijke thema’s, en wellicht komt er ook een week waaraan aan één project gewerkt wordt, dus wordt vervolgd.

Online borduurspreekuur

De cursussen liggen nu stil, maar gaan weer door (met 3 of 4 personen) wanneer dat mag. Tijdens de eerste lockdown heb ik verschillende keren online borduurspreekuren gehouden en ook nu kun je de dinsdag van 19.30 – 20.00 uur aanhaken bij een online borduurspreekuur.
De volgende data staan nog ingepland: 5, 12 en 19 januari 2021. Mail me even als je interesse hebt, dan stuur ik je de link.

100.000 bomen en een bos van draad

Dit jaar mocht ik onderdeel zijn van het borduurbegeleidingteam van Sara Vrugt in het kader van het project ‘100.000 bomen en een bos van draad’.

Hiervoor borduurden we in popup ateliers in Den Haag, Amsterdam, Leiden en Enschede aan een bos van draad naar aanleiding van persoonlijke natuurverhalen die bezoekers en deelnemers vertelden.

Het popup atelier in de Centrale Bibliotheek in Den Haag.

Alle verhalen krijgen een eigen plek in het geborduurde bos en samen vormen ze een kunstwerk waarin je in gedachten kunt verdwalen.
In het werk is ruimte voor alle soorten bomen, en was er ruimte voor alle soorten mensen om daar aan bij te dragen, ervaring was geen vereiste.

Na voltooiing van het kunstwerk wordt samen met de partners IVN en TreeSisters een echt bos geplant.

Zo groeit er behalve het bos van draad op doek ook een weefsel van mensen en een levend woud van honderdduizend bomen. 

Een stukje bos is al klaar. foto Sara Vrugt.

In het atelier van Sara in Den Haag wordt nu de laatste hand gelegd aan het bos. Je kunt daar eventueel nog een handje meehelpen.
Ook kun je nog een donatie doen.

Het bos is van 6 maart tot en met 30 mei 2021 te zien in een van de tentoonstellingszalen van Panorama Mesdag in Den Haag.

Daarna is het werk te zien van 24 juni tot en met 19 septeember 2021 in Museum Het Valkhof in Nijmegen als onderdeel van de tentoonstelling ‘Rettet den Wald. En uiteindelijk zal het voorjaar 2023 permanent buiten worden geplaatst in de tuin van Museum Belvédère. Dankzij plant- en boomzaden in de zoom (samengesteld i.s.m. Staatsbosheer) zal het kunstwerk uiteindelijk vergroeien met de natuur en vergaan.

Fries Museum

Aan het eind van het jaar heb ik nog 2 mooie borduurprojecten voor het Fries Museum in het kader van de tentoonstelling ‘Haute Bordure’ mogen realiseren. Hier rust nog even een embargo op tot 13 februari 2021, dus hierover later meer.

De tentoonstelling van 13 februari t/m 18 juli 2021 te zien in Leeuwarden.

Textielfestival Leiden 2020 –> 2021

Achter de schermen heb ik, namens Merkwaardig, gewerkt aan de programmering van de inloopworkshops die tijdens het Textielfestival in mei in Leiden zouden plaatsvinden. Vanwege de pandemie is dit doorgeschoven naar mei 2021. En het goede bericht is dan het zeker doorgaat in een hybride vorm met een online gedeelte en (als dan mogelijk) ook een ‘live’/lokaal programma. We zijn hard aan het werk om dit te realiseren. Dus hou de website en het Textielplatform in de gaten voor alle nieuwe ontwikkelingen.

Challenge Oude Borduurpatronen

Ook in 2020 heb ik iedere maand een nieuwe challenge Oude Borduurpatronen gelanceerd op de website. De map met oude borduurpatronen die ik in 2019 kreeg is bijna onuitputtelijk. Dus ook in 2021 ga ik ermee door. Alle patronen en de bijbehorende blogberichten vind je hier.

Ik wil er eentje uitlichten, namelijk de challenge van april/mei waarin ik een kleuterprentenboek voor mijn (achter)nichtje gemaakt heb.

Het kleuterprentenboek helemaal klaar.

Omslag met voor- en achterpagina.

Pagina 2 en 3.

Pagina 4 en 5.

En pagina 6 en 7.

Tijd voor eigen borduurwerk en ontwikkeling

Door de lockdowns was het minder mogelijk om zelf live cursussen en workshops te volgen en tentoonstellingen te bezoeken. Dit heb ik ruimschoots ingehaald met het volgen van de Stitch Challenge en deelname aan de Stitchclub van TextileArtist.org. Maar daarover morgen meer.

Fijne dagen en een gezond en creatief 2021

Ik wens jullie fijne dagen en een gezond en creatief 2021.

Tot binnenkort.

Variaties op een thema – de koninginnesteek

De koninginnesteek staat in deze ‘variaties op een thema’ centraal.

Deze zomer mocht ik een aantal stukken voor de tentoonstelling ‘Haute Bordure‘ die 13 februari 2021 start in het Fries Museum in Leeuwarden (voor)bekijken. Waarom ik in het depot stukken mocht zien en wat ik er uiteindelijk mee gedaan heb, zal begin 2021 (vanaf 13 februari) duidelijk worden.

Een van de stukken die me opviel was een reistas uit de 2e helft 19e eeuw waarvan het ondereind een rechthoekige houten bak is (met een slot) en het bovenste gedeelte geborduurd is met wol op stramien.
Ik kan de tas hier niet laten zien, maar je kunt hem wel vinden op de Collectie Online van het Fries Museum. En je kunt hem straks natuurlijk ‘live’ zien tijdens de tentoonstelling.

Het motief was geborduurd in de koninginnesteek. Je kunt deze steek online ook terugvinden onder de namen Leviathan Stitch of Smyrna Cross. (De in het Engels genaamde queenstitch is een andere borduursteek. In Nederland noemen we die de rococosteek.)

Het is een steek die je vaak terugvindt op tapisserie borduurlappen zoals degene die ik in 2019 tijdens het Handwerkfestijn in Hoevelaken vond.

Tapisserie borduurlap uit 2e helft 19e eeuw. Geborduurd met wol op stramien.

De koninginnesteek op de Tapisserieborduurlap.

In feite bestaat de steek uit een kruissteek en eroverheen een plusje (gekantelde kruissteek) geborduurd.

Stekentekening Koninginnesteek. Bron: TRC Needles

Koninginnesteek in stappen.

En als je er veel bij elkaar borduurt, dan ziet dat er zo uit:

Koninginnesteek geborduurd met wol op stramien.

Ok, het handgeverfde garen van Draadkracht helpt ook mee om dit effect te krijgen.

Variaties op een thema

Omdat de steek dus uit een horizontale, verticale en 2 diagonale bewegingen bestaat, kun je heel veel variaties maken.

Bijvoorbeeld de voor de handliggende variaties door de volgorde van de bewegingen te veranderen.

variaties op een thema 1.

Het linker blokje is geborduurd in de koninginnesteek met als laatste de verticale steek. In het tweede blokje is als laatste de horizontale steek geborduurd. De steken zijn boven elkaar geborduurd.

In het derde blokje verspringen de steken in de onderliggende rijen. Dat ziet er op de stekentekening zo uit:

Versprongen koninginnesteek. Bron: Beeton’s book of Needlework

Variaties op een thema 2.

In het eerste blokje is de steek met horizontale streepje als laatste geborduurd afgewisseld met de steek met het verticale streepje als laapje geborduurd. In het tweede blokje is eerst het plusje geborduurd en daaroverheen de kruissteek.

En is het laatste blokje zijn de steken met het kruisje boven en het plusje boven afgewisseld.

Eigenlijk vraag ik me iedere keer als ik een nieuw blokje borduur, weer af ‘What if’/’Wat gebeurd er als’.

Variaties op een thema 3.

Bij deze blokjes ben ik iets verder gegaan.
In het eerste blokje heb ik eerst over het hele blokje horizontale en verticale lijnen geborduurd (spansteken) en daar overheen heb ik de kruissteken geborduurd waarbij ik een rij open gelaten heb.
Het tweede blokje geeft alle bewegingen weer, maar in plaats van het kruisje en het plusje te volgen heb ik hier na de eerste steek, de steek ernaast geborduurd (dus diagonaal, staand, diagonaal, liggend i.p.v.  diagonaal, diagonaal, staand, liggend). Vervolgens heb ik de volgende steek op een ander punt laten beginnen. En op het laatste blokje wisselen de Koninginnesteek en het plusje (halve Koninginnesteek?) elkaar af.

En nog verder experimenteren

In de volgende serie laat ik eigenlijk de Koninginnesteek los, maar werk ik met de elementen van de steek. Dus een horizontale, verticale en diagonale beweging. De variaties die die daarmee krijgt, zijn legio, zeker als je ook gaat variëren in het aantal steekbewegingen (dus 2 of 3 i.p.v. 4).

In al deze variaties is er begonnen met een lange verticale of diagonale steek en zijn daarbovenop staande of diagonale steken, plusjes of kruissteken geborduurd.

Nog meer variaties.

Lange diagonale steken met plusjes.

Lange verticale of diagonale steken als basis.

laatste rij.

Bij het zoeken naar stekentekeningen online vond ik ook nog deze variatie:

Dubbele Koninginnesteek.

Dus die wordt binnenkort ook nog uitgeprobeerd.

Werken jullie ook wel eens volgens het principe van variaties op een thema? Of experimenteren jullie waarbij je je de vraag ‘What if’ stelt?
In ben benieuwd naar jullie verhalen.

 

Challenge Oude Borduurpatronen december 2020

De laatste Challenge Oude Borduurpatronen van het jaar, oftewel de december 2020-editie.

Ik doe nu de Challenge Oude Borduurpatronen ruim anderhalf jaar en vanaf het begin heeft dit patroontje op het Supplementvel bij het Rijk der Vrouw  no. 9 (helaas geen datum erbij) mijn aandacht getrokken.

Je kunt het wellicht niet goed zien, maar het is geheel geborduurd in Franse knoopjes.

Geborduurd in Franse knoopjes.

Erbij stond nog een patroontje geborduurd in Franse knoopjes en die heb ik deze keer gekozen.

Toch maar aan de slag met het patroon met de blaadjes en bloemen.

Het volledige patroon vind je hier.

Het leuke aan dit patroon is dat je kunt kiezen of je het in zijn geheel borduurt of alleen het middenstuk of alleen een stukje rand of…

Frans knoopje

Je hebt mensen die fan zijn (zelfs superfan) van het Franse knoopje en mensen die hem het liefste vermijden.
De truuk in het maken van een Frans knoopje dat er elke keer gelijk uitziet zit hem in een paar zaken.
Eigenlijk heb je twee handen nodig om het Franse knoopje te maken. Mijn voorkeur heeft het dan ook om hem in een borduurring te maken, maar dat hoeft niet persé. Je hebt spanning nodig en je moet zorgen dat de draaiing die je maakt ‘strak’ (maar niet te strak) op de stof zit voordat je de naald met de draad doortrekt. Verder is het een steek die bestaat uit een aantal bewegingen waarvan het heel belangrijk is dat je ze in één vloeiende beweging maakt. Ben je me al kwijt. Dat geeft niet.
Mary Corbet van Needle ‘n Thread laat hier in haar how-to-video precies zien wat ik bedoel.

Maak je eerste knoopjessteken bijna in slow motion zodat je aandacht hebt voor alle opvolgende bewegingen van de steek. Een oefenlapje of doodlelapje kan daar zeer behulpzaam bij zijn. Zodra je de steek in je vingers hebt kun je hem zo snel of langzaam maken als je zelf wilt.

Franse knoopjes in de maak.

Ik heb het patroon eerst met de lichtmethode (lichtplaat/-bak of raam) op de stof gezet met een Friction pen die ik later met warmte (strijken) weer uit kan wissen.
Omdat ik een dun linnen lapje gekozen had om op te borduren, heb ik een stukje kaasdoek als versteviging aan de achterkant gebruikt. Dat borduurt fijner en je steken ‘trekken’ ook minder.

Middenstuk voor de helft klaar.

Om een vorm gevuld met Franse knoopjes goed uit te laten komen is het handig om eerst de contouren te borduren en daarna naar binnen de vorm in te vullen. Ik heb het Frans knoopje met één draaiing gemaakt.

Het hele patroon geborduurd in alleen maar Frans knoopjes.

Detail.

Een kerstachtige variant

Omdat het bijna kerst is, vond ik het ook leuk om het middenstuk in kerstige kleuren en andere steken (satijnsteek en steelsteek) te borduren.

De ‘kerstachtige’ variant.

Het patroon is geborduurd op naturelkleurig linnen met 2 draadjes splijtgaren. Omdat ik de lichtmethode niet kon gebruiken heb ik hier SoluVlies gebruikt dat ik later weer uitgespoeld heb.

Hier zie je de richting van de satijnsteken goed.

Ik wens je veel borduurplezier en laat vooral je eigen varianten zien op de Facebookgroep.

Challenge Oude Borduurpatronen

Ben jij al gestart met de Challenge Oude Borduurpatronen?

Alle patronen tot nu toe kun je hier bij elkaar vinden.

Ik hoop dat jullie ook weer geïnspireerd zijn voor het maken van een eigen (geborduurde) versie.

Iedereen kan mee doen. Ga gewoon lekker aan de slag met een techniek die je goed ligt of leuk vindt. Of probeer nu eens een andere techniek en ga wat experimenteren. Het delen van je resultaten is leuk, maar hoeft niet perse. Laat wat van je horen op de Facebook-groep Challenge Oude Patronen. Daar staan al een aantal uitwerkingen van deelnemers.

Ook in 2021

Ook volgend jaar ga ik gewoon door met de Challenge Oude Borduurpatronen. Ik heb nog een paar tijdschriften liggen uit de jaren 20/30 van de vorige eeuw met interessante patroontjes die er om vragen om uitgewerkt te worden. Doe je dan ook weer mee?
De volgende Challenge Oude Borduurpatronen zet ik 21 januari 2021, de derde donderdag van januari, op de website.

Variaties op een thema – stofversieren

Ik hou ervan om dingen uit te proberen. Dat zie je bijvoorbeeld ook terug in de voorbeelden die ik maak binnen de Challenge Oude Borduurpatronen.
Ik vind het leuk om patronen, afbeeldingen en zelfs borduursteken op verschillende manieren uit te werken. Variaties op een thema dus. De komende tijd zal ik jullie daar wat meer van laten zien. Zie het als inspiratie om eens op een andere manier naar je borduurwerk te kijken.

Leidraad is vaak de vraag ‘What if?’. Wat gebeurd er als ik de hoek verander, wat gebeurd er als ik het materiaal verander, wat gebeurd er als ik de kleur veranderd, wat gebeurd er als ik …

De eerste in de serie gaat over stofversieren.

Stofversieren

Spoonflower is een website waar je stof kunt laten bedrukken. Je kunt kiezen uit verschillende soorten stof, een patroon/design of je kunt zelfs je eigen patroon/ontwerp aanleveren op te laten bedrukken. Ontwerpers die hun patronen ter beschikking stellen krijgen daarvoor een vergoeding.
Je kunt de stof per meter kopen, per fat quarter (ca. 53 x 50 cm) of als test swatch (20 x 20 cm). Overigens kunt je ook behangpapier laten bedrukken of beddengoed of theedoeken en nog veel meer.

Geregeld ben ik er op zoek naar patronen/ontwerpen die geschikt zijn om te borduren. En bij een van mijn zoektochten vond ik dit ontwerp genaamd Abstract Embroidery 1 van Aimee Knerr (aka Woollybox).

Het origineel gedrukte lapje.

Geschikt voor het formaat test swatch van 20 x 20 cm. Een leuk formaatje dus om te borduren. Omdat ik gelijk al een aantal variaties in mijn hoofd had, heb ik er gelijk een aantal tegelijk besteld en ben ik aan de slag gegaan.

Variatie 1 stofversieren met wol

De eerste variatie is met wol geborduurd. Ik heb hiervoor de dunne borduurwol van Blomsterstuga gebruikt.

De met wol geborduurde variant

De donkere contourlijnen zijn geborduurd in stiksteek en losse steken (straight stitch). En verder heb ik de koninginnesteek gebruikt (bolletjes aan de linkerkant) en zijn de gekleurde vlakken opgevuld met zandsteken (soms met meerdere kleuren).

Rechte steken, stiksteken en zandsteken zijn er gebruikt.

Nog een detailfoto.

Variatie 2 Kantha-achtig

Bij de tweede variatie heb ik me afgevraagd wat er zou gebeuren als ik de lege ruimtes op zou vullen met een rijgsteek (What if?) . Met andere woorden stofversieren op een Kantha-achtige manier. Als garen heb ik een blauw handgeverfd katoenen machinegaren van Oliver Twist gebruikt. Dit geeft in de rijgsteek een fijn lijntje

Opgevuld met rijgsteek.

Je ziet dat hoewel de print nog steeds  goed te herkennen is, het er ineens heel anders uitziet. Het lijkt misschien saai om te doen, met één kleur en één steek, maar het is best een uitdaging om vloeiende lijnen te blijven houden.

Vloeiende lijnen.

Variatie 3 stofversieren met ophogende steken

Bij de derde variant vroeg ik me af of hoe ik bepaalde elementen van het ontwerp er uit kon laten spreken en meer reliëf kon geven.

De derde variant.

De ‘vlekken’ zijn nu geborduurd in een ophogende satijnsteek. Hiervoor borduur je eerst de contour in een dubbele rijgsteek of splijtsteek. Vervolgens vul je het vlak met dicht op elkaar geborduurde satijnsteken. En als laatste borduur je nog een laag satijnsteken waarbij je ze een andere richting geeft als de eerdere laag. Dus bijvoorbeeld de eerste laag van links naar rechts en de volgende laag van boven naar beneden.

Hier kun je zien dat het lijkt alsof de satijnsteken er echt bovenop liggen.

De witte rondjes zijn geborduurd in een mini stiksteekje en hier en daar hebben ze extra Franse knoopjes gekregen.

Franse knoopjes geven extra reliëf.

En alles is geborduurd met splijtgaren/Mouliné uit mijn voorraad.

Variant 4 And now something completely different

De laatste variant is er één met voortschrijdend inzicht geweest. En jammer genoeg heb ik daar de verschillende stappen niet van gefotografeerd. Voor het maken van foto’s heb je eigenlijk goed daglicht nodig en als ik ‘s avonds voor de televisie lekker aan het borduren ben, dan schiet het fotomaken er dus wel eens bij in. Zo ook deze keer.
Op het gedrukte lapje heb ik eerst een doorzichtig lapje kaaslinnen gelegd. Rondom heb ik de lapjes even aan elkaar geregen zodat ze niet ten opzichte van elkaar verschuiven. Vervolgens heb ik de donkere lijnen en stippels geborduurd met goudband van Bart & Francis. Op het etiket staat om precies te zijn: Haute couture, 100% metaloplastoïde film Japanese flat braided structure. Door het doorzichtige lapje was het patroon goed te zien.

En toen.

Toen vond ik eigenlijk de combinatie van het goud en de kleurtjes van het oorspronkelijke lapje niet goed bij elkaar passen.
Wat te doen?
Uiteindelijk heb ik het oorsponkelijke lapje vanaf de achterkant weggeknipt, zodat alleen nog het doorzichtige lapje met de geborduurde contouren over bleef.

En dit blijft er over als het het oorsponkelijke lapje weghaalt.

Detail.

En zo zie je ze alle vier bij elkaar (met excuses voor de onscherpe foto).

Alle vier de varianten.

Ik heb nu de vier varianten zelf geborduurd.
Misschien is het leuk om dit experiment eens met een aantal verschillende borduursters op te pakken. Laat met het even weten op info@treeofneedlework.nl of je hier in geïnteresseerd bent. Wie weet geven we onszelf binnenkort een nieuwe uitdaging.