The making of – DIY borduurkaarten Wereldmuseum Rotterdam

/0 Reacties/in , , /door

Jullie hebben het al gezien. Op 7 juni is in het Wereldmuseum in Rotterdam de tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ geopend. Hier heb ik er al een klein sfeerimpressie van gegeven.

Naast de verschillende workshops en masterclasses die er worden gegeven o.a. door de docenten van de Borduurschool/Craftscouncil, is er ook iedere zondag een rondleiding en een inloopworkshop die gegeven wordt door de museumdocenten. Hiervoor heb ik samen met de afdeling Educatie aan de hand van zes collectiestukken DIY borduurkaarten ontwikkeld.

Voorbereiding

Het was nog even een klusje uit de 200 collectiestukken die tentoongesteld zijn in ‘Geen woorden maar draden’ er zes uit te kiezen die verschillende borduursteken en/of -technieken vertegenwoordigden en die ook nog eens uit de verschillende windstreken kwamen.

Na een eerste selectie te hebben gemaakt, mocht ik er een aantal in het echt komen bekijken/bestuderen in het depot van het Wereldmuseum.

Een bezoekje aan het depot van het Wereldmuseum.

Fantastisch om de stukken van dichtbij te zien en te mogen fotograferen.

Top uit Woodabe/Bororo, Niger (uit de collectie van het Wereldmuseum WM-69312).

Ook van de achterkant. Door de achterkant te bestuderen kun je vaak achterhalen welke borduursteek/-techniek gebruikt is.

De binnenkant van de top/achterkant van het borduurwerk.

Keuze en uitwerking

Uiteindelijk viel de keus op bovenstaande top in kettingsteek uit Bororo/Niger,

Uitwerking motief uit Bororo/Niger geborduurd in de kettingsteek.

een zijden waaier met o.a. de couchingtechniek uit Palembang/Indonesië,

Uitwerking van twee van de motieven van de handwaaier uit Palembang/Indonesië.

een met Sashiko versierde buidel uit Japan,

De met Sashiko versierde buidel (ca. 1865), Uit de collectie van het Wereldmuseum WM-47330).

Het hennepbladerenpatroon, een symbool van groei.

een jurk met kruissteek uit Saraqeb/Syrië,

Motief in kruissteek op een geborduurde jurk uit Saraqeb/Syrië.

een doek met Otomi-borduurwerk uit Mexico

Uitwerking van Otomimotieven in de dichte flanelsteek en eenzijdige satijnsteek.

en een proeflap uit Sika/Indonesië met de stiksteek.

Enkele van de motieven op de Sika proeflap.

Omdat ik de achterkant van de proeflap uit Sika niet kon zien, heb ik het motief in stiksteek en in de dubbele rijgsteek (Holbeinsteek) uitgewerkt. Aan de voorkant zien ze er hetzelfde uit, maar aan de achterkant zijn ze anders zoals je hieronder kunt zien.

Achterkant van het voorbeeldlapje. Boven dubbele rijgsteek, onder stiksteek.

En toen

Maandag 22 mei was ik te gast bij de museumdocenten van het Wereldmuseum om hun tekst en uitleg bij de DIY-borduurkaarten te geven zodat ze er zelf mee aan de slag konden.

Een aandachtig gehoor.

Alle voorbeelden bij elkaar.

Iedere zondag wordt er door één van de museumdocenten van 12.00 – 13.00 uur een gratis rondleiding door de tentoonstelling gegeven. Daarna is er van 13.00 – 16.00 uur gelegenheid om zelf onder begeleiding van een van de museumdocenten aan de slag te gaan met de borduursteken en -technieken uit de tentoonstelling aan de hand van de DIY-borduurkaarten.

En dit zijn ze dan – de DIY borduurkaarten

De zes DIY borduurkaarten behorend bij de tentoonstelling Geen woorden maar draden,

De DIY borduurkaarten zijn gratis te downloaden via de website van het Wereldmuseum. Scroll even helemaal naar het eind van de pagina, daar vind je ze.

Challenge Oude Borduurpatronen juni 2023

/0 Reacties/in , , /door

Vandaag weer een nieuwe Challenge Oude Borduurpatronen, die van juni 2023.

Soms komen dingen samen. Tijdens de cursus Borduren Basis bij Hooks & Yarn in Amsterdam borduurde één van mijn cursisten op het spijkerjasje van haar dochter een bloemenveldje.

Het bloemenveldje dat Adriaantje de Jong op het spijkerjasje van haar dochter borduurde.

Verder vond ik op Instagram bij @somxthreads haar bloemenveldje oplossing voor een gescheurde spijkerbroek.

De briljante oplossing van @somxthreads om een gat in een spijkerbroek te bedekken met een bloemenveldje.

En op het strijkvel behorende bij de Burda 4/81 vond ik een ook lief bloemenveldje. Ik heb uit het bloemenveldje ook nog wat losse bloemetjes op het patroonvel getekend. Je kunt dan makkelijk het patroon verlengen of aanpassen.

Het patroon vind je hier.

SoluVlies of Solufix?

Natuurlijk wilde ik het patroon ook op denim borduren. Meestal gebruik ik SoluVlies om het patroon op denim te zetten. SoluVlies is een oplosbaar vlies dat je na het borduren makkelijk wegspoelt met koud of lauw water. SoluVlies moet je even rijgen op de plek die je wilt borduren.
Er is echter ook een variant, Solufix, genaamd, die je ook wegspoelt met lauw of koud water, maar die je op de plek die je wilt borduren plakt zodat het niet verschuift.

Solufix of SoluVlies?

Solufix

De Solufix, de plakbare variant, is heel handig op moeilijkere plekken, vandaar dat ik die gebruikt hebt op het bloemenveldje uit een zak te laten groeien.

Het zit gelijk goed vast en op zijn plaats.

Na het borduren met koud/lauw water wegspoelen.

En klaar is Kees.

SoluVlies

Als ik SoluVlies gebruik dan rijg ik het eerst altijd even op de stof.

Even rondom rijgen om het vast te zetten.

Dan borduur ik het.

Dit is toch wel een patroontje wat snel geborduurd is.

En vervolgens spoel ik het weg met koud/lauw water.

Een kind kan de was doen.

Nog even terug naar het vraagstuk SoluVlies of Solufix.
Solufix is zeker handig voor op moeilijkere plekken. Het verstevigt de stof ook gelijk waardoor je het ook heel handig op tricotstoffen kunt gebruiken. Het is fijner om met de ‘op en neer’ methode (stabmethod) te borduren dan met de naaimethode (sewmethod), maar dan kan ook persoonlijk zijn.
En verder vond ik dat er lijmresten op mijn naald achterbleven waardoor het borduren stroever ging. Toch is dit wel heel handig voor kleine motiefjes en ook is het heel handig om te gebruiken als je bijvoorbeeld gymschoenen of caps wil borduren.

SoluVlies vond ik wat lichter en soepelere werken. Let ook hier op dat je goed spoelt, anders blijft je borduurwerk hard aanvoelen.

De gebruikte borduursteken

Voordat ik het vergeet. Ik heb maar een paar borduursteken gebruikt, namelijk de stiksteek, de vliegsteek, Franse knoopjes en Franse knoopjes op een stokje (pistilstitch), de losse kettingsteek (lazy daisy) en het festonsteekrondje.

Een close-up om de steekjes goed te kunnen zien.

En nog een variant in één kleur

Op een wat grovere ondergrond.

 

Ik vond nog een draad perlé nr. 8 in een verlopende blauw/groen/gele kleur en vroeg me af hoe dat er uit zou zien met het bloemenveldje.
En dan zal je het altijd zien, dan is er niet genoeg draad.

Nog even wat anders uitproberen.

Ook daar kun je heel creatief mee om gaan. Ik heb bijvoorbeeld de onderste lijn wel doorgeborduurd met de verlopende kleur en de laatste 3 grassprietjes. En verder was er ook nog een stukje voor een takje over. Door dat wat verder op de lijn te doen, kreeg je wel een geheel.
Hoe zouden jullie dit oplossen?

De twee varianten naast elkaar.

En dit was het weer voor de Challenge Oude Borduurpatronen van juni 2023. Veel borduurplezier.

Challenge Oude Borduurpatronen

Ben jij al gestart met de Challenge Oude Borduurpatronen?

Alle patronen tot nu toe kun je hier bij elkaar vinden.

Ik hoop dat jullie ook weer geïnspireerd zijn voor het maken van een eigen (geborduurde) versie.

Iedereen kan mee doen. Ga gewoon lekker aan de slag met een techniek die je goed ligt of leuk vindt. Of probeer nu eens een andere techniek en ga wat experimenteren. Het delen van je resultaten is leuk, maar hoeft niet perse. Laat wat van je horen op de Facebook-groep Challenge Oude Patronen. Daar staan al een aantal uitwerkingen van deelnemers.

De volgende Challenge Oude Borduurpatronen van juli 2023 zet ik donderdag 20 juli 2023 op de website.

Geen Woorden maar Draden

/0 Reacties/in , , /door

Gisteren, 7 juni 2023, was de opening van de (borduur)tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ in het Wereldmuseum in Rotterdam.

Geen woorden maar draden/Talking threads

Het Wereldmuseum Rotterdam toont de enorme diversiteit aan borduurwerk, voor een groot deel uit eigen collectie, gemaakt door mensen over de hele wereld. Centraal staat de veelzijdige betekenis van borduren als versiering, als culturele expressie, als document van een verhaal, als uiting van groepsidentiteit en individuele identiteit. Geen woorden maar draden zet de schijnwerpers op de vaak onbekende makers wiens handen al die prachtige werken maakten en nog steeds maken.

Er zijn 200 geborduurde stukken te zien, dus het gaat een beetje ver om alles uit te lichten. Ik nodig jullie van harte uit om ze zelf te gaan bekijken. Voor nu geef ik een kleine foto impressie.

Links een tuniek voor jonge mannen en rechts een top voor vrouwen uit Wodaabe/Bororo, Niger (WM-69301). Geheel geborduurd in kettingsteek.

Tinborduurwerk van de Miao. Xias Gao Qui Miao; Jianhe, Zuidoost Guizhou, China, bruikleen Ien Rappoldt.

Detail van jurk uit Iran (RV-503-270)

En de gehele jurk uit Iran (RV-503-270)

Waaiers uit Palembang, Sumatra, Indonesië, (WM-71597, -98).

Huipil uit San Mateo Ixtatán, Guatemala (RV-6093-117).

Er zijn een aantal foto’s waarvan ik vergeten ben om de uitleg te fotograferen. Excuses daarvoor, maar ik wilde jullie ze toch niet onthouden. En reden te meer om zelf te gaan kijken.

Detail van een Huipil uit Mexico.

De meeste stukken hangen achter glas, dus het is heel handig dat er hier en daar schermen staan die de details uitlichten zodat je het borduurwerk goed kunt zien.

Schermen zodat je de details van het borduurwerk goed kunt zien.

Ter inspiratie zijn er DIY borduurkaarten gemaakt waarmee je o.a. aan de tafel in de tentoonstellingsruimte aan de slag kunt.

Zelf aan de slag.

Maar daarover later meer.

 

De Borduurschool

Tijdens de opening van de tentoonstelling werd tevens het startsein gegeven voor de Borduurschool. De Borduurschool is een initiatief van Crafts Council Nederland. Door middel van overdracht, presentaties, onderzoek en lezingen bouwen we met elkaar een ecosysteem voor het borduren. De verhalen, vitale kennis en kunde dragen we over aan de jongere generaties. Dit is noodzakelijk om het immaterieel erfgoed van de borduurtechnieken te bewaren en toekomstbestendig te maken. Net als een aantal van mijn borduurcollega’s ben ik onderdeel van de Borduurschool.

Tijdens de tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ worden door de Borduurschool in samenwerking met het Wereldmuseum een aantal borduurworkshops en masterclasses georganiseerd. Die vinden plaats in het atelier van het Wereldmuseum. Tijdens de workshops/masterclasses is er gelegenheid om de tentoonstelling te bezoeken en specifiek de stukken te bekijken/bestuderen die in de borduurtechnieken zijn gemaakt waar de workshops/masterclasses over gaan.

Workshop Otomi borduurwerk uit Mexico

Zo geef ik zaterdag 26 augustus 2023 van 13.30 – 16.00 uur in dit kader de workshop Otomi borduurwerk uit Mexico. Meer informatie over de workshop en de mogelijkheid tot opgeven vind je hier.

In de tentoonstelling kijken we dan naar het volgende originele Otomi borduurwerk:

Sierdoek Otomi uit San Pablito, Mexico (RV-4880-412)

En naar het Artemisa Suit van ontwerpster Zyanya Keizer dat geborduurd werd door moeder en dochter Perez Basilio in de Tenango borduurstijl, de commerciële versie van het traditionele Otomi borduurwerk.

Otomi-Mexicaans-Nederlands / Binhe (‘Zaad”in Zapoteeks) collectie, 2022 / bruikleen Zyanya Keizer.

Verder zijn de volgende workshops/masterclasses gepland:

16 en 17 september 2023 Masterclass: de Basis van het Goudborduren met Hester Denissen
23 september 2023 Masterclass: Tamboereren met Marjolein van der Heide
8 oktober 2023 Workshop: Wereldse Kettingsteek met Sarah Pedlow
14 oktober 2023 Workshop: Saramakaans Borduurwerk met mevrouw Majokko en mevrouw Pramy uit Paramaribo

De tentoonstelling ‘Geen woorden maar draden’ is te bezoeken in het Wereldmuseum Rotterdam t/m 2 oktober 2023.
Een aanrader.

Zomerborduurworkshops Making Waves van 7 t/m 11 augustus 2023

/0 Reacties/in , , /door

De zomerworkshops in de week van 7 t/m 11 augustus staan in het teken van de Zee. Als Zeeuws meisje blijf ik geboeid en geïnspireerd door de zee. De kleuren, de beweging, de oneindigheid, de geur, de wind, het gevoel, de golven, het strand en de duinen. We gaan in deze week het zeethema uitwerken in een aantal borduur- en mixed mediatechnieken en we noemen het Making Waves.

Making Waves met Sashiko

We beginnen de week met Sashiko, de Japanse borduurtechniek. Kenmerkend voor deze techniek zijn de witte rijgsteken op een donkerblauwe/indigo achtergrond. De motieven voor deze techniek ontlenen zich aan de natuur en zo vind je dan ook verschillende golfpatronen terug.

Golfpatronen.

Making waves

Making Waves in textielcollage

Van een foto of afbeelding van de zee/strand/duinen kun je bij uitstek een textielcollage maken.
Met allerlei stofjes in verschillende kleuren, prints en texturen die je het gevoel van de zee geven, kantjes, bandjes, doorzichtige organza, kraaltje, knoopjes en gevonden (zee/strand/duin) voorwerpen zet je de collage op. Een vervolgens maak je hem af met borduursteken en borduurwerk.

De zee blijft boeiend.

Een voorbeeld van een textielcollage binnen het zeethema.

Making waves in tapisserie

Na het spelen met de lapjes, gaan we nu spelen met verschillende soorten garen en kleur binnen het Making Waves/Zeethema.
Met stramien en garen in verschillende blauw/groentinten (zeg maar zeekleuren), diktes en textuur kun je je eigen golfpatroon maken.
Het is spannend om te zien wat het effect van de verschillende garens en kleuren is, en ook hoe ze op elkaar reageren.

Making waves in tapisserie.

Making waves vrij borduren

Op de donderdag gaan we golven borduren met verschillende borduursteken. Nee, niet allemaal in één werk. We kijken naar het effect van de verschillende steken als satijnsteek, stiksteek, steelsteek, festonsteek en de kettingsteek als je ze borduurt in hetzelfde patroon. Daarna kies je er één, of twee of misschien vind je het wel leuk om een hele serie met de verschillende steken te maken.

Met de kettingsteek

Of met de satijnsteek. Alles is mogelijk.

Making Waves anders

Op de laatste dag gaan we aan de slag met borduursteken die een 3D effect hebben en combineren die met kraaltjes, knoopjes en gevonden (zee/duin/strand) voorwerpen. Hiermee maken we een bijzonder zeelandschap.

Geïnspireerd op The Rockpool van Katrina Witten/Rowandean

De zomerborduurworkshops met als thema Making Waves vinden plaats van maandag 7 t/m vrijdag 11 augustus 2023. Elke dag behandelen we een van de borduurtechnieken die hierboven vermeld staan. Je kunt je opgeven voor één techniek maar er ook een echte vakantieweek van maken en alle borduurtechnieken uitproberen.

Maandag 7 augustus 2023 – Making waves met Sashiko, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur (VOL).
Dinsdag 8 augustus 2023 – Making waves met textielcollage, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Woensdag 9 augustus 2023 – Making waves met tapisserie, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Donderdag 10 augustus 2023 – Making waves vrij borduren, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Vrijdag 11 augustus 2023 – Making waves anders, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur (VOL).

Meer informatie en de mogelijkheid tot inschrijven voor de ochtend- of middagsessies vind je hier.

 

Zomerworkshop Folklore Borduurwerk uit Hongarije

/0 Reacties/in , , , /door

Wie reist er, net als de afgelopen twee jaar, mee naar Hongarije om tijdens de zomerworkshops verschillende technieken binnen het Hongaars borduren te ontdekken?

Een kaart van Hongarije met de verschillende soorten borduurwerk.

Nadat we eerder in Buzsák, Sarköz, Csenger, Congrád, Kalosca, Hódmezövasárly, Karád en Mezökövesd zijn geweest en de Palóc en Szekely in Roemenië hebben bezocht, reizen we dit jaar naar weer terug naar Hongarije. We zijn nog steeds niet uitgekeken op dit prachtige folklore borduurwerk.
Dit jaar starten we in Oost-Hongarije, in Komád. Vervolgens gaan we naar de provincie Zala in het Westen, de provincie Baranya in het Zuiden en de stad Tura in Centraal Hongarije. We sluiten af met het specifieke (mannelijke) borduurwerk op de vilten mantels van herders.

De borduurtechnieken uit de verschillende Hongaarse streken zijn allemaal anders en vaak te herkennen aan kenmerkende motieven, gebruik van borduursteken, materialen en kleuren.

Borduurwerk uit Komád

Dit borduurwerk heeft sinds 1971 een comeback gemaakt door de inzet van Erzébet Fekete en haar borduurgroep. We focussen ons op het meer rustiek linnen borduurwerk dat ooit onderdeel van beddengoed was. Vandaag de dag wordt het vooral toegepast op huishoudtextiel op grof linnen. Het wordt geborduurd in ecru of wit garen. De patronen bestaan uit simpele motieven en de gebruikte steken zijn de opgehoogde satijnsteek voor de blaadjes en de kettingsteek van de stelen.

Borduurwerk uit Komád in wit of ecru op grof linnen.

Geborduurd in de kettingsteek en de opgehoogde satijnsteek.

Geborduurde rozen uit Zala

Van het borduurwerk uit Zala kijken we specifiek naar de rozenmotieven die vroeger geborduurd werden op schorten en die je nu nog wel op tafelkleden terugvindt. Die zijn wat stylistischer dan wat we gewend zijn in Hongarije, waar de meeste bloemmotieven natuurgetrouw zijn.
Het borduurwerk wordt geborduurd op donkere stof in voornamelijk rood, met wat witte, gele, groene en blauwe accentenmet de satijnsteek, steelsteek en eventueel de festonsteek.

 

Borduurwerk uit Zala.

Borduurwerk uit Baranya

Baranya kent verschillende soorten borduurwerk, een aantal daarvan is uniek door hun compositie, kleuren en borduurtechnieken zoals het borduurwerk op de hoofddeksels/mutsen van de Dráva regio dat aan de ene kant heel kenmerkend en aan de andere kant ook heel gevarieerd is. Het wordt vooral in kettingsteken (gewone, losse, zigzag) en rijg- en stiksteken geborduurd.

Borduurwerk uit Baranya.

De kettingsteek uitgelicht.

Witborduurwerk uit Tura (of toch in kleur…)

Tura is een stad in centraal Hongarije. Het staat bekend om zijn wit borduurwerk dat te vinden is op sjaals, hoofddoeken en zakdoeken en zijn typische tulpenmotief. Vanaf 1910 werd er naast het wit borduurwerk, ook geborduurd met donkerblauwe of rode garens en vervolgens met garens van verschillende kleuren. Naast steel- en satijnsteken gaan we aan de slag met het maken van gaatjes.

Borduurwerk uit Tura

Het kenmerkende tulpenmotief.

Szur borduurwerk op vilt

Hongarije kent mannelijke en vrouwelijke borduurwerken. De vrouwelijke borduurwerken worden vooral gemaakt op de hemden, schorten, sjaals, hoofddoeken, zakdoeken en huishoudtextiel. De mannelijke borduurwerken werden oorspronkelijk uitgevoerd door de bontwerkers die de zware jassen mantels van leer en vilt maakten. Het Szur borduurwerk valt hieronder. Het is het borduurwerk dat geborduurd werd met wol op de vilten mantels van de herders.

Hongaarse herders mantel van vilt met Szur borduurwerk, 19e eeuw, MET museum, 2009.300.48

Prachtig gestileerde motieven geborduurd met wol op vilt.

De zomerworkshops met als thema Folklore borduren: Hongaars borduurwerk vinden plaats van maandag 14 t/m vrijdag 18 augustus 2023. Elke dag behandelen we een van de Hongaarse borduurtechnieken die hierboven vermeld staan. Je kunt je opgeven voor één borduurtechniek maar er ook een echte vakantieweek van maken en alle technieken uitproberen.

Maandag 14 augustus 2023 – Borduurwerk uit Komád, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Dinsdag 15 augustus 2023 – Geborduurde rozen uit Zala, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Woensdag 16 augustus 2023 – Borduurwerk uit Baranya, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Donderdag 17 augustus 2023 – Witborduurwerk uit Tura (of toch in kleur…), 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.
Vrijdag 18 augustus 2023 – Szur borduurwerk op vilt, 10.00 – 12.30 uur of 13.30 – 16.00 uur.

Meer informatie en de mogelijkheid tot inschrijven voor de ochtend- of middagsessies vind je hier.

Waar waren we ook al weer de afgelopen jaren?

Zomerweek Hongaars borduurwerk 2021

In 2021 reisden we kriskros door Hongarije. We begonnen net boven Budapest in het Noorden bij de Palóc

Palóc borduurwerk.

en gingen vervolgens naar het Noordoosten/Csenger, waar we twee borduurtechnieken bestudeerden.

Borduurwerk uit Csenger voor op kussens.

En het rood/zwart borduurwerk voor op kleding.

In het Zuiden bezochten we Congrád met zijn typische witborduurwerk

Met dit hartmotief uit Congrád gingen we aan de slag.

en Sarköz, met een heel ander soort witborduurwerk, dat geborduurd wordt op donkere stof en vooral gebruikt wordt op de mutsjes.

Een uitgewerkt randje met borduurwerk uit Sarköz.

En we sloten af in het Westen/Buzsák, net onder het Ballatonmeer.

Borduurwerk uit Buzsák in rood en zwart.

Zomerweek Hongaars borduren 2022

Vorig jaar, in 2022, gingen we via Roemenië en Szekely

Kettingsteekborduurwerk in rood uit Szekely.

naar Kalocsa,

Kalosca borduurwerk.

en vervolgens naar Hódmezövásárhely, waar we het typische wolborduurwerk oftwel harig borduurwerk of Cuman borduurwerk bestudeerden.

Het typische wolborduurwerk uit Hódmezövásárhely.

Na het bezoeken van Karád, bij het Balatonmeer

Karadi borduurwerk.

kwamen we uiteindelijk uit bij het bekende Matyo borduurwerk.

Matyo borduurwerk

Heb je de workshops Hongaars Borduren uit 2021 en/of 2022 gemist en wil je alsnog een (of meerdere) van de workshops volgen, mail me dan even op info@treeofneedlework.nl. Als er genoeg deelnemers zijn dan kijk ik of we weer een Hongaars weekend kunnen organiseren.